Amidan là một phần của hệ thống miễn dịch, gồm các mô bạch huyết, chứa tế bào lympho, có vai trò bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn, virus xâm nhập vào miệng và cổ họng.

Ung thư amidan bắt đầu khi các tế bào ung thư phát triển trong amidan. Hầu hết ung thư amidan là ung thư biểu mô tế bào vảy, một số ít là ung thư hạch.

Triệu chứng

Ung thư amidan giai đoạn sớm không biểu hiện triệu chứng.

Khi tế bào ung thư lan rộng, triệu chứng xảy ra tương tự các bệnh viêm họng liên cầu khuẩn hoặc viêm amidan, bao gồm:

- Đau họng kéo dài trong một thời gian dài.

- Khó nhai hoặc nuốt.

- Một mảng trắng hoặc đỏ trên amidan.

- Đau ở phía sau cổ họng.

- Đau tai dai dẳng.

- Cảm giác khó chịu khi tiêu thụ thực phẩm và đồ uống có chứa axit như nước cam.

- Khối u ở cổ hoặc cổ họng.

- Giảm cân không rõ nguyên nhân.

- Máu trong nước bọt.

Yếu tố nguy cơ

Theo Hiệp hội Đầu và Cổ Mỹ, một số yếu tố dưới đây làm tăng nguy cơ ung thư amidan.

- Thường xuyên sử dụng các sản phẩm thuốc lá và uống nhiều rượu.

- Người bị nhiễm virus HPV, HIV.

- Nam giới và trên 50 tuổi có khả năng ung thư amidan cao hơn. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa tuổi tác và ung thư amidan có thể khác nhau, tùy theo tình trạng nhiễm HPV.

Chẩn đoán

Bác sĩ hỏi tiền sử bệnh, triệu chứng và các yếu tố nguy cơ. Người bệnh được kiểm tra miệng, cổ họng để tìm các khối u hoặc các bất thường khác.

Một số phương pháp chẩn đoán khác có thể được kết hợp như xét nghiệm máu và nước tiểu, nội soi thanh quản, chụp CT, MRI, chụp PET hoặc chụp X-quang. Mục đích là phát hiện những thay đổi bên trong, đánh giá khả năng lan rộng của ung thư.

Nếu nghi ngờ ung thư, người bệnh được sinh thiết để có chẩn đoán cuối cùng.

Giai đoạn bệnh

- Giai đoạn 0: Những tế bào tiền ung thư, nhưng chúng không phải là ung thư.

- Giai đoạn khu trú: Các tế bào ung thư trong amidan nhưng chúng chưa lan rộng. Khối u ở giai đoạn này có đường kính nhỏ hơn 2 cm, còn được gọi là giai đoạn một.

- Giai đoạn khu vực: Ung thư đã lan đến các mô lân cận. Khối u lớn hơn 2-4 cm, có thể đã lan đến hạch bạch huyết hoặc khu vực gần đó.

- Giai đoạn xa: Ung thư đã lan sang các cấu trúc khác như miệng hoặc xương hàm, ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể chẳng hạn phổi và gan.

Điều trị

Điều trị ung thư amidan phụ thuộc vào giai đoạn, loại và mức độ.

- Phẫu thuật: Bác sĩ phẫu thuật thường loại bỏ các tế bào hoặc khối u tiền ung thư. Người bệnh cần phải cắt bỏ amidan và các mô xung quanh khối u để giảm nguy cơ để lại mô ung thư.

- Xạ trị góp phần thu nhỏ khối u trước khi phẫu thuật hoặc giúp tiêu diệt bất kỳ tế bào ung thư còn sót lại sau mổ.

- Hóa trị sử dụng loại thuốc mạnh để tiêu diệt tế bào ung thư, làm chậm sự lây lan của tế bào ác tính và thu nhỏ kích thước của khối u để dễ dàng loại bỏ hơn.

- Liệu pháp nhắm trúng đích dùng các loại thuốc mới có thể nhắm mục tiêu vào các tế bào ung thư chính xác và có chọn lọc. Ưu điểm của phương pháp này là ít tác dụng phụ hơn hóa trị.

Phòng ngừa

Giảm rủi ro ung thư amidan bằng cách không hút thuốc, hạn chế uống rượu, tiêm vaccine phòng virus HPV.

Anh Chi (Theo Medical News Today)