Vậy tôi có nên ăn đậu bắp, giò heo thường xuyên để tăng chất nhờn cho khớp? Tôi nên làm gì thêm để khớp bớt đau? (Bùi Hạnh, 42 tuổi, Đồng Nai)
Trả lời:
Những thực phẩm có chất nhớt như đậu bắp, ốc sên hay giò heo được cho là sẽ làm tăng dịch nhầy và collagen cho khớp. Vì vậy, nhiều người truyền tai nhau khi bị khô khớp, đau khớp thì nên ăn các loại thực phẩm này càng nhiều càng tốt. Tuy nhiên, điều này là không đúng.
Ăn đậu bắp không thể làm tăng lượng chất nhờn cho khớp. Ảnh: Shutterstock
Thông thường, bất kỳ loại thức ăn nào khi đưa vào cơ thể cũng chỉ có một phần được hấp thụ và phần còn lại sẽ thải ra ngoài. Đối với phần được cơ thể hấp thụ, chúng sẽ phải trải qua quá trình chuyển hóa nghiêm ngặt, được các thành phần trong dạ dày cắt nhỏ thành những phân tử nhỏ nhất để hấp thụ qua ruột, sau đó đưa vào "kho dự trữ". Từ đây, cơ thể mới phân bổ đến những cơ quan hay bộ phận đang cần được bổ sung dưỡng chất.
Khớp có hoạt động khỏe mạnh trơn tru hay không là nhờ cấu trúc lớp sụn khớp khỏe mạnh, trơn láng và lượng dịch khớp do màng hoạt dịch tiết ra đủ chất lượng. Điều này có nghĩa là độ nhớt và chất lượng của dịch khớp là do màng hoạt dịch có được bảo vệ và hoạt động bình thường hay không, chứ không phải do chất nhớt của đậu bắp, ốc sên hay dinh dưỡng của giò heo sẽ mang đến cho khớp. Chưa kể, nếu ăn các thực phẩm này quá nhiều mỗi ngày đều không có lợi cho sức khỏe, ví dụ như ăn giò heo mỗi ngày sẽ làm tăng cholesterol trong máu, tăng cân, gây áp lực lên xương khớp và khiến cơn đau khớp càng tăng nặng.
Nếu muốn cải thiện chất lượng dịch nhờn, duy trì khớp xương khỏe mạnh dài lâu, chúng ta cần phải ăn uống đầy đủ và đa dạng các loại thức ăn để đáp ứng được 4 nhóm chất thiết yếu của cơ thể, gồm: lipid, glucid, protid, vitamin & khoáng chất, đồng thời hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, nhiều đường và tránh xa bia rượu, đồ uống chứa chất kích thích khác.
Ăn đầy đủ và đa dạng các loại thực phẩm sẽ tốt cho sức khỏe xương khớp. Ảnh: Shutterstock
Song song đó, người bệnh có thể bổ sung các dưỡng chất đã được chứng minh lâm sàng giúp bảo vệ và tái tạo màng hoạt dịch và sụn khớp, làm tăng chất lượng dịch nhờn, kháng viêm, giảm đau và giúp khớp hoạt động trơn tru hơn như: Eggshell Membrane, Collagen Type 2 không biến tính, Collagen Peptide, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate... Trong đó, Collagen Type 2 không biến tính là thành phần chiếm tới 70% trọng lượng khô của sụn khớp nên cơ thể rất cần bổ sung nguyên liệu này để phục hồi và tái tạo sụn khớp, giúp sụn khớp luôn khỏe mạnh và trơn láng.
Ngoài chế độ ăn uống hài hòa và bổ sung dưỡng chất tốt cho khớp, mỗi người cần chú ý xây dựng cho mình một lối sống khoa học và lành mạnh. Chế độ sinh hoạt khoa học, đáp ứng được ba yếu tố là tập luyện thể chất điều độ (tối thiểu 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần); ngủ đủ giấc (7-9 tiếng/ngày) và quản lý tốt vấn đề căng thẳng sẽ tốt cho việc tiết chất nhờn của khớp.
Trường hợp của độc giả Bùi Hạnh, nếu khớp gối bị khô và đau nhức do thoái hóa khớp kéo dài, bạn cần đến bệnh viện thăm khám kỹ lưỡng để được tư vấn phác đồ chữa trị phù hợp. Đậu bắp, giò heo chỉ nên bổ sung vừa phải như những thực phẩm thông thường, bởi chúng không có tác dụng tăng dịch khớp, giảm đau khớp như nhiều người vẫn nghĩ.
TS.BS Tăng Hà Nam Anh
Giám đốc Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, BVĐK Tâm Anh TP HCM