Trả lời:

Nhịp tim người bình thường trong khoảng 60-100 chu kỳ mỗi phút, dưới 60 là nhịp chậm, trên 100 là nhịp nhanh. Nhịp tim cũng thay đổi theo độ tuổi, tăng hoặc giảm phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Tim đập khoảng 40-50 nhịp mỗi phút là điều bình thường đối với một số người lớn khỏe mạnh có luyện tập thể dục hay vận động viên thể thao. Tình trạng này cũng có thể xuất hiện trong khi ngủ say hoặc ở người cao tuổi. Một số loại thuốc điều trị huyết áp, suy tim có thể gây nhịp tim chậm.

Trường hợp của bạn, nhịp thấp 45-55 nhịp mỗi phút kèm theo các triệu chứng như tức ngực, hụt hơi có thể là dấu hiệu của các bệnh lý sau:

Bất thường xung điện tim: Nhịp tim được kiểm soát bằng nút xoang nằm trong tâm nhĩ phải, có chức năng như máy tạo nhịp tim tự nhiên, tạo ra xung điện để bắt đầu mỗi nhịp tim. Khi xung điện tim bị chậm lại hoặc chặn, tín hiệu truyền từ tâm nhĩ đến tâm thất không đúng cách gây ra nhịp tim đập chậm.

Trong một số trường hợp, có các xung điện bất thường phát ra ngoài nút xoang nhĩ như ngoại tâm thu thất, ngoại tâm thu nhĩ... gây ra hụt hơi, khó thở. Đo nhịp tim bằng thiết bị như máy đo huyết áp, máy đo oxy đầu ngón tay... sẽ báo nhịp tim chậm.

Các vấn đề về nút xoang nhĩ: Nút xoang nhĩ - điểm khởi đầu cho mỗi nhịp tim gặp vấn đề trong việc phát tín hiệu xung điện khiến tim đập chậm. Các nguyên nhân bao gồm nút xoang phát xung điện chậm hơn bình thường hoặc bị chặn trước khi tâm nhĩ co lại hoặc chức năng nút xoang nhĩ bị suy giảm mất dần khả năng tạo nhịp tim (suy nút xoang).

Block nhĩ thất: Đây là tình trạng dẫn truyền xung động từ tâm nhĩ xuống tâm thất bị chậm lại hoặc ngừng trệ. Block nhĩ thất được chia làm ba mức độ tùy thuộc vào mức độ tắc nghẽn. Block nhĩ thất độ một có thể gặp ở người bình thường hoặc xuất hiện trong một số bệnh lý liên quan đến tim. Tín hiệu đến tâm thất bị chậm lại nhưng ở mức độ nhẹ, hầu như không gây ra triệu chứng. Block nhĩ thất độ hai, xung điện từ tâm nhĩ đến tâm thất lúc có lúc không, một vài nhịp bị bỏ lỡ khiến nhịp tim không đều hoặc chậm. Block nhĩ thất độ ba, không có xung điện nào đến tâm thất do đường dẫn truyền tín hiệu điện đến tâm thất bị tắc nghẽn hoàn toàn. Khi đó, tâm nhĩ đập theo nhịp của tâm nhĩ, còn tâm thất đập theo nhịp riêng của tâm thất.

Để đưa ra kết luận chính xác vấn đề sức khỏe, bạn nên đến bác sĩ chuyên khoa tim mạch khám. Bác sĩ thực hiện xét nghiệm cần thiết như điện tâm đồ, điện tâm đồ gắng sức, siêu âm tim, theo dõi nhịp tim 24 giờ (Holter điện tâm đồ) để chẩn đoán nguyên nhân.

So với nhịp tim nhanh, tình trạng tim đập chậm (nhịp tim thấp) ít khi xảy ra hơn nhưng dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như ngất xỉu, gây tăng huyết áp hoặc hạ huyết áp, suy tim, nhồi máu cơ tim, ngừng tim. Bác sĩ khuyên người bị nhịp tim chậm nên sớm đi khám để được điều trị kịp thời.

ThS.BS Lê Mạnh Tăng
Khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội