Muối có khoảng 40% natri và 60% clorua. Cơ thể cần một lượng nhỏ natri để dẫn truyền các xung thần kinh, co và thư giãn cơ bắp, đồng thời duy trì sự cân bằng của nước và khoáng chất. Ăn quá nhiều natri làm tăng nguy cơ mắc cao huyết áp, dẫn tới đột quỵ và bệnh tim.
Tuy nhiên, Anirudh Palicherla và các đồng nghiệp của ông tại Trường Y khoa Đại học Creighton, Mỹ, năm 2022 đã thực hiện một phân tích tổng hợp các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, nhằm so sánh chế độ ăn ít natri với chế độ ăn đặc biệt dành cho bệnh nhân suy tim. Trong 9 nghiên cứu với gần 3.500 người bệnh, nhóm hạn chế natri có tỷ lệ tử vong tăng cao hơn, thời gian nhập viện không khác biệt.
Một số nghiên cứu khác cũng chỉ ra kiêng natri quá nhiều cũng tác động tới sức khỏe tim mạch và sức khỏe tổng thể. Ví dụ đánh giá 23 nghiên cứu tại Mỹ cho thấy lượng natri cao và thấp đều liên quan tới các nguyên nhân gây tử vong và làm tăng tỷ lệ mắc các biến cố tim mạch, tử vong do suy tim. Ngoài ra, tiêu thụ quá ít muối làm tăng cholesterol, triglyceride (chất béo trung tính), hạ natri máu.
Từ đó, các chuyên gia kết luận chế độ ăn thấp natri chỉ áp dụng trong một số trường hợp, những người khỏe mạnh không cần thiết phải hạn chế natri, chỉ cần tuân thủ chế độ ăn uống cân bằng. Những người mắc bệnh tim muốn theo dõi và giảm lượng muối, có thể cân nhắc sử dụng muối kali clorua thay cho natri clorua.
Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo người bình thường ăn dưới 2 g muối một ngày. Ảnh: Freepik
Bệnh nhân cho thể cân nhắc chế độ ăn kiêng DASH, trong đó tập trung vào ăn các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm từ sữa ít béo; hạn chế muối, đường và các sản phẩm giàu chất béo.
Với người bình thường, mọi người cần tiêu thụ dưới 2.000 mg muối một ngày, theo khuyến cáo từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Các thực phẩm như bánh mì, bánh cuộn, sandwiches, pizza, phô mai, thịt chế biến sẵn... chứa rất nhiều muối, cần hạn chế.
Mọi người có thể sử dụng nước cốt chanh để thay thế khi chế biến. Nên chọn các gia vị là thảo mộc tươi, thử nghiệm gia vị mới; sốt salad có thể sử dụng nước ép cam, quýt hoặc dầu olive để ngon miệng. Với món ăn nhẹ, mọi người có thể dùng các loại hạt không ướp muối và rắc hỗn hợp các loại thảo mộc.
Bạn có thể tự nấu súp với tỏi và gừng, món khai vị thêm hương vị với tỏi và rau thơm, nước sốt ít natri thêm dầu olive, tỏi, dấm, mật ong và gừng. Mọi người nên nấu cơm tại nhà, do thực phẩm ăn bên ngoài thường sử dụng nhiều muối.
Natri có trong mọi loại thực phẩm chưa qua chế biến với hàm lượng thấp. Do đó, khi giảm muối trong bữa ăn, mọi người không cần lo lắng cơ thể thiếu natri. Thực đơn ít natri nên chứa các loại thức ăn: ngũ cốc nguyên hạt như gạo nâu, lúa mạch; hải sản, thịt gia cầm (tươi hoặc đông lạnh), thịt bò hoặc thăn lợn nạc.
Với hạt, mọi người có thể sử dụng đậu khô, đậu Hà Lan và đậu lăng; các loại đậu đóng hộp có dán nhãn không thêm muối hoặc ít natri. Các sản phẩm bơ sữa nên chọn loại không béo hoặc ít béo, sữa đậu nành hoặc sữa chua đậu nành có bổ sung canxi, vitamin A và vitamin D, bơ thực vật không muối, dầu thực vật.
Nếu thường xuyên ăn tại các chuỗi nhà hàng, bạn có thể tìm hiểu trước thực đơn trên mạng và tìm ra món nào có hàm lượng natri thấp nhất hoặc hỏi nhà bếp liệu có thể chế biến với ít hoặc không thêm muối.
Chi Lê (Theo Medical News Today, Healthline)