Trả lời:

Helicobacter pylori (HP) là loại vi khuẩn sống trong lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày, có thể làm tổn thương dạ dày hoặc tá tràng (phần đầu của ruột non) bằng cách tiết ra một số độc tố. Từ đó chúng làm tăng nguy cơ phát triển bệnh viêm, loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày...

Xét nghiệm HP hơi thở là xét nghiệm đơn giản, được sử dụng để phát hiện HP. Xét nghiệm thường dùng trong chẩn đoán nhiễm HP và đánh giá hiệu quả sau điều trị. Có hai dạng là xét nghiệm hơi thở HP sử dụng một hàm lượng nhỏ chất phóng xạ và xét nghiệm HP C13 không dùng chất phóng xạ. Xét nghiệm HP C13 còn có thể dùng cho trẻ trên ba tuổi và phụ nữ mang thai.

Xét nghiệm HP hơi thở thường được chỉ định cho người có biểu hiện về rối loạn tiêu hóa như đầy hơi, đau bụng, đau bụng vùng thượng vị, ợ chua, buồn nôn, khó tiêu... Người bị ung thư dạ dày hoặc loét dạ dày tá tràng, điều trị bệnh lý dạ dày và cần đánh giá hiệu quả điều trị diệt HP mà không cần nội soi, có thể dùng máy xét nghiệm HP hơi thở.

Để kiểm tra HP, đầu tiên người bệnh được yêu cầu hít sâu và thổi vào túi để thu thập lượng carbon dioxide trong hơi thở. Kế đến uống một lượng nhỏ dung dịch hoặc uống một viên thuốc có chứa thành phần ure gắn phân tử carbon đồng vị C13. Sau khoảng 15 phút, người bệnh lại hít sâu và thổi vào túi để đo lượng carbon dioxide lần thứ hai.

Mẫu hơi thở sau đó được phân tích và có kết quả trong cùng ngày xét nghiệm. Nếu HP có trong dạ dày sẽ tạo ra men urease và thủy phân ure trong thuốc uống vào thành amoniac, khí carbon dioxide. Khí carbon dioxide với phân tử C13 được hấp thu vào máu và đào thải qua phổi. Kết quả cho thấy lượng C13 thải ra trong hơi thở của người thử, từ đó xác định được vi khuẩn HP có hoạt động trong dạ dày hay không.

Kết quả HP dương tính tức có vi khuẩn HP trong dạ dày. Nếu có chỉ định điều trị, bác sĩ có thể kê kháng sinh hoặc một số loại thuốc theo phác đồ điều trị HP của Bộ Y tế.

Đây là xét nghiệm không xâm lấn, an toàn, không gây đau, tiết kiệm thời gian, độ nhạy và độ đặc hiệu cao nên nhanh chóng phát hiện HP. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ kiểm tra được người bệnh có hay không nhiễm HP mà không quan sát được niêm mạc thực quản dạ dày và tá tràng. Bác sĩ có thể chỉnh định người bệnh nội soi thực quản dạ dày tá tràng để đánh giá tổn thương đường tiêu hóa trên như viêm loét dạ dày tá tràng hoặc các loại u thực quản, dạ dày...

Thời gian test HP hơi thở thường khoảng 40 phút, được thực hiện tại bệnh viện. Nếu bạn sợ nội soi có thể đến bệnh viện có chuyên khoa tiêu hóa để được hỗ trợ kiểm tra HP bằng hơi thở. Dựa trên kết quả bác sĩ tư vấn hướng xử lý phù hợp.

Thạc sĩ, bác sĩ Lê Minh Thùy
Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM