Chị Trần Ngọc Hân (51 tuổi, Sóc Trăng) cho biết cách đây 3 năm phát hiện cả hai vú có u lành tính, được điều trị bằng hút chân không (VABB) tại một bệnh viện ở TP HCM, sau đó, tái khám định kỳ mỗi 6 tháng. Một tháng nay, thỉnh thoảng, chị thấy hai bên vú lại đau. Nhiều người khuyên chị đắp lá cây, uống thuốc nam... sẽ ít tác dụng phụ, lại rẻ tiền. Tuy nhiên, chị quyết định đến bệnh viện khám để được điều trị.

Chị được thạc sĩ, bác sĩ Huỳnh Bá Tấn (khoa Ngoại Vú, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) thăm khám các vùng của hai bên vú. Khi khám ở vùng vú trái, bác sĩ cảm nhận một mảng có mật độ hơi chắc hơn xung quanh. Nghi ngờ có bất thường, bác sĩ chỉ định siêu âm và chụp nhũ ảnh để đưa ra kết luận chính xác. Bác sĩ Tấn dùng bút đánh dấu vào vị trí nghi ngờ để cảnh báo các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh chú ý kỹ hơn vào vùng này.

Không ngoài dự đoán, siêu âm cho thấy có vùng xáo trộn cấu trúc, còn trên nhũ ảnh là đám vôi hóa lan tỏa tương ứng với vùng đã đánh dấu. Kết luận vú trái có tổn thương được xếp hạng BIRADS 4A. Bác sĩ Tấn giải thích, đây là những tổn thương có nguy cơ ác tính ở mức độ thấp. Cứ 100 người có kết quả khám vú theo phân loại BIRADS 4A chỉ có 2-10 người bị ung thư vú.

Sau hội chẩn với siêu âm và nhũ ảnh, bác sĩ Tấn cho chỉ định chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA) dưới sự hướng dẫn của đầu dò siêu âm. Sau 24 tiếng, chị Hân nhận kết quả tổn thương dạng nhú, khả năng u ác tính là 20% và bác sĩ đề nghị mổ sinh thiết khối u để có chẩn đoán cuối cùng. Sau khi xem xét kết quả, bác sĩ xác định u nhú lành tính nhưng có kèm thành phần ung thư tại chỗ (DCIS). Song nhờ bác sĩ mổ lấy đủ rộng xung quanh khối u nên rìa bệnh phẩm không còn tế bào ác tính.

Bác sĩ Tấn giải thích, ung thư tại chỗ là ung thư giai đoạn 0, tiên lượng khỏi bệnh gần như 100%. Với ung thư vú giai đoạn này, người bệnh có hai lựa chọn điều trị là chiếu tia phóng xạ vào tuyến vú và hạch nách để phòng ngừa tái phát hoặc phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến vú và sinh thiết hạch gác cửa. Sinh thiết hạch gác cửa là một kỹ thuật mới nhằm đánh giá chính xác hạch nách có bị di căn hay không, từ đó, bác sĩ mới quyết định nạo hạch nách để tránh biến chứng phù tay cho bệnh nhân. Kỹ thuật này không phải nơi nào cũng thực hiện được. Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, các bác sĩ khoa Ngoại Vú thực hiện kỹ thuật này cho tất cả bệnh nhân ung thư vú giai đoạn sớm để giảm biến chứng phù tay, tê tay, hạn chế vận động cánh tay cho bệnh nhân.

Vì muốn được điều trị sớm trở về chăm sóc các bé, chị chọn phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến vú và sinh thiết hạch gác cửa. Dù được bác sĩ tư vấn tái tạo lại tuyến vú ngay trong cuộc mổ cắt bỏ vú để giữ lại nét đẹp hình thể nhưng chị từ chối vì muốn thời gian hồi phục nhanh nhất.

Chị kể, hơn 50 năm trước, chị bị người thân bỏ rơi trước cửa cơ sở chăm sóc trẻ em mồ côi. Lớn lên trong tình yêu thương của cộng đồng, chị càng yêu thương, đồng cảm với những bé mồ côi. Mỗi ngày, chị đều mong có sức khỏe để tiếp tục công việc chăm sóc các con.

Ngày 10/5, trong cuộc phẫu thuật, bác sĩ lấy các hạch nách để gửi xét nghiệm ngay. Ê kíp tiếp tục cắt bỏ toàn bộ tuyến vú trái. Kết quả xét nghiệm cho thấy, hạch nách không di căn. Bệnh nhân không cần phải nạo hạch nách nên ít có rủi ro bị phù tay sau này. Với sự hỗ trợ của máy móc hiện đại, cuộc mổ hoàn thành trong một tiếng. Theo các bác sĩ, bệnh nhân được chẩn đoán kịp thời, điều trị sớm nên ít để lại di chứng.

Sau khi tỉnh dậy, chị vui mừng vì vẫn còn cơ hội về nhà với các con. Suốt hơn 20 năm nay, chị vừa làm mẹ, làm cha và là người thân của các bé bị bỏ rơi. Ru con những trưa oi ả, dỗ con khóc giữa đêm khuya, tập con nói những tiếng đầu đời... đều trở thành niềm vui, hạnh phúc của chị. Chị tâm sự công việc có vất vả nhưng nhìn các con trưởng thành, lớn lên mỗi ngày, chị lại có thêm động lực để cố gắng.

Theo bác sĩ Tấn, ung thư vú ở giai đoạn chưa có biểu hiện lâm sàng thường khó chẩn đoán nhưng điều trị thường nhanh chóng và thuận lợi. Hiệp hội Ung thư Mỹ dẫn chứng, người ung thư vú giai đoạn 0 được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có tỷ lệ sống 5 năm gần 100%. Ngược lại, khi bệnh đã có biểu hiện trên lâm sàng, ví dụ như sờ thấy khối u trong vú thì chẩn đoán dễ nhưng quá trình điều trị phức tạp và lâu dài. Do đó, bác sĩ khuyên chị em phụ nữ nên đi tầm soát ung thư vú định kỳ hàng năm ở những cơ sở y tế có đầy đủ các phương tiện chẩn đoán hiện đại như siêu âm vú, nhũ ảnh, MRI vú.

Đức An

* Tên bệnh nhân đã được thay đổi.