Ung thư phổi thường không gây ra các triệu chứng cho đến giai đoạn tiến triển nặng. Khi đó, nó có thể gây ra các triệu chứng và biến chứng ảnh hưởng đến các vùng khác nhau của cơ thể. Các biến chứng này cũng có thể do tác dụng phụ của điều trị.
Sưng mặt
Các khối u khu vực phía trên của phổi phải có thể gây áp lực lên tĩnh mạch chủ trên (tĩnh mạch vận chuyển máu từ phần trên của cơ thể về tim). Khi điều này xảy ra, nó có thể hạn chế lưu lượng máu và gây sưng ở mặt, cổ và cánh tay. Tình trạng này còn gọi là hội chứng tĩnh mạch chủ trên (SVC) và cần được điều trị ngay.
Ảnh hưởng đến chức năng phổi
Ung thư phổi gây tắc nghẽn các đường hô hấp chính, có thể gây tích tụ chất lỏng xung quanh phổi (tràn dịch màng phổi), dẫn đến đau và khó thở. Các khối u lớn hoặc tràn dịch màng phổi có thể chèn ép phổi, giảm chức năng và tăng nguy cơ viêm phổi. Các triệu chứng của viêm phổi bao gồm ho, đau ngực và sốt. Nếu không được điều trị, viêm phổi có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Nguy cơ nhiễm trùng cao hơn
Nhiễm trùng phổi dai dẳng như viêm phế quản, viêm phổi là những triệu chứng phổ biến của ung thư phổi. Nhiễm trùng có thể do chức năng hệ thống miễn dịch giảm vì ung thư hoặc các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị liệu.
Di căn
Ung thư phổi có thể lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể (di căn). Nó có thể gây ra các tác dụng phụ đáng kể tùy thuộc vào khu vực mà nó lây lan. Các vị trí phổ biến của di căn trong ung thư phổi như não, gan, xương, tuyến thượng thận. Các khối u có kích thước lớn hơn hoặc ung thư đã di căn đến các bộ phận khác cho thấy giai đoạn ung thư tiến triển hơn.
Cục máu đông
Bệnh nhân ung thư phổi có nguy cơ cao bị huyết khối tĩnh mạch sâu. Điều này xảy ra khi một cục máu đông phát triển trong tĩnh mạch sâu, nhất là cẳng chân hoặc đùi. Các yếu tố làm tăng khả năng xảy ra cục máu đông như hóa trị dài hạn, mắc bệnh ung thư tiến triển, lớn tuổi, béo phì, cục máu đông, ngồi hoặc nằm trong thời gian dài.
Cục máu đông nguy hiểm tính mạng nếu nó di chuyển đến phổi. Tình trạng này còn gọi là thuyên tắc phổi, có thể ngăn cản lưu lượng máu đến phổi và là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong ở người bệnh ung thư.
Ho ra máu
Bệnh nhân ung thư phổi có thể bị ho ra máu hoặc khạc ra máu. Điều này có thể do chảy máu trong đường thở hoặc ho gây kích ứng các khối u. Theo nghiên cứu của Mỹ từ năm 2019, khoảng 20% trong số gần 60 bệnh nhân ung thư phổi bị ho ra máu. Các phương pháp điều trị có sẵn giúp kiểm soát chứng ho ra máu liên quan đến ung thư.
Tăng canxi máu
Đôi khi ung thư phổi có thể dẫn đến tăng nồng độ canxi trong máu. Điều này có thể xảy ra khi cơ thể giải phóng một loại protein liên quan đến hormone tuyến cận giáp. Các triệu chứng như khát nước, buồn nôn, đau bụng, cảm thấy mệt mỏi, yếu đuối, cảm thấy chóng mặt, đi tiểu thường xuyên.
