Theo Medical News Today, hầu hết các trường hợp khẩn cấp của bệnh tiểu đường liên quan đến sự gián đoạn lượng đường trong máu. Nhận biết các dấu hiệu của các trường hợp khẩn cấp và cách xử lý, cấp cứu có thể giúp người bệnh tránh được biến chứng nguy hiểm hoặc tử vong.

Hạ đường huyết nghiêm trọng

Hạ đường huyết nghiêm trọng là trường hợp tiểu đường nguy cấp, xảy ra khi lượng đường trong máu thấp dưới 70 mg/dl. Nếu không được điều trị có thể dẫn đến co giật và đe dọa tính mạng. Nguyên nhân do uống nhiều insulin hơn mức cần thiết, uống quá nhiều rượu, bỏ hoặc trì hoãn bữa ăn, tập thể dục quá mức.

Dấu hiệu cảnh báo sớm hạ đường huyết nguy hiểm là: nhầm lẫn; chóng mặt và buồn nôn; cảm thấy rất đói; run rẩy; hồi hộp; cáu kỉnh hoặc lo lắng; đổ mồ hôi; ớn lạnh; da nhợt nhạt, sần sùi. Nếu tim đập loạn nhịp, yếu và mệt mỏi, ngứa ran ở vùng miệng, đau đầu, co giật, hôn mê hoặc mất ý thức cho thấy người bệnh đang trong tình trạng nguy hiểm, cần cấp cứu.

Nếu các triệu chứng trên xuất hiện đột ngột, người bệnh cần kiểm tra đường huyết ngay. Trường hợp dưới 70 mg/dl, bạn ăn 15 g carbohydrate (một viên glucose, nước trái cây ngọt, kẹo hoặc đường). Sau 15 phút kiểm tra lại lượng đường trong máu, nếu vẫn dưới 70 mg/dl, lặp lại cách làm trên cho đến khi đường huyết trên 70 mg/dl, lúc này hãy ăn một bữa ăn vừa đủ. Khi các triệu chứng vẫn tiếp tục, người bệnh cần đến bệnh viện cấp cứu.

Đường huyết tăng cao

Tăng đường huyết là khi lượng đường trong máu quá cao do không có insulin hoặc cơ thể không phản ứng với insulin. Dấu hiệu cảnh báo sớm triệu chứng gồm cơn khát tăng dần, đi tiểu thường xuyên hơn, đau đầu, mờ mắt, mệt mỏi.

Trong trường hợp nhẹ, người bệnh nên tập thể dục nhiều hơn, ăn ít lại, thay đổi liều lượng insulin hoặc thuốc. Nếu các triệu chứng xấu đi, cảm thấy khó thở, tim đập nhanh mạnh hoặc rất khô miệng, hơi thở có mùi hôi, nôn và kiệt sức... bạn nên nhanh chóng đến bệnh viện điều trị. Lượng đường trong máu rất cao có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng như nhiễm toan ceton do tiểu đường hoặc hội chứng đường huyết tăng cao.

Nhiễm toan ceton

Nhiễm toan ceton do tiểu đường xảy ra khi cơ thể không có đủ insulin để đưa glucose vào tế bào đúng cách. Các tế bào không có đủ glucose để sử dụng tạo ra năng lượng, thay vào đó, cơ thể sẽ phân hủy chất béo để làm nhiên liệu. Khi đó, cơ thể tạo ra các chất gọi là ceton. Hàm lượng ceton cao là chất độc, làm tăng nồng độ axit trong máu.

Nguyên nhân khiến người bệnh gặp tình trạng này thường do mức insulin thấp, không dùng insulin hoặc một yếu tố khác ngăn insulin hoạt động chính xác. Ăn không đủ, có phản ứng với insulin cũng có thể làm người tiểu đường nhiễm toan ceton.

Dấu hiệu cảnh báo nhiễm toan ceton gồm cảm thấy khát hoặc khô miệng; đi tiểu thường xuyên; mệt mỏi; da khô hoặc đỏ bừng; hơi thở có mùi; buồn nôn, nôn hoặc đau bụng; khó tập trung, hoang mang, khó thở. Khi có các dấu hiệu này, người bệnh cần kiểm tra đường huyết ngay, nếu từ 240 ml/dl thì nhanh chóng đến bệnh viện.

Biến chứng tiểu đường

Bệnh tiểu đường làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh khác như tim mạch, có thể dẫn đến đau tim hoặc đột quỵ; máu lưu thông kém dẫn đến loét ở chân, mất thị lực, suy thận... Kiểm soát bệnh kém, tiền sử nhiễm trùng và các tình trạng sức khỏe khác đều làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng này.

Một số dấu hiệu cho thấy biến chứng tiểu đường nghiêm trọng như đau ngực lan xuống cánh tay, khó thở, sốt, đau đầu dữ dội và yếu một bên cơ thể, co giật, mất ý thức. Khi có các triệu chứng này, người bệnh cần được cấp cứu, việc trì hoãn chăm sóc y tế có thể gây tổn thương vĩnh viễn hoặc tử vong.

Để phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro trong các trường hợp khẩn cấp bệnh tiểu đường, mọi người cần tuân theo kế hoạch điều trị gồm sử dụng thuốc theo đơn và đến gặp bác sĩ khi nhận thấy các triệu chứng, điều trị nhiễm trùng sớm. Người bệnh nên có chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng, chia nhỏ bữa ăn, hạn chế rượu và đồ uống có đường. Tập thể dục thường xuyên giúp kiểm soát đường huyết.

Mai Cát
(Theo Medical News Today)