Nội tiết tố (hormone) ảnh hưởng đến chức năng sinh sản, quá trình trao đổi chất, tâm trạng. Phụ nữ có thể bị mất cân bằng hormone do tuổi tác, mắc một số bệnh lý, dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe liên quan đến hệ tiêu hóa, mắt, da...
Kinh nguyệt không đều
Hormone estrogen và progesterone, có vai trò điều chỉnh chu kỳ "đèn đỏ". Kỳ kinh nguyệt kéo dài khoảng 28-30 ngày, có thể nhanh hơn hoặc chậm 3-5 ngày. Khi kỳ kinh đến sớm, đến muộn hoặc dịch tiết bất thường cảnh báo phụ nữ bị rối loạn nội tiết tố.
Ngoài cho con bú, mang thai và mãn kinh, các tình trạng khác có thể làm rối loạn hormone liên quan đến kinh nguyệt như hội chứng buồng trứng đa nang, suy buồng trứng nguyên phát, rối loạn tuyến giáp.
Mụn trứng cá, da khô
Các dấu hiệu da mất cân bằng nội tiết tố gồm nổi mụn trứng cá (nhất là ở tuổi thiếu niên, mang thai, tiền mãn kinh và mãn kinh), da khô, mỏng hơn, dễ bị kích ứng, vết thương chậm lành. Tình trạng thừa, thiếu một số loại hormone làm cho các tuyến dầu làm việc quá sức, ảnh hưởng đến các tế bào da; từ đó làm tắc nghẽn lỗ chân lông và gây ra mụn trứng cá.
Các vấn đề về tiêu hóa
Thay đổi nồng độ của các hormone như estrogen, progesterone, làm ảnh hưởng đến chức năng của ruột và gây ra các triệu chứng như đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón. Đậu nành, các loại hạt, rau mầm, rau họ cải có thể bổ sung các hợp chất như phytoestrogen, có tác động tương tự estrogen trong cơ thể.
Buồn rầu, cáu gắt
Khi nồng độ estrogen giảm trong thời kỳ tiền mãn kinh thì nồng độ serotonin cũng giảm theo. Serotonin là chất dẫn truyền thần kinh giúp não và các tế bào hệ thần kinh giao tiếp. Sụt giảm estrogen cũng có thể xảy ra sau sinh. Những thay đổi này có thể dẫn đến các triệu chứng như lo lắng, cáu gắt, buồn rầu..
Các tình trạng nội tiết tố khác như tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp) cũng ảnh hưởng đến tâm trạng của phụ nữ.
Khó ngủ
Progesterone loại hormone do buồng trứng tiết ra, giúp dễ ngủ hơn. Tuy nhiên, nếu mức độ của loại hormone thấp khiến phụ nữ khó đi vào giấc ngủ. Người thường xuyên thiếu ngủ, ngủ không ngon giấc có nguy cơ trầm cảm cao hơn.
Giảm sinh lý
Giảm ham muốn tình dục là triệu chứng của mất cân bằng nội tiết tố. Một số hormone như estradiol, testosterone, progesterone giúp điều chỉnh ham muốn tình dục ở phụ nữ. Tình trạng rối loạn nội tiết tố cũng ảnh hưởng đến các vấn đề sinh lý khác như khô âm đạo, đau khi quan hệ tình dục.
Giảm khả năng sinh sản
Vô sinh được định nghĩa là không thể thụ thai sau 12 tháng quan hệ tình dục đều đặn mà không dùng biện pháp tránh thai. Việc thụ thai phụ thuộc vào quá trình rụng trứng (giải phóng trứng ra khỏi buồng trứng).
Chu kỳ kinh nguyệt được điều chỉnh bởi nhiều loại hormone sinh sản khác nhau. Các hormone này được kiểm soát bởi vùng dưới đồi và tuyến yên. Cụ thể, hormone kích thích nang trứng (FSH) và hormone tạo hoàng thể (LH) do hormone GnRH kích thích tuyến yên sản xuất ra. Estrogen, progesterone do buồng trứng tiết ra dưới sự kích thích của hormone FSH và LH.
Lê Nguyễn (Theo Very Well Health)