Phẫu thuật cắt amidan được bác sĩ chỉ định khi người bệnh bị viêm amidan thường xuyên, viêm amidan mạn tính, có vấn đề hô hấp liên quan đến giấc ngủ như chứng ngưng thở khi ngủ... Có nhiều phương pháp cắt amidan. Thời gian chuẩn bị và thực hiện thường kéo dài 1-2 giờ, tùy vào từng loại phẫu thuật.
Theo ThS.BS.CKI Nguyễn Trung Nguyên (Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) sau phẫu thuật, người bệnh sẽ cảm thấy cổ họng đau, cảm giác từ nhẹ đến vừa. Trong thời gian 1-2 tuần sau khi cắt amidan, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như đau hàm, cơn đau lan ra cổ và tai, buồn nôn, khó nói, khàn tiếng, hôi miệng, sưng lưỡi và họng, sốt... Để giảm triệu chứng đau, tăng tốc độ phục hồi và ngăn biến chứng sau khi cắt amidan, người bệnh nên tuân thủ một số hướng dẫn sau đây.
Tránh đồ ăn nóng, cứng: Trong 7 ngày đầu sau cắt amidan, bạn không nên ăn các thức ăn đang nóng. Một số thực phẩm cứng như bánh mì nướng, thịt xông khói, khoai tây chiên... cũng cần hạn chế. Người bệnh nên ăn các món mềm, lỏng, nguội như cháo, ngũ cốc nấu chín, súp, chuối, rau củ nấu chín.
Tránh các loại xịt thơm miệng: Người bệnh có thể bị hôi miệng, hơi thở có mùi khó chịu sau cắt amidan. Tình trạng này xảy ra do trong quá trình phẫu thuật các mô cạnh amidan bị tổn thương, sưng lưỡi khiến thức ăn bị mắc kẹt. Người bệnh không nên dùng các loại xịt thơm miệng hay kẹo thơm miệng trong những ngày này. Chúng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Các loại nước súc miệng không kê đơn có xu hướng làm khô cổ họng và gây khó chịu. Do đó, người bệnh cũng phải hạn chế. Triệu chứng hôi miệng thường biến mất khi cổ họng lành lại. Vệ sinh răng miệng đúng cách, tránh tiếp xúc với các hóa chất trong khoảng hai tuần cũng là những điều cần lưu ý.
Tránh thực phẩm lạnh, chua, cay: Đồ ăn lạnh như đá, kem gây kích ứng niêm mạc amidan, làm vết mổ lâu lành. Ngoài ra, các thực phẩm chứa axit tự nhiên, chẳng hạn như trái cây họ cam quýt; thực phẩm vị cay có thể gây đau và kích ứng nghiêm trọng, làm bỏng cổ họng gây khó chịu cho những người vừa cắt amidan.
Tránh nói to: Trong 1-2 tuần sau cắt amidan, người bệnh nên hạn chế nói to, tránh la hét. Những hành động này kích thích họng thanh quản, gây ảnh hưởng vết thương vừa phẫu thuật.
Tránh uống aspirin: Nhóm thuốc này có thể làm loãng máu, gây ảnh hưởng đến thời gian lành vết thương.
Kiêng tập thể dục: Người bệnh cần ưu tiên nghỉ ngơi sau cắt amidan, nên tránh các bài tập thể dục gắng sức sau thủ thuật này ít nhất một tuần. Các môn thể thao như chạy marathon, bơi lội, tập tạ, hoạt động thể chất mạnh không được khuyến khích. Vận động mạnh gắng sức có thể làm ảnh hưởng đến vết thương trong cổ họng, nguy cơ chảy máu cao, lâu lành vết thương. Người bệnh cũng có thể gặp các biến chứng không mong muốn khác. Bác sĩ Nguyên khuyên, mọi người nên bắt đầu các bài tập thể dục nhịp điệu nhẹ nhàng, đi bộ, đạp xe sau 2 tuần cắt amidan, quan sát các thay đổi của cơ thể để có điều chỉnh phù hợp.
Theo bác sĩ Nguyên, sau khi cắt amidan 5-7 ngày, người bệnh nên ở nhà nghỉ ngơi, hạn chế tiếp xúc với môi trường bên ngoài để giảm nguy cơ bệnh chồng bệnh hậu phẫu. Để nhanh hồi phục, người bệnh cần tăng cường thức ăn mềm, mát, loãng trong tuần đầu tiên. Uống nhiều nước lọc hoặc bổ sung nước điện giải, nước trái cây cũng giúp vết thương mau lành hơn. Các hoạt động thường ngày nên tăng dần để cơ thể làm quen. Nếu cảm thấy khó thở, ngủ ngáy nhiều sau cắt amidan nên kê cao gối khi ngủ hoặc nằm ngủ nghiêng sang một bên. Bật máy tạo độ ẩm trước khi đi ngủ có thể giúp giảm khô cổ họng do thở bằng miệng.
Anh Chi