Đột quỵ có thể thay đổi cách cơ thể bệnh nhân hoạt động, phản ứng và cảm nhận khi quan hệ tình dục. Nhiều bệnh nhân và đối tác của họ lo lắng sự hưng phấn từ hoạt động tình dục có thể khởi phát một cơn đột quỵ khác trong tương lai. Điều này là một trong những nguyên nhân phổ biến ảnh hưởng đến chức năng và ham muốn tình dục ở những người sống sót sau đột quỵ. Trên thực tế, nguy cơ này rất hiếm khi xảy ra.

Thay đổi về thể chất, cảm xúc và tâm trạng là những nguyên nhân ảnh hưởng đến sinh hoạt tình dục của bệnh nhân sau đột quỵ. Các vấn để thể chất như yếu cơ, cứng cơ, đau cơ, thay đổi cảm giác, giảm khả năng vận động, mệt mỏi, són tiểu... sẽ khiến các hoạt động tình dục trở nên khó khăn hơn. Cơn đột quỵ cũng có thể ảnh hưởng đến vùng não kiểm soát các cử động của tay chân, từ đó, ngăn cản các cặp đôi đạt được tư thế quan hệ yêu thích. Bệnh nhân sau đột quỵ cũng có nguy cơ bị rối loạn cương dương, khô âm đạo hoặc khó đạt được cực đỉnh ở cả hai giới.

Đột quỵ cũng khiến bệnh nhân cáu kỉnh, tức giận, buồn bã hoặc lo lắng, trầm cảm, ảnh hưởng đến hứng thú trong chuyện chăn gối. Một số loại thuốc như thuốc điều trị cao huyết áp, trầm cảm hoặc rối loạn giấc ngủ cũng gây rối loạn chức năng tình dục hoặc giảm ham muốn tình dục.

Để cải thiện sinh hoạt tình dục và ngăn ngừa các vấn đề có thể xảy ra khi quan hệ sau đột quỵ, bệnh nhân cần lưu ý một số điều dưới đây.

Bắt đầu từ từ

Sau khi vượt qua cơn đột quỵ, cơ thể bệnh nhân cần thời gian để thích ứng cũng như hồi phục. Quá trình nằm viện kéo dài có thể khiến người bị đột quỵ cảm thấy ít kết nối với đối tác. Khi dự định quan hệ trở lại, bạn nên bắt đầu từ từ để cơ thể thích nghi. Dành thêm thời gian massage, vuốt ve và âu yếm sẽ thả lỏng tinh thần và giúp bệnh nhân dần lấy lại cảm giác hưng phấn. Thời gian quan hệ cũng rất quan trọng. Hoạt động tình dục sẽ thú vị hơn khi cả hai đã nghỉ ngơi đầy đủ và có trọn vẹn thời gian bên nhau mà không bị gián đoạn.

Thích nghi với những thay đổi

Tình trạng tê liệt hoặc yếu một bên cơ thể đôi khi buộc bệnh nhân phải thay đổi tư thế quan hệ quen thuộc. Tuy gây ra nhiều khó khăn nhưng đây cũng là cơ hội để cả hai thử các tư thế và cách quan hệ mới, thú vị, thoải mái hơn. Sử dụng gối hoặc các dụng cụ khác sẽ hỗ trợ phần cơ thể bị yếu đi do đột quỵ. Nằm nghiêng về phía yếu hơn cũng là một tư thế mà cả hai có thể cân nhắc.

Đàn ông bị rối loạn cương dương sau đột quỵ nên trao đổi với bác sĩ về tình trạng này vì đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe khác như bệnh tim, cao huyết áp hoặc đái tháo đường. Nếu do ảnh hưởng của đột quỵ, tình trạng rối loạn cương dương thường được kiểm soát bằng cách thay đổi lối sống và điều trị. Giảm cân, vận động thường xuyên, bỏ thuốc lá và rượu bia sẽ mang lại nhiều lợi ích cho những người gặp phải tình trạng này. Bác sĩ cũng có thể kê thuốc hoặc sử dụng các phương pháp trị liệu khác để cải thiện khả năng cương dương.

Phụ nữ bị đau rát khi quan hệ tình dục sau đột quỵ do khô âm đạo có thể sử dụng dung dịch bôi trơn và giữ ẩm để cải thiện tình trạng này. Nếu thường xuyên cảm thấy mệt mỏi hoặc kệt sức, bạn có thể thử quan hệ vào buổi sáng hoặc các thời điểm có nhiều năng lượng trong ngày.

Chia sẻ với đối tác

Bệnh nhân đột quỵ nên chia sẻ với đối tác về nhu cầu, mong muốn và những khó khăn mà mình gặp phải. Ngoài chia sẻ về cảm nhận của mình, bạn nên lắng nghe cả những mong muốn của đối tác để cả hai tìm được cách hòa hợp khi quan hệ sau đột quỵ. Chia sẻ và tâm sự với ai đó cũng cải thiện tâm trạng, giúp bạn đỡ lo lắng, trầm cảm hơn.

Trao đổi với bác sĩ

Khi gặp bất cứ vấn đề nào liên quan đến sinh hoạt tình dục sau đột quỵ, bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ. Bác sĩ sẽ đưa ra các hướng dẫn cũng như lời khuyên về cách quan hệ an toàn và hiệu quả cho bệnh nhân.

Một số loại thuốc có thể gây nên tình trạng mệt khỏi, giảm ham muốn tình dục, rối loạn khả năng cương dương và đạt cực khoái. Lúc này, bác sĩ thường cân nhắc thay đổi thuốc điều trị đột quỵ cho bệnh nhân.
Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản được khuyến nghị nên sử dụng các biện pháp ngừa thai khi quan hệ tình dục sau đột quỵ. Bệnh nhân đột quỵ do thiếu máu cục bộ hoặc cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA) thường không được chỉ định thuốc tránh thai đường uống vì có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. Bạn có thể trao đổi với bác sĩ về việc sử dụng các phương pháp tránh thai khác như que cấy, miếng dán hoặc vòng tránh thai.

Phương Quỳnh
(Theo Verywellhealth, Stroke Foundation, Stroke Association)