Tắc nghẽn tim
Ung thư phổi có thể di căn đến tim, nơi các khối u có thể chèn ép hoặc tắc nghẽn các tĩnh mạch và động mạch. Mặc dù ban đầu người bệnh có thể không có triệu chứng nhưng sự lây lan này có thể dẫn đến các tình trạng nguy hiểm như loạn nhịp tim, đau tim, tắc nghẽn trong tim, tích tụ chất lỏng xung quanh tim. Ung thư phổi còn có thể di căn đến tâm nhĩ trái của tim. Điều trị thường gồm hóa trị và xạ trị.
Chén ép tủy sống
Chèn ép tủy sống xảy ra khi ung thư di căn đến cột sống và chèn ép hoặc làm xẹp đốt sống. Theo một nghiên cứu năm 2016 của Trung Quốc, trong 73 bệnh nhân ung thư phổi có khoảng 28% người phát triển tình trạng này. Các triệu chứng của tình trạng này như đau lưng trong một thời gian dài, yếu ở chân và tay, gặp khó khăn khi đi bộ, rối loạn chức năng bàng quang. Sự chèn ép có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn cho tủy sống. Nếu bạn bị ung thư phổi và xuất hiện những triệu chứng cần thăm khám ngay.
Biến chứng thực quản
Theo nghiên cứu của Đại học Quốc gia Seoul (Hàn Quốc) năm 2015 đăng trên Thư viện Y khoa Mỹ, ung thư phổi hiếm khi di căn đến thực quản. Nếu như tình này xảy ra, bệnh nhân có thể gặp khó khăn khi nuốt hoặc đau nhiều hơn khi thức ăn đi qua thực quản trên đường đến dạ dày. Bức xạ từ điều trị ung thư phổi cũng có thể gây viêm thực quản, khó khăn khi nuốt.
Bệnh thần kinh
Bệnh thần kinh là một rối loạn ảnh hưởng đến các dây thần kinh, chủ yếu là bàn tay và bàn chân. Các khối u nằm ở trên cùng của phổi, còn gọi là khối u pancoast, đôi khi ảnh hưởng đến các dây thần kinh mắt và mặt. Điều này có thể dẫn đến hội chứng Horner với các tình trạng như một bên mí mắt bị sụp xuống, một đồng tử nhỏ hơn trong cùng một mắt bị ảnh hưởng, thiếu mồ hôi trên cùng một bên bị ảnh hưởng của khuôn mặt. Các khối u pancoast thường ảnh hưởng đến các dây thần kinh ở vai, gây ra đau vai và cánh tay.
Một số phương pháp điều trị ung thư cũng có thể làm tổn thương dây thần kinh, dẫn đến các triệu chứng như ngứa ran, tê, yếu, không cảm thấy đau ở vùng bị ảnh hưởng. Thuốc giúp kiểm soát các triệu chứng của bệnh thần kinh.
Đau do ung thư phổi
Đau có thể xảy ra ở xương sườn hoặc cơ ngực hoặc ở các bộ phận khác của cơ thể mà ung thư phổi di căn hoặc ảnh hưởng. Nó có thể tồi tệ hơn nếu bạn cười, hít thở sâu hoặc ho. Đau thường tăng lên khi bệnh tiến triển. Điều trị ung thư giúp giảm các triệu chứng này, mặc dù các phương pháp điều trị như phẫu thuật hoặc hóa trị có thể gây ra những khó chịu khác. Đau do ung thư phổi thường có thể được kiểm soát bằng thuốc và xạ trị.
Phát hiện sớm ung thư phổi giúp người bệnh có cơ hội điều trị bệnh và tránh biến chứng cao hơn. Tuy nhiên, ung thư phổi có thể khó phát hiện vì các triệu chứng thường không biểu hiện cho đến khi bệnh chuyển sang giai đoạn nặng.
Nếu bạn có nguy cơ cao bị ung thư phổi, bác sĩ có thể đề nghị khám sàng lọc hàng năm để kiểm tra các dấu hiệu của bệnh. Bạn cũng có thể giảm nguy cơ phát triển căn bệnh này bằng cách không hút thuốc hoặc hít phải khói thuốc lá.
Kim Uyên
(Theo Healthline)