Trả lời:

Vitamin D cần thiết cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Dưỡng chất này hỗ trợ cơ thể hấp thụ canxi, photphat trong ruột và thận, từ đó tăng hiệu quả chuyển hóa canxi và photphat.

Canxi sau khi được chuyển hóa lắng đọng lại nhiều hơn, giúp hệ thống xương phát triển và chắc khỏe. Vitamin D giúp cho hệ thống miễn dịch hoạt động hiệu quả, hỗ trợ quá trình trao đổi chất trong cơ thể, giúp trẻ khỏe mạnh, ít ốm vặt hay mắc các bệnh lý viêm nhiễm.

Mặc dù trong sữa mẹ và sữa công thức cho trẻ sơ sinh đều chứa vitamin D, tuy nhiên hàm lượng có thể không đáp ứng đủ nhu cầu của trẻ. Do đó, ngay sau khi sinh, hầu hết trẻ sơ sinh cần được bổ sung nguồn vitamin D.

Thông thường, trẻ sơ sinh cần bổ sung tối thiểu 400 IU vitamin D mỗi ngày. Trẻ sơ sinh thiếu tháng hoặc có thể trạng yếu cần khoảng 400-800 IU vitamin D mỗi ngày. Nên bổ sung vitamin D cho trẻ sơ sinh sớm từ những ngày đầu sau khi chào đời nhằm tạo nền tảng đầu tiên cho sự phát triển của trẻ về sau.

Ở trẻ bú mẹ hoàn toàn, bố mẹ nên chú ý bổ sung vitamin này ít nhất cho đến khi trẻ biết đi. Đồng thời, bố mẹ nên thực hiện chế độ dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý. Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, cần đảm bảo trẻ nhận đủ vitamin D từ thực phẩm hoặc nguồn bổ sung.

Những yếu tố tăng nguy cơ thiếu vitamin D ở trẻ gồm thai phụ không bổ sung đủ vitamin D; bé được chăm sóc trong không gian kín, tối và không có ánh nắng mặt trời; trẻ có màu da tối. Trẻ chỉ bú sữa mẹ, nhất là khi sữa mẹ không có đủ vitamin D để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể; mắc bệnh nền như xơ nang, viêm ruột, béo phì, kém hấp thu... cũng có nguy cơ thiếu hụt dưỡng chất này.

Trẻ sơ sinh thiếu hụt vitamin D thường có các biểu hiện như thường xuyên thức giấc vào ban đêm; đổ nhiều mồ hôi ngay cả khi trời không nóng; còi cọc, chậm phát triển; dễ mắc bệnh nhiễm trùng tiêu hóa, hô hấp; đau nhức, khó chịu khắp người, thường xuyên quấy khóc.

Tùy thuộc vào từng giai đoạn phát triển, nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể mà nhu cầu vitamin này của mỗi trẻ sơ sinh khác nhau. Nếu thừa vitamin D, trẻ luôn trong trạng thái mệt mỏi, suy kiệt, ít vận động, chơi đùa.

Khi cơ thể có quá nhiều vitamin này, hàm lượng canxi trong máu tăng, trẻ thường xuyên nôn, trớ sữa, thậm chí bỏ bú. Về lâu dài, bé đối mặt với nhiều hệ lụy nguy hiểm như vôi hóa mạch máu, sỏi thận hay bệnh lý tim mạch. Do đó, bổ sung vitamin D cần thực hiện đúng cách, liều lượng. Bạn có thể đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ khám và hướng dẫn chi tiết.

ThS.BS Trịnh Thanh Lan
Trung tâm Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM