BS.CKI Hoàng Đình Thành (Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh) cho biết, bệnh về gan có thể gây ra những biểu hiện ở khắp các bộ phận của cơ thể, từ đầu mặt, mặt, bụng, làn da, bàn tay đến bàn chân. Trong đó, những biểu hiện bệnh gan ở bàn tay như bàn tay son, móng tay màu trắng, móng tay hình muỗng (phần giữa lõm xuống, xung quanh gồ lên)... dễ bị nhầm lẫn và xem nhẹ. Vì không ít người cho rằng đây là những biểu hiện bình thường.
Bàn tay son
Bàn tay son là do sự giãn nở của những mạch máu nhỏ nhất trong cơ thể, được gọi là mao mạch. Màu sắc tăng hoặc giảm tùy theo mức độ nghiêm trọng của căn bệnh tiềm ẩn. Lòng bàn tay chuyển sang màu đỏ có thể là dấu hiệu cảnh báo của bệnh xơ gan, suy gan, thậm chí ung thư gan. Nếu bị nổi mẩn đỏ ở lòng bàn tay, vị trí gần phía cổ tay, đôi khi ở các ngón tay có thể là dấu hiệu sớm của bệnh gan nhiễm mỡ. Các dấu hiệu khác của bệnh này có thể bao gồm: trướng bụng, giãn nở mạch máu dưới da, ngực to hơn bình thường ở nam giới, da và mắt có màu vàng (bệnh vàng da).
Ngón tay dùi trống
Ngón tay dùi trống có biểu hiện đầu ngón tay sưng to giống như cái dùi đánh trống. Biểu hiện này có thể do bệnh xơ gan gây ra. Những biểu hiện khác cần được xem xét như móng mềm, ngón tay đỏ và ấm, ngón tay cong xuống... có thể bệnh đã tiến triển.
Móng tay màu trắng
Bác sĩ Đình Thành cho biết, bình thường, màu sắc móng tay hơi hồng, tuy nhiên, ở người mắc bệnh về gan, phần lớn diện tích móng sẽ có màu trắng, ngoại trừ dải hồng nhạt ở đầu. Đây được gọi là hiện tượng "móng tay terry". Móng tay có màu sắc bất thường này còn có thể được xem xét là biểu hiện của tình trạng suy tim sung huyết, suy thận, bệnh về tuyến giáp hoặc suy dinh dưỡng.
Móng tay hình muỗng
Móng tay có cấu tạo như cái muỗng, chỗ trũng lõm xuống có thể chứa một giọt nước. Đây được xem là dấu hiệu của bệnh thiếu máu do thiếu sắt hoặc bệnh thừa sắt hemochromatosis. Bệnh này có yếu tố di truyền, gây tình trạng cơ thể hấp thụ quá nhiều chất sắt từ thực phẩm. Lượng sắt dư thừa được tích tụ trong các mô và các cơ quan của cơ thể, nhất là da, tim, gan, tụy, xương khớp... khi không phát hiện và điều trị sớm sẽ dẫn đến các bệnh về gan; tổn thương tuyến tụy, tuyến thượng thận; xương khớp... Móng tay hình muỗng cũng có thể liên quan đến bệnh tim và suy giáp.
Tay ấm, tay lạnh
Bệnh gan mạn tính thường liên quan đến tuần hoàn tăng động với biểu hiện bàn tay ấm và các mao mạch đập mạnh. Người mắc bệnh gan do rượu thường có bàn tay lạnh hơn so với người bình thường, nhất là ở nam giới. Bác sĩ Đình Thành dẫn một số nghiên cứu cho thấy, ở giai đoạn đầu người mắc bệnh gan thường có bàn tay ấm, sau đó chuyển lạnh nhưng giai đoạn sau bàn tay lại ấm trở lại.
Run tay
Ở người mắc bệnh gan, chức năng lọc của gan suy giảm, khiến độc tố tích tụ trong máu và di chuyển đến não, gây suy giảm chức năng não. Từ đó, gây ra các vấn đề như mất kiểm soát vận động thần kinh ở bàn tay và cổ tay, khiến tay dễ bị run, khó kiểm soát. Nhiều người bị xơ gan có thể phát triển các triệu chứng não gan.
Theo bác sĩ Đình Thành, những dấu hiệu trên cảnh báo bệnh gan nhưng người bệnh cần đi khám để thực hiện các đánh giá chức năng gan. Từ đó, bác sĩ mới xác định cụ thể có hay không vấn đề về gan. Người bệnh không nên sử dụng các biện pháp truyền miệng, chưa được kiểm chứng để tránh gây thêm gánh nặng cho cơ quan này.
Để cải thiện các bệnh lý về gan hoặc phòng ngừa, mọi người cần xây dựng lối sống tích cực, luyện tập thể thao phù hợp, nghỉ ngơi điều độ; hạn chế rượu bia, thuốc lá. Ăn uống thực phẩm sạch, chọn thực phẩm dễ hấp thu, dễ tiêu, hạn chế chất béo, tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại; chích ngừa viêm gan siêu vi A, B cũng tốt cho gan. Ngoài ra, người bệnh cần tuân thủ theo phác đồ điều trị các bệnh lý gan từ các bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa, gan mật tụy.
Hoàng Trang