Theo Medical News Today, ngoài 3 loại ung thư máu phổ biến, còn có các loại ung thư máu hiếm hơn ảnh hưởng đến các tế bào máu và cấu trúc trong hệ thống máu. Ung thư này khiến các tế bào máu phát triển bất thường, thay đổi chức năng chống nhiễm trùng, làm suy giảm khả năng miễn dịch.
Bệnh bạch cầu
Bệnh bạch cầu là ung thư của các tế bào bạch cầu bắt đầu trong tủy xương. Tủy xương chịu trách nhiệm tạo ra các tế bào máu mới. Quá trình này từ các tế bào gốc, phát triển thành một loạt các tế bào máu khác nhau. Thông thường, những tế bào này trải qua một chu kỳ trưởng thành, nhân lên và chết đi. Tuy nhiên, trong bệnh bạch cầu, các tế bào bạch cầu non không trưởng thành như bình thường. Chúng hoạt động kém hơn nhưng vẫn nhân lên và tồn tại lâu hơn, lấn át các tế bào khỏe mạnh trong tủy xương. Bệnh bạch cầu thường phổ biến ở trẻ em và thanh thiếu niên, chiếm gần 1/3 tổng số bệnh ung thư ở nhóm tuổi này.
Có các loại bệnh bạch cầu khác nhau ở dạng cấp tính và mạn tính gồm.
Cấp tính: Bạch cầu dòng tủy cấp tính bắt đầu trong tủy xương và phổ biến ở người lớn tuổi. Bệnh bạch cầu lymphocytic cấp tính cũng bắt đầu trong tủy xương nhưng phổ biến ở trẻ em.
Mạn tính: Bạch cầu lymphocytic mạn tính bắt đầu trong các tế bào bạch cầu (tế bào lympho) trong tủy xương và chiếm khoảng 1/3 các bệnh bạch cầu mạn tính. Bạch cầu dòng tủy mạn tính (chiếm khoảng 10% các bệnh bạch cầu) và bạch cầu myelomonocytic (chủ yếu ở người lớn tuổi) bắt đầu trong các tế bào tạo máu của tủy xương và lây lan vào máu.
Ung thư hạch
Ung thư hạch ảnh hưởng đến các tế bào lympho chống lại nhiễm trùng. Các tế bào này lưu thông xung quanh cơ thể thông qua hệ thống hạch bạch huyết (mạng lưới các mạch và ống vận chuyển chất lỏng trong cơ thể). Khi tế bào lympho mắc bệnh ung thư, chúng nhân lên, tập hợp trong các hạch bạch huyết và các mô khác. Bệnh làm suy giảm khả năng miễn dịch theo thời gian. Có hai loại ung thư hạch là u lympho Hodgkin và không Hodgkin.
U lympho Hodgkin: Bắt đầu khi các tế bào lympho ung thư nhân lên và lấn át những tế bào khỏe mạnh. Các tế bào nhân lên tạo thành khối, điển hình là trong các hạch bạch huyết.
U lympho không Hodgkin: Bệnh thường hình thành trong các hạch bạch huyết và mô bạch huyết ở các cơ quan như da hoặc dạ dày. Một số ảnh hưởng đến tủy xương và máu. U này có thể phát triển ở một hoặc nhiều vị trí trong cơ thể.
U tủy
U tủy ảnh hưởng đến các tế bào huyết tương - loại tế bào bạch cầu tạo ra kháng thể. Kháng thể là các protein giúp bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng. Tương tự như bệnh bạch cầu, u tủy cũng bắt đầu trong tủy xương. Các tế bào huyết tương ung thư nhân lên nhiều đến mức chèn ép các tế bào tủy xương khỏe mạnh, làm suy giảm khả năng tạo ra tất cả các loại tế bào máu của cơ thể. Ung thư này có hai loại là u đa tủy và u plasmacytoma. U đa tủy phổ biến hơn và ảnh hưởng đến nhiều vị trí trong cơ thể. U plasmacytoma thường xuất hiện ở xương, cơ, da hoặc phổi.
Ung thư máu hiếm gặp
Bệnh đại phân tử: Bệnh phát triển chậm, thường xảy ra ở người lớn tuổi; xuất hiện chủ yếu trong tủy xương, có thể liên quan đến lá lách và các hạch bạch huyết.
Bệnh đa hồng cầu: Ung thư gây ra sự gia tăng các tế bào hồng cầu, đôi khi tạo ra một lượng dư thừa các tế bào bạch cầu và tiểu cầu.
Mất mô tế bào Langerhans: Bệnh gây ra sự gia tăng tế bào bạch cầu được gọi là tế bào langerhans hoặc mô bào và chủ yếu ở trẻ em.
Tăng tiểu cầu thiết yếu: Ung thư này khiến tủy xương tạo ra quá nhiều tiểu cầu (tế bào khiến máu đông lại). Do đó, bệnh gây ra các vấn đề về chảy máu hoặc đông máu.
U lympho tế bào T ở da: Một loại u lympho không Hodgkin ảnh hưởng đến các tế bào T trên da. Tế bào T là một loại tế bào máu trắng.
U lympho thể nang: Một dạng phụ của u lympho không Hodgkin có thể dẫn đến sự mở rộng của một số vùng hạch bạch huyết. U cũng phát triển ở các mô bạch huyết khác như tủy xương hoặc lá lách và lây lan đến các cơ quan khác.
U lympho Burkitt: Bệnh là loại phát triển rất nhanh của u lympho không Hodgkin. Các tế bào ung thư hạch tích tụ trong các hạch bạch huyết và các cơ quan khác. Trong trường hợp nặng, ung thư này ảnh hưởng não và tủy sống.
Mai Cát
(Theo Medical News Today)