Trả lời:
Thiếu sắt dẫn đến thiếu máu có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu bạn nghĩ chỉ cần bổ sung nhiều thức ăn giàu sắt thì có thể phòng tránh hay chữa trị được bệnh thiếu máu thì chưa đủ. Mỗi nhóm thực phẩm khác nhau sẽ có vai trò khác nhau trong việc kích thích cơ thể tái tạo và sản xuất hồng cầu, sản xuất máu. Ngoài sắt, bạn cần bổ sung thêm các vi chất như vitamin B12, folate, vitamin C, A, đồng, protein...
Sắt là thành phần quan trọng cấu tạo nên hồng cầu. Dưỡng chất này có nhiều trong các loại thịt đỏ (thịt bò, thịt heo, thịt cừu,...), sò điệp, tôm, cua, hàu, cá mòi, cá thu, cá hồi, cá trích, cải bó xôi, cải xoăn, rau muống, đậu Hà Lan, hạnh nhân, hạt điều, nho, bơ, sữa, phô mai...
Vitamin B12 giúp cơ thể tạo ra các tế bào hồng cầu. Thiếu vitamin B12 có thể ngăn tế bào hồng cầu phát triển bình thường, khó di chuyển từ tủy xương vào máu, gây ra bệnh thiếu máu đặc thù. Vitamin B12 thường có nhiều trong gan động vật (gan bò, gan ngỗng, gan cá tuyết,...), cá biển, sữa, sữa chua, phô mai, bơ, thịt đỏ và ngũ cốc nguyên cám.
Folate (acid folic) cần thiết cho quá trình hình thành tế bào máu. Thiếu folate làm sụt giảm mật độ hồng cầu, gây ra bệnh thiếu máu do thiếu folate. Ngoài ra, khi thiếu folate, các tế bào hồng cầu thường có kích thước lớn bất thường, khiến chúng dễ bị tắc nghẽn ở tủy xương không đi vào máu. Cơ thể không thể lưu trữ folate với số lượng lớn. Vì vậy, bạn cần ăn các loại thực phẩm giàu dưỡng chất này hàng ngày như rau có màu xanh đậm, cam, quýt, bưởi, kiwi, dâu tằm, chuối, xoài, các loại đậu, bánh mì, gạo lứt, ngũ cốc,...
Protein là thành phần cấu tạo nên khung tế bào, tham gia vào các phản ứng sinh học bên trong tế bào, giúp duy trì và phát triển mô. Do đó, protein là dưỡng chất quan trọng định hình và duy trì hoạt động của tế bào máu. Bạn cần ăn các thực phẩm giàu protein như thịt nạc động vật, trứng, sữa và sản phẩm từ sữa, các loại đậu, hạt, ngũ cốc...
Vitamin C, A không tham gia trực tiếp cấu tạo hay phát triển tế bào máu. Tuy nhiên, hấp thu đủ vitamin C, A giúp hỗ trợ cơ thể hấp thụ sắt hiệu quả hơn và sản xuất hồng cầu. Những nguồn thực phẩm giàu vitamin C bao gồm các loại rau củ quả như: ổi, ớt chuông, cam, chanh, quýt, cà chua, dưa lưới, kiwi, dâu tây, bông cải xanh, bắp cải đỏ, cải bó xôi,... Thực phẩm giàu vitamin A như gan động vật, cà rốt, bơ thực vật, khoai lang, bí đỏ, ớt đỏ, dưa lưới, bưởi, cải bó xôi, cải xoăn, lòng đỏ trứng,...
Vi chất đồng, kẽm cũng là thành phần cần thiết cho quá trình sản xuất và hình thành hồng cầu. Ví dụ, đồng giúp tạo ra enzym laccase, loại enzym có khả năng giúp cơ thể hấp thụ và sử dụng sắt hiệu quả hơn. Nhờ đó, đồng gián tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, tái tạo máu. Thiếu đồng, cơ thể sẽ tăng nguy cơ bị mắc bệnh thiếu máu do thiếu sắt. Các loại thực phẩm giàu khoáng chất đồng gồm: cá hồi, tôm, sò điệp, cua, hàu, mực, thịt đỏ và nội tạng, socola đen, quả lựu, xoài, đào, nho đen, việt quất, kiwi, bơ, dứa, chuối, các loại đậu, bắp cải, rau muống, xà lách xoong... Thực phẩm giàu kẽm gồm: nấm, hải sản, thịt đỏ, sữa, trứng, các loại đậu và các loại hạt.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Anh Duy Tùng
Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome