Theo Tiến sĩ, bác sĩ Tăng Hà Nam Anh, mùa đông là mùa của những bệnh lý cơ xương khớp, nhất là ở miền Bắc. Người cao tuổi nên cẩn trọng với những cơn đau vai gáy vì đây là dấu hiệu dễ nhầm lẫn giữa các bệnh cơ xương khớp, cần thăm khám sớm.
Cơn đau vai lầm tưởng do thoái hóa đốt sống cổ
Bà Nguyễn Thị Đích (73 tuổi, quận Long Biên, Hà Nội) thường đau nhức vùng vai mỗi khi thay đổi thời tiết. Bệnh nhân nghĩ mình đã có tuổi nên bị viêm xương khớp thông thường. Bà thoa dầu để giúp máu huyết lưu thông, nghỉ ngơi xoa bóp nhưng cơn đau không thuyên giảm.
Qua thăm khám tại khoa Cơ xương khớp - Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội và chụp cộng hưởng từ MRI, bà Đích được chẩn đoán rách lớn chóp xoay (massive tear) gồm rách gân cơ trên gai, cơ dưới gai và gân dưới vai. Trong đó, rách lớn trên gân dưới vai ảnh hưởng nhiều nhất bởi gân này giúp vận động khớp vai, thực hiện các động tác phức tạp như ngoặt tay ra phía sau. Theo Tiến sĩ Nam Anh, trường hợp rách đồng thời cả ba gân như bà Đích khá hiếm gặp, chiếm tỷ lệ 4-10% các trường hợp được ghi nhận.
Tiến sĩ Nam Anh thăm hỏi bà Đích sau cuộc phẫu thuật.
Rách cơ chóp xoay vai là một trong những tổn thương khớp vai thường gặp ở người từ độ tuổi trung niên, vận động viên, người lao động chân tay... Tình trạng này có thể xảy ra sau chấn thương nhẹ và tiến triển theo thời gian nên người bệnh khó nhận biết, dẫn đến chậm trễ trong chẩn đoán.
Êkip phẫu thuật của Tiến sĩ Tăng Hà Nam Anh nội soi và khâu rách gân vai cho bệnh nhân.
Phẫu thuật nội soi vùng khớp vai
Tiến sĩ Nam Anh chia sẻ thêm, thời gian mổ để khâu nối gân chóp xoay thường rất lâu, bởi đây là vùng có nhiều mạch máu và dây thần kinh quan trọng chi phối. Nếu xử lý không đúng cách, có thể dẫn đến biến chứng tê, liệt, thậm chí người bệnh có thể bị tàn phế, tử vong.
Theo tiến sĩ Nam Anh, với trường hợp của bà Đích, hiện nay phẫu thuật hiện đại nhất là nội soi khớp vai để khâu gân chóp xoay. Phương pháp này có ưu điểm ít gây đau đớn, giảm chảy máu, không cắt cơ delta mà vẫn đảm bảo khâu gân chắc chắn.
Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, máy nội soi có độ phân giải cao giúp bác sĩ thao tác dễ dàng trong khớp vai. Khớp vai nhỏ, không thể đặt garo nên sẽ dễ bị chảy máu khi mổ, làm che khuất tầm nhìn của phẫu thuật viên, dẫn đến khâu gân không chính xác. Hệ thống máy bơm thổi nước vào bên trong khớp để tạo phẫu trường. Máy đốt trong nước giúp cầm máu. Một số thiết bị như shaver, đầu mài, mỏ neo chuyên biệt... giúp ích cho việc khâu gân chóp vai.
Bệnh nhân được gây mê, các bác sĩ đã kéo dài gân đã bị rách co rút, di động gân và các khâu gân dưới vai, trên gai và dưới gai, dời điểm bám gân vào bên trong và đóng neo chóp xoay. Sau cùng, bác sĩ tiến hành mài nhẵn các mỏm xương để tránh tình trạng xương cọ vào gây rách, đứt gân.
Sau 2 tuần, bà Đích có thể tập vật lý trị liệu và mau chóng trở lại với cuộc sống thường nhật.
Bà Đích rạng rỡ trò chuyện cùng các bác sĩ sau ca mổ.
Tiến sĩ Nam Anh cho biết thêm, nhiều trường hợp rách gân chóp xoay bị chẩn đoán nhầm thành thoái hóa đốt sống cổ, do người bệnh có cảm giác đau nhức vai, lan xuống mặt ngoài cánh tay. Nếu không chẩn đoán đúng và điều trị sớm, rách gân chóp xoay có thể dẫn đến hạn chế vận động của vai, lỏng khớp, viêm khớp, thoái hóa khớp sớm... Nếu cảm thấy đau nhức vai, hạn chế thực hiện các động tác như đưa tay ra sau, gãi đầu hoặc khi nằm nghiêng cảm thấy đau, người bệnh nên đi khám khớp vai.
Anh Thái (Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh)