BS.CKII Nguyễn Đỗ Trọng, khoa Ngoại Tim mạch - Ngoại Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết bé bị thoát vị cơ hoành - dị tật được phát hiện từ lúc 21 tuần thai. Một phần gan, túi mật, ruột non và ruột già chui lên lồng ngực bên phải, chèn ép phổi khiến phổi bị thiểu sản. Bác sĩ Sản khoa chỉ định chọc ối tìm các bất thường di truyền, siêu âm tim thai, chụp cộng hưởng từ để góp phần tiên lượng tốt hơn cho thai nhi.
Ở tuần thai thứ 38, thai nhi bị tràn dịch màng ngoài tim, đa ối, nên bác sĩ chỉ định sinh mổ. Ngày 23/6, bé chào đời nặng 3,2 kg, suy hô hấp do tăng áp phổi (tăng áp lực trong tuần hoàn phổi), phải đặt nội khí quản và thở máy.
Theo TS.BS Đỗ Hữu Thiều Chương, Phó giám đốc Trung tâm Sơ sinh, gan, ruột của bé đang nằm sai chỗ, cần phẫu thuật sớm để đưa về đúng vị trí. Tuy nhiên, bé bị suy hô hấp không thể phẫu thuật ngay vì có nguy cơ tử vong. Bé được chăm sóc tích cực, dùng thuốc vận mạch, nuôi dinh dưỡng tĩnh mạch để ổn định sức khỏe, chuẩn bị cho cuộc mổ.
Khi bé 4 ngày tuổi, các bác sĩ phẫu thuật đưa nội tạng về đúng chỗ. Ba ngày sau mổ, bé cai máy thở, tập bú sữa, có thể đi ngoài. Bác sĩ Trọng cho rằng nhờ sự phối hợp các chuyên khoa Sản phụ khoa, Sơ sinh, Ngoại nhi ngay từ khi bé còn là bào thai, đến sơ sinh, hậu phẫu, đã giúp bé thoát nguy kịch, rút ngắn thời gian điều trị, giảm nguy cơ nhiễm trùng, hồi phục ngoạn mục.
Cơ hoành là một hàng rào cơ hình vòm nằm giữa khoang ngực và khoang bụng; ngăn cách tim, phổi với các cơ quan trong ổ bụng (dạ dày, ruột, lá lách, gan). Tỷ lệ thoát vị hoành bẩm sinh ở trẻ khoảng 3/10.000 trường hợp. Trong đó, thoát vị hoành phải khoảng 20% trường hợp; khiến gan, ruột di chuyển lên ngực thông qua một lỗ hổng (khe hở) ở cơ hoành và chèn ép phổi phải.
Nhiều trường hợp trẻ không được tầm soát tiền sản hoặc chẩn đoán bệnh muộn khiến điều trị khó khăn, thậm chí để lại biến chứng ảnh hưởng sức khỏe.
Thời gian "vàng" thực hiện phẫu thuật thoát vị hoành là 3-5 ngày sau khi trẻ chào đời, với điều kiện tình trạng tăng áp phổi được kiểm soát tốt. Những trường hợp suy hô hấp nặng do thiểu sản phổi và tăng áp phổi có thể phải sử dụng ECMO (hỗ trợ tim phổi nhân tạo) để duy trì huyết động ổn định.
Phát hiện thai nhi bị dị tật thoát vị hoành bẩm sinh giúp bác sĩ có kế hoạch theo dõi thai phụ và chăm sóc bé sau sinh kịp thời. Hiện, không có cách phòng ngừa tình trạng này vì chưa rõ nguyên nhân. Do đó, mẹ bầu cần tuân thủ lịch khám để tầm soát thai nhi và chẩn đoán bệnh để điều trị phù hợp.
Thu Hà
* Tên bệnh nhi trong bài đã được thay đổi.