Dây thần kinh số 7 chịu trách nhiệm chi phối vận động của một nửa bên mặt. Tình trạng này dù không nguy hiểm đến tính mạng nhưng không được điều trị kịp thời có thể làm liệt cứng, ảnh hưởng đến biểu cảm và thẩm mỹ gương mặt. Người bệnh có thể bị mất cân đối ở mặt, co giật nửa mặt, mắt nhắm không kín, viêm loét giác mạc, méo miệng,...
BS.CKII Nguyễn Xuân Thắng, Trưởng khoa Phục hồi chức năng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, khuyến cáo người bệnh nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt khi có các dấu hiệu như không giữ được nước trong miệng khi súc miệng, đánh răng; cảm giác cộm ở mắt; mặt không cân đối, nhất là khi cười nói.
Khi đến bệnh viện, bác sĩ kiểm tra các dấu hiệu lâm sàng ở người bệnh, bao gồm khi phồng miệng có giữ được hơi trong miệng không; nhân trung lệch; các nếp nhăn tự nhiên ở rãnh cười và trán của một bên mặt có mờ hoặc mất đi không; kiểm tra cảm giác lưỡi; tai ù, đau hoặc chảy nước vàng... Ngoài ra, người bệnh còn được chỉ định thực hiện các xét nghiệm cần thiết khác.
Bác sĩ Thắng cho biết các phương pháp điều trị bệnh khác nhau tùy vào nguyên nhân và mức độ.
Dùng thuốc
Với người bị liệt dây thần kinh số 7 không rõ nguyên do, điều trị sớm bằng corticoid rất quan trọng. Thuốc giúp giảm viêm và phù nề, từ đó giảm tối đa tổn thương dây thần kinh do viêm gây ra.
Trường hợp bệnh do virus, chủ yếu là virus zona, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc kháng virus cho người bệnh. Tổn thương dây thần kinh do zona không thể phục hồi dù virus đã bị tiêu diệt. Người bệnh cần được điều trị trong 72 giờ đầu để làm giảm quá trình phát triển và nguy cơ xuất hiện biến chứng nặng.
Nếu nhiễm khuẩn gây viêm tai giữa, dẫn đến liệt dây thần kinh số 7, người bệnh được điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Vật lý trị liệu
Đây là phương pháp điều trị cho tất cả người bệnh liệt dây thần kinh số 7, bất kể nguyên nhân. Vật lý trị liệu bao gồm các bài tập cơ, xoa bóp, điện xung kích thích... để khôi phục sức mạnh cơ bắp và khả năng phối hợp giữa các cơ quan trên mặt, giúp các cơ này sớm hoạt động trở lại sau khi liệt.
Phẫu thuật
Phẫu thuật chuyển, ghép thần kinh cơ giúp lấy lại phần nào sự cân xứng cho khuôn mặt, đảm bảo tính thẩm mỹ. Đây là giải pháp thường được áp dụng cho người bệnh liệt dây thần kinh số 7 không phục hồi hoàn toàn hoặc phục hồi kém. Bác sĩ Thắng đánh giá đây là kỹ thuật khó, cần được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa vi phẫu tạo hình thẩm mỹ.
Bác sĩ Thắng cho biết các triệu chứng của liệt dây thần kinh số 7 có thể không xuất hiện cùng lúc và mức độ nặng nhẹ khác nhau. Tuy nhiên, người bệnh nên sớm đến bác sĩ để được điều trị kịp thời, tránh biến chứng.
Trong sinh hoạt hàng ngày, nên tránh một số thói quen có thể dẫn đến tình trạng này như tắm lạnh đột ngột, tắm sau uống rượu bia... Cần giữ ấm vùng mặt, vùng tai khi tiếp xúc với gió lớn và khí lạnh. Kiểm soát tốt các bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu. Nghỉ ngơi đầy đủ, hạn chế thức khuya hoặc căng thẳng quá mức.
Phi Hồng