Bé dậy thì đã một năm, có kinh nguyệt, chu kỳ đều đặn, hai tháng nay đau bụng dưới rốn, nhất là đến kỳ kinh. Kết quả chụp MRI vùng bụng chậu tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM ghi nhận bệnh nhi có một thận bên trái, hai tử cung. Giữa âm đạo và tử cung bên phải có vách ngăn gây bít đường ra kinh nguyệt của tử cung phải. Khối ứ đọng này kích thước khoảng 13x10 cm.

Ngày 5/7, BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa, cho biết bé Thy mắc hội chứng Herlys-Werner-Wunderlich. Hội chứng này đặc trưng bởi ba bất thường gồm tử cung chia đôi, một thận và bế đường ra kinh nguyệt của một tử cung do có vách ngăn.

Bác sĩ Mỹ Nhi giải thích trong thời kỳ phôi thai, khoảng 8-9 tuần, hai ống cận trung thận hoặc ống Muller hợp nhất để tạo thành tử cung, cổ tử cung, phần trên âm đạo, niệu đạo nữ. Nếu ống Muller hợp nhất không thành công sẽ gây các dị tật gồm giảm sản hoặc bất sản, tử cung hai sừng, tử cung một sừng, các dị tật âm đạo. Trong đó, hội chứng Herlys-Werner-Wunderlich xảy ra do sự hợp nhất theo chiều dọc và chiều ngang của ống Muller thất bại.

Đến nay, tỷ lệ mắc hội chứng chưa rõ ràng, một số báo cáo ghi nhận khoảng 1/28.000 trường hợp. Theo y văn, người mắc bệnh có triệu chứng nhận biết thường gặp là đau bụng kinh, đau vùng chậu. Tuy vậy, triệu chứng không đặc hiệu nên bệnh nhân thường bị bỏ qua và chẩn đoán trễ.

"Bé Thy sau 13 năm mới phát hiện bất thường là do đau vùng chậu khi dậy thì", bác sĩ Mỹ Nhi nói, thêm rằng tình trạng này nếu để lâu hơn có thể gây nhiều hệ lụy như dãn to vòi trứng, tử cung ứ máu có thể vô sinh. Phụ nữ trưởng thành, nếu mang thai có thể gây sẩy thai, chậm tăng trưởng, sinh non, tăng tỷ lệ mổ lấy thai, vỡ ối non.

Bé Thy được phẫu thuật dẫn lưu máu kinh qua một đường cắt chắn ngang giữa âm đạo và tử cung bên phải để giải quyết tình trạng tắc nghẽn kinh nguyệt. Ê kíp chọc dò hút được 1.000 ml kinh nguyệt tích tụ, ứ đọng.

Bác sĩ Mỹ Nhi đánh giá đây là phẫu thuật khó vì cơ quan sinh dục bé gái còn nhỏ, nguy cơ giãn. Ê kíp mở lỗ thông giữa vách ngăn âm đạo và tử cung, mở một đường hầm rộng khoảng 2 cm, sau đó đặt ống thông silicon tiếp tục dẫn lưu máu kinh và hạn chế bít tắc, chít hẹp vùng vừa phẫu thuật.

Ống này được tháo bỏ sau 2-4 tuần phẫu thuật. Sau mổ, bé Thy tiến triển tốt, hết đau bụng, được xuất viện, tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ.

Bé gái tuổi dậy thì nếu có triệu chứng đau bụng dưới kéo dài, đau nhiều khi đến kỳ kinh nguyệt, hoặc đến tuổi chưa dậy thì cần đi khám. Bác sĩ kiểm tra, có thể phát hiện dị tật đường sinh dục và cơ quan sinh sản.

Dị dạng cơ sinh dục nữ thường gặp ở những cơ quan như tử cung, âm đạo. Trong đó các dị tật có thể gây ứ đọng máu kinh nguyệt như màng trinh không thủng, âm đạo có vách ngăn hoặc vách ngăn áp sát thành âm đạo - tử cung một bên (đối với phụ nữ có hai tử cung).

Theo y văn, hội chứng Herlys-Werner-Wunderlich có thể phát hiện ở bé gái dậy thì hoặc trưởng thành. Bệnh có thể có liên quan yếu tố di truyền, khoảng 75% phụ nữ có tử cung đôi có bố mẹ bị bất thường một phần hoặc toàn bộ vách ngăn cơ quan sinh dục. Dị tật này có thể tầm soát, phát hiện sớm qua siêu âm, chụp MRI. Bác sĩ theo dõi, phẫu thuật nhằm hạn chế biến chứng lâu dài gây ảnh hưởng chất lượng sống và khả năng sinh sản.

Tuệ Diễm

*Tên nhân vật đã được thay đổi