Em 32 tuổi nữ, bị viêm xoang mũi cách đây 3 năm, có uống thuốc, dùng thuốc xịt hàng ngày nhưng vẫn không dứt hẳn. Mỗi khi trở trời là em lại bị nghẹt mũi, chảy mũi, rất khó chịu. Vì sao người mắc bệnh viêm lại dễ bị tái phát vào mùa lạnh? Trường hợp của em nên cần điều trị bằng cách nào để có thể giúp bệnh dứt hẳn thưa bác sĩ? (Ngọc Minh, TP HCM)
Trả lời:
Mũi là cửa ngõ đầu tiên của cơ thể tiếp xúc với dòng không khí trước khi vào phổi. Xung quanh mũi có các hốc xương được thông với mũi được gọi là các xoang cạnh mũi. Lót toàn bộ bề mặt trong mũi và các xoang là lớp niêm mạc, chúng được ví như "lớp thảm" có vai trò rất lớn trong việc điều hòa, làm ấm, làm ẩm và làm sạch không khí trước khi vào phổi. Bình thường, dịch tiết ở trong các xoang sẽ được niêm mạc đẩy ra ngoài mũi qua các lỗ thông, từ đó làm sạch lòng xoang, dịch sau khi ra mũi sẽ cùng dịch tiết tại niêm mạc mũi lưu chuyển xuống họng, quá trình đó diễn ra liên tục.
Không khí khô và lạnh, nhất là ở miền Bắc là yếu tố khởi phát cho bệnh viêm mũi xoang cấp hoặc làm cho bệnh viêm mũi xoang mạn tính tái phát, nặng hơn. Không khí khô và nhiệt độ giảm khiến mũi phải làm việc nhiều hơn. Niêm mạc trong mũi được lưu chuyển nhiều máu đến hơn làm chúng phù nề và dày hơn, dẫn đến cảm giác ngạt mũi. Các lỗ thông mũi và xoang đã bé, nay cộng thêm lớp niêm mạc dày lên làm tăng nguy cơ tắc các lỗ thông, dễ dẫn đến viêm mũi xoang cấp hoặc tái phát một đợt cấp trên nền viêm mạn tính.
Viêm mũi xoang là tình trạng viêm của niêm mạc mũi và các xoang, dẫn đến rối loạn chức năng bình thường hệ thống niêm mạc mũi xoang. Viêm mũi xoang được chia thành nhiều loại khác nhau. Nếu xét theo nguyên nhân, có thể chia thành các loại viêm mũi xoang như sau:
- Viêm mũi xoang do dị ứng: phấn hoa, thời tiết, bụi nhà, lông chó mèo...
- Viêm mũi xoang do virus, vi khuẩn, các siêu kháng nguyên.
- Viêm mũi xoang do nấm.
- Viêm mũi xoang do răng.
- Viêm mũi xoang do bất thường cấu trúc mũi: lệch vẹo vách ngăn, quá phát cuốn mũi, bóng hơi cuốn giữa, VA quá phát (trẻ em), các khối u vòm mũi họng...
- Viêm mũi xoang do trào ngược dịch dạ dày.
- Viêm mũi xoang do các bệnh toàn thân: suy giảm miễn dịch, bệnh xơ nang.
- Viêm mũi xoang do các nguyên nhân khác.
- Ngoài ra còn có các yếu tố nguy cơ như hen, yếu tố gen di truyền, tình trạng mang thai và nội tiết, các yếu tố do thầy thuốc...
Bệnh viêm xoang rất hay gặp và nếu điều trị không đúng sẽ dễ chuyển thành viêm mũi xoang mạn tính như trường hợp của bạn. Điều trị viêm mũi xoang dựa theo nguyên nhân giúp mang lại hiệu quả cao. Từ các nhóm nguyên nhân nêu trên, bác sĩ sẽ có những chỉ định điều trị viêm phù hợp.
Viêm mũi xoang mạn tính điều trị cần thời gian dài, sự phối hợp tuân thủ điều trị của người bệnh là yếu tố rất quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.
Viêm mũi xoang là bệnh dai dẳng và dễ tái phát. Điều trị bệnh viêm mũi xoang cần áp dụng nhiều biện pháp nội khoa thậm chí can thiệp ngoại khoa nếu cần thiết. Các phương pháp điều trị sẽ được bác sĩ đánh giá cụ thể ở từng người bệnh. Do đó, nếu bạn đã viêm mũi xoang lâu năm, dễ tái phát khi trời lạnh, bạn nên đến thăm khám để bác sĩ tư vấn chi tiết.
Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ Lê Minh Kỳ
|Khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh