Sau 5 ngày điều trị, các vết loét của ông Phạm Văn Mách (60 tuổi, tỉnh Kiên Giang) đã lành, mắt hết sưng. Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Huy Vũ Tùng (chuyên khoa Mắt, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) cho biết, nếu không điều trị kịp thời, phát ban zona ở gần mắt có thể gây viêm loét giác mạc và mù.

Ông Mách kể, lúc đầu, sống mũi có vết xước nhỏ nhưng không đau nên nghĩ do đeo mắt kính. Sáng hôm sau, vết xước nhỏ lan hết mũi và trán, nổi mụn nước, rỉ dịch, sưng mắt nên ông đến bệnh viện thăm khám vào cuối tháng 3.

Tiến sĩ, bác sĩ Đặng Thị Ngọc Bích (chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da) chẩn đoán bệnh zona đã tấn công mũi và trán nhưng chưa lan đến tai mũi họng. Bệnh thường gây đau nhiều nhưng ông bị tiểu đường 12 năm, biến chứng lên thần kinh, mất cảm giác đau nên chỉ thấy rát nhẹ.

Bác sĩ Tùng giải thích thêm, ảnh hưởng của bệnh zona khiến các mô, tế bào ở mắt kích ứng. Da xung quanh mắt là các mô lỏng lẻo nên khi bị kích ứng dễ sưng hơn. Sau đo nhãn áp và chụp đáy mắt, ông còn bị cườm khô (đục thủy tinh thể), bít tắc điểm lệ, viêm kết mạc. Tình trạng viêm kết mạc của người bệnh có thể do virus zona gây ra.

Các bác sĩ kê thuốc kháng virus, thuốc bôi ức chế virus phát triển, thuốc uống phục hồi tổn thương dây thần kinh.

Bác sĩ Bích cho biết bệnh zona (giời leo) do virus varicella-zoster, cùng loại virus gây bệnh thủy đậu. Thông thường, sau khi một người bị thủy đậu, virus này vẫn tiếp tục cư trú trong cơ thể ở các hạch thần kinh, không gây ra triệu chứng. Sau nhiều năm, hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể suy nhược, stress, ung thư, tiểu đường, tim mạch... virus sẽ tái hoạt động, tấn công dây thần kinh cảm giác tới da và tạo ra các mảng phát ban gây đau gọi là bệnh zona. Như trường hợp của ông Mách, trước đây cũng bị thủy đậu.

Zona có thể ảnh hưởng đến mọi người nhưng phổ biến ở người lớn và người có hệ thống miễn dịch yếu. Người bệnh thường có cảm giác ngứa, rát hoặc đau ở một vùng da một bên cơ thể. Một số người có kèm sốt, mệt mỏi hoặc đau đầu. Trong vòng 1-2 ngày, phát ban mụn nước xuất hiện.

Zona nếu không được điều trị sớm có thể để lại sẹo xấu, đau sau khi khỏi bệnh do dây thần kinh bị tổn thương. Cơn đau có thể nhẹ hoặc dữ dội và bỏng rát, bắt đầu vài ngày trước khi phát ban xuất hiện; chỉ giới hạn ở các phần da phát ban hoặc nghiêm trọng ảnh hưởng đến giấc ngủ, các hoạt động thường ngày. Đau thường nặng hơn ở người trên 80 tuổi và trẻ em dưới 5 tuổi.

Trong vòng 3-4 ngày, các mụn nước có thể vỡ ra trở thành vết loét trên da. Với người có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, vết loét đóng vảy và không còn lây nhiễm sau 7 phát bệnh. Phát ban thường biến mất trong vòng 3-12 ngày.

Đinh Tiên

* Tên người bệnh đã được thay đổi.