Bác sĩ chỉ định chụp nhũ ảnh (X-quang tuyến vú) tầm soát ung thư vú cho người bệnh từ 40 tuổi trở lên. ThS.BS Huỳnh Bá Tấn, khoa Ngoại Vú, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết đây là phương pháp tầm soát ung thư vú nhanh chóng, hiệu quả, không xâm lấn, ít tốn kém.

Chụp nhũ ảnh có hai chỉ định là tầm soát và chẩn đoán. Chụp nhũ ảnh tầm soát giúp phát hiện bất thường ở phụ nữ không có dấu hiệu hoặc triệu chứng của ung thư vú. Trường hợp có u, đau ngực, nhũ hoa tiết dịch, dạ dày lên, nhũ hoa đảo ngược, co kéo..., bác sĩ chỉ định chụp nhũ ảnh chẩn đoán.

Khi chụp nhũ ảnh, tuyến vú được ép giữa hai bản của thiết bị để dàn mỏng giúp cho tia X xuyên thấu tốt hơn, hình ảnh nhận được rõ nét hơn, nhờ đó có thể phát hiện những bất thường nhỏ.

Người bệnh không nên dùng phấn phủ, chất khử mùi hay nước hoa; không bôi thuốc mỡ, kem lên ngực hoặc vùng nách để tránh gây xảo ảnh (hình ảnh giả) khiến bác sĩ lầm tưởng vôi hóa hoặc cặn canxi. Thời gian chụp nhũ ảnh khoảng 30 phút. Lượng tia bức xạ phát ra rất thấp, hầu như không gây hại cho sức khỏe.

Bác sĩ Bá Tấn khuyên phụ nữ đi khám ngực vào khoảng 7-10 ngày sau hành kinh, tuyến vú hết căng đau, việc ép mô vú ít gây khó chịu cho bệnh nhân, mô vú được ép chặt hơn giúp hình ảnh thu được có chất lượng tốt. Chụp nhũ ảnh ở nửa đầu của chu kỳ kinh còn tránh được tình huống bệnh nhân mới đậu thai mà không biết. Trong chu kỳ kinh nguyệt, phụ nữ thường bị căng đau ngực có liên quan đến thay đổi nội tiết tố.

Người mang thai hoặc cho con bú, bác sĩ hạn chế chụp nhũ ảnh để tránh gây lo lắng cho người bệnh. Mặc dù các bằng chứng khoa học cho thấy chụp nhũ ảnh an toàn cho phụ nữ có thai. Trường hợp từng cấy ghép mô mỡ tự thân ở ngực, đặt túi độn, bác sĩ chụp nhiều góc độ hơn để đảm bảo chính xác.

Bác sĩ Tấn khuyến cáo phụ nữ từ 40 tuổi trở lên nên chụp X-quang tuyến vú hàng năm. Phụ nữ có nguy cơ cao (tiền sử gia đình, xu hướng di truyền, từng mắc ung thư vú) nên tầm soát sớm và thường xuyên hơn bằng các phương tiện như MRI hoặc MRI xen kẽ với chụp X-quang tuyến vú.

Ung thư vú là ung thư hàng đầu ở nữ giới. Phát hiện sớm ung thư giúp điều trị hiệu quả, ít tốn kém chi phí, tái tạo ngực đảm bảo thẩm mỹ cho cuộc sống, công việc cho người bệnh.

Phụ nữ có thể tự khám ngực tại nhà và tầm soát định kỳ tại khoa Ngoại Vú, để sớm phát hiện bất thường. Khi ngực có dấu hiệu như ngứa, phát ban quanh nhũ hoa, chảy máu, tiết dịch bất thường, da ngực sưng và dày lên, nhũ hoa tụt vào trong, người bệnh nên đi khám ngay để bác sĩ chẩn đoán.

Nguyễn Trăm