Cụ ông bị ung thư dạ dày giai đoạn 3 (giai đoạn muộn) ba năm qua, đã phẫu thuật nội soi triệt căn cắt rộng dạ dày và vét hạch D2, sau đó truyền các đợt hóa chất bổ trợ. Tháng 4, ông đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội nội soi đường tiêu hóa, phát hiện u ở trực tràng kích thước khoảng 5x6 cm, bề mặt sần sùi, chưa xâm lấn ra thanh mạc, xung quanh có vài hạch nhỏ khoảng 0,5-1 cm. Kết quả giải phẫu bệnh là ung thư biểu mô tuyến xâm nhập, biệt hóa vừa, chẩn đoán ung thư đại tràng sigma - trực tràng giai đoạn 3b.

Ngày 20/6, PGS.TS Triệu Triều Dương, Giám đốc chuyên môn Ngoại khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết ông Vượng thuộc nhóm ung thư đa nguyên phát loại tuần tự (tức bệnh ung thư xuất hiện theo thứ tự trước sau).

Đa ung thư nguyên phát là tình trạng một người mắc nhiều bệnh ung thư nguyên phát ở cùng một cơ quan hoặc nhiều cơ quan khác nhau, không phải di căn. Ba đặc điểm để nhận diện ung thư đa nguyên phát gồm các khối u khác biệt nhau, mỗi khối u có những đặc điểm rõ ràng của bệnh ác tính và loại trừ khả năng di căn từ cơ quan khác.

Theo phó giáo sư Dương, chẩn đoán xác định đa ung thư nguyên phát, phân biệt với ung thư di căn rất quan trọng. Đây là căn cứ để bác sĩ xác định phương pháp điều trị phù hợp. Tiên lượng điều trị của đa ung thư nguyên phát tương đối tốt.

Với bệnh nhân Vượng, sau hội chẩn liên khoa, bác sĩ phẫu thuật nội soi triệt căn cắt đoạn sigma - trực tràng, sau đó nạo vét hạch gốc mạch mạc treo tràng dưới, lấy hết tổ chức mạch treo trực tràng qua nếp phúc mạc. Bác sĩ mở nhỏ thành bụng vùng rốn và đưa đoạn đại tràng đã cắt ra ngoài, đồng thời nối đoạn đại tràng xuống với trực tràng bằng máy nối tròn.

Ông Vượng cao tuổi, mắc nhiều bệnh nền như huyết áp cao, phì đại tuyến tiền liệt, bàng quang tăng hoạt và trải qua nhiều đợt điều trị bao gồm phẫu thuật và truyền hóa chất, nhưng lần này phục hồi nhanh, tốt. Nhờ tái khám định kỳ, người bệnh phát hiện sớm ung thư và được xử lý triệt để tổn thương ác tính. "Tinh thần lạc quan trong 4 năm chữa bệnh là yếu tố giúp ông Vượng đẩy lùi hai bệnh ung thư", phó giáo sư Dương nói.

Đa số bệnh nhân khi biết mắc ung thư thứ hai thường suy sụp tinh thần, lo lắng, dẫn đến từ chối chữa bệnh. Bác sĩ và người thân phải động viên, thuyết phục người bệnh tuân thủ điều trị để nâng cao hiệu quả.

Hiệp hội Ung thư Bắc Mỹ chia đa ung thư nguyên phát thành hai nhóm là nhóm nhiều loại ung thư nguyên phát xảy ra tại một thời điểm và nhóm các loại ung thư xuất hiện tuần tự (Metachronous) khi thời gian chẩn đoán muộn hơn. Tùy vào từng độ tuổi, khả năng mắc đa ung thư nguyên phát khác nhau.

Theo phó giáo sư Dương, tỷ lệ mắc bệnh đa ung thư nguyên phát có xu hướng ngày càng tăng có thể do các kỹ thuật chẩn đoán được cải thiện, phương pháp điều trị tiên tiến giúp người bệnh kéo dài tuổi thọ, nâng tỷ lệ sống sau 5 năm cao. Bên cạnh đó còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như môi trường, mức độ ô nhiễm, tính chất bệnh, nhất là yếu tố di truyền...

Những người đã phát hiện ung thư nguyên phát đầu tiên dễ phát triển khối u nguyên phát thứ hai và trong một số trường hợp ít gặp có thể xuất hiện khối u nguyên phát thứ ba.

Người bệnh sau điều trị ung thư đường tiêu hóa lần đầu tiên, cần có kế hoạch tầm soát nội soi đường tiêu hóa thường niên ít nhất một năm một lần, trong vòng 2-3 năm đầu, tiếp theo có thể là hai năm một lần. Người bệnh mắc ung thư nguyên phát cần tuân thủ phác đồ điều trị và tái khám định kỳ.

Ung thư dạ dày và ung thư đại trực tràng là bệnh ung thư nguyên phát phổ biến nhất. Ung thư dạ dày thường mắc sớm và trước so với ung thư đại tràng. Khi nội soi dạ dày, người bệnh cần nội soi đại tràng. Khi phát hiện ung thư đường tiêu hóa, trong quá trình tầm soát cần chụp cắt lớp đa dãy phần ngực - bụng - chậu có tiêm thuốc cản quang để đánh giá toàn diện, chính xác, tránh bỏ sót tổn thương.

Bệnh đa ung thư nguyên phát có nguyên nhân là yếu tố di truyền chiếm tỷ lệ cao. Bệnh nhân càng trẻ càng có liên quan nhiều đến yếu tố di truyền. Với trường hợp đã mắc ung thư đường tiêu hóa, bác sĩ khuyến cáo tầm soát ung thư cho người thân trực hệ.

Lục Bảo