Khi đưa vào bệnh viện, bác sĩ chẩn đoán suy thận cấp. Tình trạng này là do đâu? (Thu Hoài, Long An)
Trả lời:
Suy thận cấp là tình trạng suy giảm cấp tính độ lọc cầu thận trong vài giờ đến vài ngày khiến các chất điện giải, chất thải dư thừa không được đào thải ra khỏi máu. Bệnh có thể xảy ra ở người trước đó có chức năng thận bình thường hoặc người có bệnh thận mạn.
Suy thận được chia thành 3 nhóm:
Suy thận cấp trước thận do giảm cung lượng tim và giảm lưu lượng tưới máu. Nguyên nhân được xác định là do mất máu, sốc mất máu, nôn, tiêu chảy, sử dụng thuốc lợi tiểu, lợi tiểu sau giải phóng tắc nghẽn, mất dịch tạm thời; người bị xơ gan, viêm tụy, bỏng, vô cảm toàn thể... hoặc sốc nhiễm trùng, thay đổi huyết động học trong thận cũng là nguyên nhân gây suy thận cấp trước thận.
Suy thận cấp tại thận gây ra bởi tình trạng cục máu đông gây tắc động mạch thận hoặc động mạch bị kẹp nhầm trong quá trình phẫu thuật, huyết khối tĩnh mạch thận 2 bên... khiến cho dòng máu ở thận không ổn định, gây bệnh. Các lý do đến từ cầu thận (hội chứng thận hư, viêm cầu thận diễn tiến nhanh...); dùng thuốc kháng sinh, lợi tiểu, NSAIDs, thuốc chống co giật, allopurinol hoặc do nhiễm trùng (vi khuẩn, virus, lao)...
Suy thận cấp sau thận, do các tổn thương ở dương vật; phì đại tuyến tiền liệt lành tính hay ác tính; do các vấn đề ở bàng quang niệu...
Với tình trạng của anh bạn, có thể do thận suy gây thiếu máu khiến não không nhận đủ oxy và ngất xỉu.Do đó, sau khi xác định được chính xác nguyên nhân, bác sĩ sẽ tiến hành điều trị và đưa lời khuyên phù hợp tránh tái diễn tình trạng ngất xỉu. Mục tiêu điều trị suy thận cấp là bảo vệ tính mạng người bệnh, phòng ngừa tử vong, tạo điều kiện thuận lợi cho thận hồi phục, giảm tối thiểu nguy cơ diễn tiến thành bệnh thận mạn.
Ngoài ra, anh bạn cần có kế hoạch phòng bệnh tiến triển bằng cách chăm sóc thận theo hướng dẫn sau:
Thận trọng khi dùng thuốc: chỉ dùng thuốc khi có bệnh theo toa bác sĩ và đọc kỹ các nhãn thuốc trước khi dùng, bao gồm cả thuốc giảm đau không kê đơn. Bởi nếu dùng quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ tổn thương thận, nhất là với những người có bệnh thận, tiểu đường hoặc huyết áp cao từ trước; không tự ý dùng các thực phẩm chức năng rao bán trên mạng.
Điều trị và quản lý các bệnh liên quan đến thận và các bệnh mạn tính khác; khám sức khỏe định kỳ hoặc theo lịch hẹn của bác sĩ.
Thiết lập một chế độ dinh dưỡng cân bằng, đa dạng các nhóm thực phẩm, tăng cường rau xanh và trái cây, tránh thực phẩm giàu đường, muối và chất béo; hạn chế bia rượu, thuốc lá và các chất kích thích; tăng cường vận động phù hợp với thể trạng bằng các môn thể thao lành mạnh như: bơi lội, đi bộ, chạy bộ...
BS.CKI Phan Trường Nam
Bác sĩ Trung tâm Tiết niệu - Thận học, BVĐK Tâm Anh TP HCM