Không chỉ các loại thực phẩm giàu carb chuyển hóa thành đường mà hàm lượng chất xơ, protein và chất béo trong thức ăn đều ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Người tiểu đường cần hạn chế hoặc tránh các thực phẩm có xu hướng làm tăng đường huyết dưới đây.
Các loại ngũ cốc trắng
Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, các loại ngũ cốc trắng như bánh mì trắng, mì gạo, gạo trắng... đều là nguồn carbohydrate tinh chế, đã bị loại bỏ nhiều chất xơ trong quá trình chế biến. Vì vậy những thực phẩm này được tiêu hóa nhanh hơn, chuyển hóa thành đường và hấp thụ vào máu nhanh.
Người bệnh tiểu đường nên chọn ngũ cốc nguyên hạt như bánh mì nguyên hạt (bánh mì đen), mì làm từ lúa mì nguyên hạt hoặc từ gạo lứt, yến mạch,... Những thực phẩm này giàu chất xơ giúp điều hòa lượng đường trong máu. Tuy nhiên, người bệnh vẫn có thể bổ sung một lượng nhỏ ngũ cốc trắng vào chế độ ăn uống bằng cách kết hợp thịt nạc, chất béo lành mạnh và rau không chứa tinh bột.
Đồ uống có đường
Theo Trung tâm Y tế Đại học Rush (Mỹ), đồ uống có đường có thể làm đường huyết tăng nhanh và rất khó kiểm soát. Mặt khác, các loại đồ uống có đường (soda, cà phê, nước ép trái cây đóng hộp, nước ngọt có ga...) hầu như không chứa protein, chất béo hoặc chất xơ. Người bệnh nên uống nước lọc hoặc thêm vài lát trái cây vào nước uống thay cho đồ uống có đường.
Trường hợp bị hạ đường huyết, uống một khẩu phần nhỏ đồ uống này có thể làm tăng lượng đường trong máu nhanh chóng, ngăn các triệu chứng và rủi ro có thể xảy ra. Tuy nhiên, người bệnh nên uống từ từ với 1/2 cốc và xem lượng đường trong máu thay đổi thế nào trước khi uống thêm.
Thức ăn nhanh
Thức ăn nhanh (bánh mì kẹp thịt, khoai tây chiên, gà tẩm bột chiên...) không chỉ chứa nhiều calo và chất béo mà còn nhiều đường và carbohydrate tinh chế. Tiêu thụ thực phẩm này khiến đường huyết tăng nhanh. Người bệnh chỉ nên ăn thức ăn nhanh ở mức tối thiểu, kết hợp với chất xơ (rau, salad) để điều chỉnh lượng đường trong máu.
Trái cây nhiều đường
Trái cây có chỉ số đường huyết (GI) và tải lượng đường huyết (GL) cao có thể khiến lượng đường trong máu tăng vọt khi ăn quá nhiều. Tuy nhiên người bệnh tiểu đường không nên loại bỏ hoàn toàn trái cây khỏi chế độ ăn uống vì chúng giàu vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa và chất xơ.
Cách để ăn trái cây tốt cho người tiểu đường là ăn khẩu phần nhỏ, chọn loại tươi nguyên quả và không bổ sung bất kỳ loại đường nào. Trái cây sấy khô không chứa đường vẫn có thể làm tăng đột ngột đường huyết vì đã bị mất nước, chỉ chứa lượng đường cô đặc của quả.
Các loại rau có tinh bột
Rau củ chứa tinh bột như khoai tây, đậu Hà Lan, ngô (bắp)... có chứa một lượng carb lớn. Tiêu thụ những thực phẩm này với số lượng lớn có thể làm mất ổn định đường huyết. Tuy nhiên, bạn có thể ăn rau củ này với lượng nhỏ, kết hợp với thực phẩm có tải lượng đường huyết (GL) thấp như protein nạc (thịt gà, cá) và chất béo lành mạnh.
Sữa
Sữa được coi là một loại carb có chỉ số đường huyết (GI) thấp. Mặc dù vậy sữa vẫn có xu hướng làm tăng đường huyết ở người tiểu đường nếu uống với lượng nhiều. Người bệnh có thể thay thế sữa bò bằng sữa làm từ thực vật, hạt. Ví dụ sữa đậu nành không đường ít có khả năng làm tăng đường huyết nhờ lượng đường thấp và lượng protein cao.
Mai Cat (Theo Everyday Health)