Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi các cơ vòng thực quản không thể đóng kín sau khi vận chuyển thức ăn xuống dạ dày. Tình trạng này tạo điều kiện thuận lợi cho axit dạ dày trào ngược lên thực quản, kích thích làm tổn thương lớp niêm mạc và gây ra những vấn đề đáng lo ngại khác.

Theo ThS.BS Nguyễn Thị Ngọc Bích, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, khó thở và ho là hai triệu chứng nặng của trào ngược dạ dày thực quản. Axit dạ dày trào ngược lên thực quản làm cho các đường dẫn khí nhỏ co lại, khiến người bệnh khó thở. Axit đồng thời tấn công phổi, gây viêm, phù nề niêm mạc đường thở, nhất là khi nằm ngủ.

Axit còn kích thích các đầu dây thần kinh ở phần dưới thực quản, làm cơ trơn co lại, chèn ép trực tiếp đường thở. Nhiều trường hợp thức ăn còn bị đẩy ngược lên vòm họng, gây khó thở kèm tức ngực.

Trào ngược dạ dày gây ho do dịch axit trào ngược lên đường hô hấp, có thể làm viêm vùng mũi xoang, họng, phế quản, phổi... dẫn đến một số triệu chứng đi kèm như chảy nước mũi, khò khè, khàn giọng. Người bệnh có tiền sử hen suyễn, viêm họng, viêm thanh quản, viêm phế quản bị trào ngược khiến bệnh dễ tái phát hơn.

Bác sĩ Bích cho biết nếu không điều trị kịp thời trào ngược dạ dày thực quản còn gây ra nhiều biến chứng khác.

Viêm loét thực quản là biến chứng phổ biến. Ban đầu, niêm mạc thực quản tiếp xúc với axit chỉ bị tổn thương ít, ợ hơi không nhiều. Khi trào ngược xảy ra liên tục, thường xuyên, axit ăn mòn lớp niêm mạc, gây viêm loét. Triệu chứng thường gặp là đau ngực, khó nuốt, buồn nôn, chán ăn, đau sau xương ức sau khi ăn uống. Ở giai đoạn này, điều trị bệnh vẫn có thể cải thiện nhanh.

Hẹp thực quản xảy ra do trào ngược dạ dày liên tục, tạo nên các vết trợt loét trên niêm mạc thực quản, lâu dần phát triển thành mô sẹo, làm hẹp đường vận chuyển thức ăn xuống dạ dày. Người bệnh thường có triệu chứng đau rát cổ, nuốt nghẹn, đau ngực, khó nuốt, kể cả thực phẩm mềm.

Barrett thực quản là dạng tiền ung thư thực quản nguy hiểm. Nguyên nhân do axit dạ dày trào ngược làm cho các tế bào trong mô lót thực quản trở nên dày và đỏ hơn bình thường. Người bệnh thường xuyên đau ngực, khó nuốt, ợ nóng... Nhiều trường hợp barrett thực quản không có triệu chứng đặc hiệu, chủ yếu được phát hiện qua sinh thiết và nội soi.

Ung thư thực quản thường xảy ra ở những người trên 50 tuổi. Triệu chứng bệnh ban đầu thường không rõ ràng nên khó phát hiện. Ở giai đoạn muộn, thực quản bắt đầu chảy máu, đau dai dẳng, đau sau xương ức, khàn tiếng, sụt cân không rõ nguyên nhân...

Trào ngược dạ dày kèm triệu chứng ho, khó thở là tình trạng nghiêm trọng. Bác sĩ khuyến cáo người bệnh nên khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm về sau.

Lê Thùy