Trả lời:

Ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến tại Việt Nam, có xu hướng gia tăng. Hiện, có nhiều phương pháp xét nghiệm sàng lọc ung thư đại trực tràng bao gồm:

Xét nghiệm phân là phương pháp sàng lọc không xâm lấn được sử dụng để phát hiện sự hiện diện của ung thư đại trực tràng hoặc polyp tiền ung thư trong phân. Có ba phương pháp là xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân (FOBT), xét nghiệm miễn dịch hóa phân (FIT) và xét nghiệm DNA trong phân.

Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân (FOBT) giúp tìm kiếm máu ẩn trong mẫu phân của người bệnh. Chảy máu có thể là triệu chứng của ung thư đại trực tràng nhưng hiếm khi được nhìn thấy hoặc phát hiện nếu không có xét nghiệm chuyên sâu. Trong xét nghiệm này, hóa chất guaiac được thêm vào mẫu. Nếu có máu, kỹ thuật viên phòng thí nghiệm có thể đánh giá phản ứng hóa học, từ đó xác định người bệnh có mắc ung thư không.

Xét nghiệm miễn dịch hóa phân (FIT): Thay vì sử dụng hóa chất, bác sĩ sử dụng kháng thể để phát hiện sự hiện diện của máu trong mẫu phân nhỏ thu thập tại nhà. FIT và FOBT được thực hiện mỗi năm một lần và nếu phát hiện có máu ở một trong hai xét nghiệm.

Xét nghiệm máu trong phân chỉ là những phản ánh gián tiếp cho thấy có tổn thương lòng ống tiêu hóa dẫn đến xuất hiện máu trong phân. Tất cả tổn thương viêm nhiễm đều có thể dẫn đến máu trong phân, vì vậy xét nghiệm này không đặc hiệu. Ngược lại không phải ai bị ung thư đại trực tràng cũng có máu trong phân.

Xét nghiệm DNA trong phân giúp tìm kiếm máu ẩn trong phân, đánh giá mẫu để tìm sự hiện diện của những đoạn DNA bất thường nhỏ. Những mảnh này được thải ra từ các tế bào ung thư hoặc polyp. Nếu chúng được tìm thấy trong mẫu phân có thể xác định người bệnh mắc ung thư hoặc tiền ung thư.

Nội soi đại tràng là "tiêu chuẩn vàng" giúp sàng lọc ung thư sớm cũng như chẩn đoán xác định có ung thư đại trực tràng hay không. Ung thư đại tràng giai đoạn sớm là khối tổn thương khu trú ở niêm mạc hoặc lớp dưới niêm mạc, không xâm lấn lớp cơ.

Trước khi nội soi, người bệnh nhịn ăn trong thời gian ngắn, làm theo hướng dẫn của bác sĩ. Quá trình chuẩn bị đại tràng tốt giúp bác sĩ đưa ra kết quả chính xác khi nội soi.

Bác sĩ khoa Tiêu hóa sử dụng hệ thống thiết bị nội soi hiện đại, ống soi mềm và quá trình gây mê nông để người bệnh được kiểm tra toàn bộ đại trực tràng. Với ống soi với ánh sáng dải tần hẹp, độ phân giải cao, bác sĩ ghi nhận và xử lý tổn thương tiền ung thư ngay ở lớp dưới niêm mạc hay các polyp, khối u trên bề mặt niêm mạc.

Các phương pháp nội soi tiên tiến, ít xâm lấn như cắt tách dưới niêm mạc (ESD) và cắt hớt dưới niêm mạc (EMR) có thể điều trị hiệu quả triệt căn ung thư đại trực tràng giai đoạn sớm mà không cần điều trị bổ trợ thêm. Nội soi điều trị trở thành giải pháp thay thế cho phẫu thuật cắt bỏ trong điều trị ung thư đại tràng giai đoạn sớm, bảo toàn chức năng ống tiêu hóa, nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.

Trường hợp của bạn nên đi khám để bác sĩ tư vấn phương pháp sàng lọc phù hợp nhất, có phương án điều trị sớm nếu mắc bệnh.

Ung thư đại trực tràng là bệnh ác tính, có thể xảy ra ở các vị trí đại tràng và trực tràng. Bệnh thường gặp ở người trên 45-50 tuổi. Béo phì, ăn nhiều thịt đỏ, thịt qua bảo quản chế biến, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, ít vận động thể lực... là yếu tố nguy cơ tăng khả năng hình thành khối u ác tính. Phương pháp nội soi có thể sàng lọc phát hiện và cắt polyp ngăn ngừa ung thư đại trực tràng.

Tiên lượng cho bệnh ung thư đại trực tràng khác nhau tùy thuộc vào giai đoạn chẩn đoán. Chẩn đoán kịp thời, điều trị thích hợp, chăm sóc theo dõi thường xuyên rất quan trọng nhằm cải thiện tỷ lệ sống và chất lượng sống.

Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Trường Khanh
Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội