Trả lời:
Liên cầu khuẩn cầu nhóm B (Group B Streptococcus - GBS, còn gọi là Streptococcus agalactiae) là một vi khuẩn gram dương, thường gặp ở đường tiêu hóa, đường sinh dục của người phụ nữ, có thể không gây triệu chứng trên người bệnh.
GBS là tác nhân gây nhiễm khuẩn hàng đầu liên quan đến thai kỳ và trẻ sơ sinh với tỷ lệ mắc, tử vong cao. Nguyên nhân chính của nhiễm khuẩn sơ sinh do GBS là sự lây truyền từ mẹ sang con, chủ yếu xảy ra trong quá trình chuyển dạ hoặc khi ối vỡ.
Hầu hết sản phụ thường không có biểu hiện gì khi bị nhiễm GBS. Một số trường hợp GBS gây nhiễm khuẩn đường tiết niệu, viêm màng ối, viêm nội mạc tử cung... Vi khuẩn GBS chứa nhiều men phospholipid A2 để tổng hợp prostaglandin E2 gây sảy thai, thai lưu, vỡ ối sớm, sinh non, viêm nhiễm đường sinh dục khi chuyển dạ.
Do đó, sản phụ được khuyến cáo tầm soát GBS khi thai 36-37 tuần 6 ngày (đơn thai), hoặc 32-34 tuần (nếu đa thai) bằng phương pháp cấy phân lập vi trùng và kháng sinh đồ. Những thai kỳ nguy cơ cao sẽ được tầm soát GBS bằng phương pháp PCR (test nhanh NAAT): dọa sanh non trên thai non tháng ≤ 37 tuần, ối vỡ, chuyển dạ chưa tầm soát GBS...
Các mẹ bầu chặng cuối thai kỳ được chỉ định xét nghiệm GBS có kết quả dương tính thường đều có chung nỗi lo sợ, bất an nếu chuyển dạ dễ lây bệnh cho con. Nhiều sản phụ lo rằng tình trạng này phải sinh mổ mới đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.
Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm GBS dương tính không phải là cơ sở để bác sĩ sản khoa chỉ định phẫu thuật lấy thai. Sản phụ hoàn toàn được theo dõi chuyển dạ như thông thường. Hầu hết mẹ bầu sẽ được dùng thuốc kháng sinh qua đường truyền tĩnh mạch khi có dấu hiệu chuyển dạ để giúp bảo vệ thai nhi không lây nhiễm GBS từ người mẹ trong quá trình chuyển dạ. Đối với trường hợp có chỉ định mổ lấy thai sẽ không cần dùng kháng sinh dự phòng GBS nếu chưa có dấu hiệu chuyển dạ hay ối chưa vỡ.
Tuy nhiên, các sản phụ này vẫn nên được xét nghiệm GBS vì chuyển dạ có thể xảy ra trước khi mổ lấy thai. Nếu kết quả xét nghiệm là dương tính, em bé có thể cần theo dõi bệnh GBS sau khi sinh.
BS.CKI Trần Thị Thanh Phương
Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa, BVĐK Tâm Anh TP HCM