Tương ớt cay nồng giúp giữ ấm cơ thể cho người vùng cao
Với tác dụng làm ấm cơ thể, tương ớt được bà con Mường Khương, Lào Cai sử dụng thường xuyên trong bữa ăn hàng ngày, nhất là vào mùa đông.
Lào Cai là khu vực có khí hậu khắc nghiệt, vào mùa đông, nhiệt độ xuống thấp bậc nhất so với cả nước lại kèm theo thời tiết mưa rét kéo dài. Để chống chọi lại cái giá lạnh của vùng miền núi cao, người dân Mường Khương thường sử dụng tương ớt trong các bữa ăn hàng ngày nhằm giữ ấm cơ thể. Với hương vị cay nồng cùng cách chế biến đặc biệt, thứ gia vị bình dị này đã trở thành đặc sản của người dân Mường Khương và được nhiều du khách yêu thích.
Tương ớt Mường Khương có vị cay đậm đà, màu đỏ tươi, thơm và có vị hơi chua khó lẫn. Ảnh: dulichdaiviet. |
Trước đây, người dân bản xứ thường dự trữ ớt bằng cách phơi khô vào treo lên gác để làm gia vị ăn dần. Sau này, người Mường Khương biết cách dùng ớt kết hợp với một số loại gia vị khác làm tương để tăng hương vị cho bữa ăn hàng ngày.
Tương ớt Mường Khương vốn được làm theo phương pháp thủ công truyền thống từ chính những đôi bàn tay khéo léo của người dân bản địa. Để làm nên những hũ tương tươi ngon, đậm đà, bà con lựa chọn nguyên liệu chính là ớt thóc - quả nhỏ như hạt thóc nhưng lại có vị cay đậm. Vào mùa ớt chín, du khách tới đây có thể thấy những sườn đồi phủ kín màu đỏ bạt ngàn. Do điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu nên ớt nơi đây có hương vị đặc trưng hoàn toàn khác biệt so với những loại ớt thông thường như dưới miền xuôi hay các vùng miền khác.
Quả ớt sau khi thu hoạch được rửa sạch, để ráo nước rồi đưa vào xay. Thông thường, bà con sẽ xay lẫn ớt với tỏi để nguyên liệu được trộn đều. Sau đó, hỗn hợp tiếp tục được trộn cùng nhiều loại gia vị đặc trưng của vùng rừng Tây Bắc như tỏi củ, hạt rau thì là, hạt rau mùi, thảo quả, quế, rượu, muối, hạt dổi… và cho vào thùng gỗ.
Theo cách làm của người dân địa phương, sau thời gian ủ khoảng 2 tháng, ớt mới đủ ngấu, tạo hương vị thơm ngon và bảo quản được lâu dài. Tương ớt thành phẩm có vị cay đậm đà, màu đỏ tươi, thơm và có vị hơi chua khó lẫn.
Tuy chỉ là một loại gia vị bình dân, nhưng tương ớt Mường Khương lại mang nét đặc trưng riêng biệt và cái hồn ẩm thực của người đồng bào. Tương ớt còn được ăn kèm với các loại rau rừng, măng đắng, cá suối… tạo nên hương vị núi rừng độc đáo.
Xem thêm cách trồng ớt của bà con Thanh Bình, Đồng Tháp:
Vũ Đậu