Carbohydrate (carb) có trong ngũ cốc, bánh mì, mì ống, sữa, kẹo, trái cây và rau củ giàu tinh bột. Carb bị phân hủy thành glucose (đường) có khả năng làm tăng lượng đường trong máu. Người tiểu đường cần duy trì lượng carb ở mức an toàn để kiểm soát đường huyết. Dưới đây thực phẩm theo nhóm tốt và không tốt cho người bệnh.
Protein
Theo Hiệp hội Tiểu đường Mỹ, protein ít chất béo bão hòa có lợi cho người tiểu đường.
Protein tốt: Cá nhiều axit béo omega-3 như cá hồi, cá mòi, cá ngừ, cá thu; động vật có vỏ là nghêu, cua, tôm; thịt gà không da; đậu; các loại hạt và bơ hạt; phô mai tươi; trứng.
Protein không tốt: Thịt chế biến sẵn gồm thịt xông khói, thịt nguội, pate, xúc xích. Các loại hạt rang mật ong, đậu đóng hộp thường chứa nhiều muối và đường.
Người ăn chay nên chọn protein từ đậu và các sản phẩm từ đậu như đậu phụ, sữa đậu nành. Người bệnh cần kiểm soát khẩu phần hạt và bơ hạt vì nhiều chất béo, calo. Ví dụ, ăn một nắm nhỏ hạt hạnh nhân giảm được khoảng 255 calo, 22 g chất béo.
Carb
Ngũ cốc nguyên hạt giàu vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, chất xơ, lành mạnh của người tiểu đường. Chất xơ tiêu hóa chậm giúp no lâu, giảm cảm giác thèm ăn, hỗ trợ giảm cân. Chúng còn làm chậm quá trình phân hủy tinh bột thành glucose, giữ lượng đường trong máu ổn định.
Người bệnh nên tránh hoặc hạn chế ngũ cốc đã qua chế biến như bánh mì trắng, mì ống, bột mì để ngăn đường huyết tăng đột biến.
Carb tốt: Gạo lứt, yến mạch, lúa mạch, diêm mạch, bánh mì và mì ống làm từ ngũ cốc nguyên hạt.
Carb không tốt: Bánh ngọt, bánh mì trắng, cơm trắng, ngũ cốc chế biến sẵn nhiều muối và đường.
Lượng carb cần ăn dựa trên các yếu tố như tuổi, cân nặng và mức độ hoạt động. Người bệnh tham khảo ý kiến của bác sĩ để xác định lượng phù hợp.

Các loại hạt và sữa chua nguyên chất có lợi cho người bệnh tiểu đường. Ảnh: Freepik
Sữa
Sữa và sản phẩm từ sữa cũng góp phần chống lại bệnh tiểu đường type 2. Loại ít béo hoặc không béo giúp giảm lượng calo và chất béo bão hòa không lành mạnh.
Lựa chọn tốt: Phô mai tươi không béo và ít muối, sữa chua nguyên chất, sữa chua không đường, sữa tách béo.
Lựa chọn không tốt: Sữa giàu chất béo, chocolate nhiều đường, phô mai béo, sữa chua nhiều đường.
Rau
Rau củ giàu chất xơ và chất dinh dưỡng, nhất là rau không chứa tinh bột, giúp người bệnh kiểm soát đường huyết tốt hơn. Nếu ăn rau củ đóng hộp, nên chọn loại ít muối. Hàm lượng muối cao trong thực phẩm này có thể làm tăng huyết áp.
Rau không chứa tinh bột nên ăn: Rau họ cải như bông cải xanh, súp lơ, bắp cải, cải ngọt, dưa leo, măng tây, rau xanh lá khác.
Rau chứa tinh bột ăn vừa phải: Bắp, đậu Hà Lan, bí đỏ, khoai lang, khoai tây.
Trái cây
Trái cây tốt cho người tiểu đường nếu biết cách chọn và ăn điều độ. Chúng có thể thay thế cho các loại đồ ngọt không tốt cho sức khỏe như bánh ngọt, kẹo, thức uống có đường. Trái cây còn cung cấp vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa chống lại bệnh tật.
Tuy nhiên, người bệnh nên đếm lượng carb nạp vào khi ăn trái cây. Theo Hiệp hội Tiểu đường Mỹ, khẩu phần chứa 15 g carb gồm một miếng nhỏ trái cây, 1/2 cốc nước ép trái cây, hai thìa nho khô. Xem xét chỉ số đường huyết (GI) của trái cây giúp phòng ngừa tăng đường huyết. Nên hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc tham khảo thông tin để biết GI của mỗi loại và lượng ăn phù hợp.
Lựa chọn tốt: Táo và mơ còn vỏ, lê, chuối, quả mọng (dâu tây, việt quất...), nho, kiwi, cam, đào, dưa gang, anh đào.
Lựa chọn không tốt: Trái cây đóng hộp có đường hoặc sấy khô, nước ép trái cây đóng hộp.
Mai Cat (Theo Everyday Health)
Độc giả đặt câu hỏi bệnh nội tiết - đái tháo đường tại đây để bác sĩ giải đáp |