Sữa là nguồn thực phẩm giàu protein, chứa 9 loại axit amin thiết yếu giúp cơ thể hoạt động tốt, bao gồm tăng trưởng và phát triển, sửa chữa tế bào, điều chỉnh hệ thống miễn dịch...

Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Thị Thanh, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết cân bằng chất dinh dưỡng bằng việc bổ sung đa dạng thực phẩm giúp cơ thể khỏe mạnh. Sữa có thể bổ sung vào các bữa phụ hàng ngày. Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại sữa, người lớn, trẻ nhỏ nên lựa chọn các loại phù hợp với thể trạng dinh dưỡng và bệnh đang mắc phải.

Cách chọn sữa phù hợp

Sữa nguyên chất

Sữa cung cấp canxi và vitamin D cho xương và răng chắc khỏe, protein duy trì năng lượng và cơ bắp, vitamin B12 cho các tế bào hồng cầu và mô thần kinh khỏe mạnh, niacin giúp trao đổi chất. Sữa có nhiều lợi ích quan trọng cho sự phát triển chiều cao ở trẻ và người trưởng thành không suy dinh dưỡng. Người suy dinh dưỡng nên sử dụng các loại sữa chứa nhiều năng lượng và protein.

Sữa ít chất béo hoặc không béo

Sữa ít béo có hàm lượng protein cao nhưng năng lượng và chất béo, vitamin tan trong dầu thấp. Sữa phù hợp với những người thừa cân, béo phì cần giảm cân hoặc bệnh nhân có mỡ máu, nhất là chỉ số triglyceride máu tăng cao.

Sữa chua

Sữa chua được làm từ sữa thông qua quá trình lên men bằng cách sử dụng các vi khuẩn thân thiện. Theo Tiến sĩ Vũ Thanh, sữa chua cung cấp vitamin D, canxi, kẽm và kali, những chất thường thiếu hụt trong chế độ ăn hàng ngày. Các vi khuẩn đường ruột có lợi trong sữa chua hỗ trợ đào thải chất độc, tăng sức khỏe miễn dịch hệ tiêu hóa. Cơ thể tiết corticoid ít hơn, giảm được lượng mỡ vùng bụng.

Theo đánh giá được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng Mỹ, ăn sữa chua giúp giảm táo bón và tiêu chảy. Những người không dung nạp lactose từ sữa có thể sử dụng sữa chua. Các vi khuẩn thân thiện trong sữa chua giúp tái tạo vi khuẩn trong ruột, cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh, cải thiện thời gian tiêu hóa thức ăn.

Lưu ý khi sử dụng sữa

Càng lớn tuổi, chức năng của các cơ quan trong cơ thể như tiêu hóa, khớp... càng suy giảm. Nhiều người gặp phải tình trạng tiêu hóa kém, khó hấp thụ chất dinh dưỡng từ thực phẩm hàng ngày. Theo tiến sĩ Vũ Thanh, người già thường bị rối loạn tiêu hóa, giảm cân, chán ăn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Sữa giúp người già dễ hấp thụ dinh dưỡng, bổ sung hệ vi sinh đường ruột giúp cải thiện chức năng tiêu hóa. Sử dụng sữa là cách đơn giản để bổ sung dinh dưỡng, tăng cường dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Thức uống này giàu canxi và protein giúp người già không cần ăn quá nhiều vẫn được cung cấp đủ năng lượng, góp phần ngăn ngừa loãng xương và giảm tình trạng mất cơ.

Đây là thực phẩm bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể. Người không dung nạp đường lactose là do cơ thể không sản xuất đủ hoặc không sản xuất được men lactase để tiêu hóa. Tình trạng này gây ra triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn sau uống sữa khoảng 30 phút đến 2 giờ.

Dị ứng sữa thường bị nhầm lẫn với chứng không dung nạp lactose. Đây là phản ứng của hệ thống miễn dịch không điển hình với sữa và các sản phẩm có sữa. Phản ứng dị ứng thường xảy ra sau uống sữa. Các triệu chứng có thể từ nhẹ đến nặng gồm khò khè, nôn, nổi mề đay, rối loạn tiêu hóa tiêu chảy, nặng gây sốc phản vệ co thắt đường hô hấp, đỏ bừng mặt, sốc, tụt huyết áp đe dọa tính mạng.

Tiến sĩ Vũ Thanh khuyên, những người lần đầu uống sữa có thể uống thử một lượng nhỏ, theo dõi sự thay đổi của cơ thể. Nếu xảy ra các phản ứng phụ, bạn có thể lựa chọn sữa chua, phô mai, sữa có đạm thủy phân, sữa làm từ đậu nành, hạt hạnh nhân...

Lục Bảo