Bác sĩ Nguyễn Tiến Huy, Trung tâm Hỗ trợ Sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội (IVF Tâm Anh), cho biết thông tin trên, dẫn một số nghiên cứu cho thấy nam giới vô sinh có tuổi thọ trung bình thấp hơn so với nhóm có khả năng sinh sản tốt, một phần do các bệnh lý mạn tính đi kèm.

Béo phì

Nam giới vô sinh thường có tỷ lệ béo phì cao hơn. Theo bác sĩ Huy, tỷ lệ vô sinh nam tăng 10% với mỗi 9 kg khối lượng dư thừa. Nguyên nhân là do người thừa cân có thể tích tinh hoàn giảm, mức hormone testosterone thấp hơn, trong khi estrogen tăng. Hệ quả là chất lượng tinh trùng kém hơn và khả năng sinh sản giảm so với nam giới có cân nặng bình thường. Béo phì cũng làm tăng mỡ vùng bìu khiến nhiệt độ tuyến sinh dục thay đổi, gây hại cho các tế bào tinh trùng, giảm khả năng vận động, tăng phân mảnh DNA, tăng căng thẳng oxy hóa tinh trùng.

Chỉ số khối cơ thể (BMI) cao còn dẫn đến rối loạn chức năng tình dục do tình trạng suy sinh dục và nồng độ cytokine gây viêm tăng cao. Thực tế béo phì có thể làm giảm sự thỏa mãn, ham muốn tình dục, khó khăn khi quan hệ, rối loạn cương dương, dẫn đến vô sinh.

Tiểu đường type 2

Các vấn đề xuất tinh muộn, khả năng di chuyển và tính toàn vẹn DNA của tinh trùng sụt giảm thường gặp ở người bệnh tiểu đường. Nhất là nam giới béo phì mắc bệnh tiểu đường type 2 có thể bị suy sinh dục thứ phát (nồng độ testosterone thấp), rối loạn cương dương, giảm ham muốn tình dục. Nồng độ testosterone thấp cũng ảnh hưởng đến khả năng chuyển hóa đường, tăng nguy cơ kháng insulin.

Tình trạng tăng đường huyết do bệnh tiểu đường có thể làm gián đoạn lưu lượng máu và các xung thần kinh đến dương vật, ảnh hưởng khả năng cương dương.

Bệnh tim mạch

Nam giới mắc bệnh tim mạch có tình trạng lưu thông máu kém, ảnh hưởng chức năng tinh hoàn, giảm sản xuất tinh trùng. Người không có khả năng sinh con tự nhiên có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn ở tuổi già. Theo bác sĩ Huy, nồng độ hormone testosterone thấp có thể dẫn đến tăng huyết áp, rối loạn lipid máu và bệnh mạch vành. Nam giới vô sinh do béo phì, tiểu đường type 2 càng có nguy cơ cao mắc bệnh.

Ngưng thở khi ngủ

Tình trạng này đặc trưng bởi các lần ngừng thở hoặc giảm thở diễn ra thường xuyên trong khi ngủ, gây thiếu oxy máu, hay gặp ở người béo phì. Nam giới vô sinh có chức năng tuyến yên, tuyến sinh dục suy giảm, nồng độ testosterone hạ thấp khiến giấc ngủ gián đoạn, ngưng thở khi ngủ về đêm.

Loãng xương

Suy giảm hormone testosterone có thể làm giảm mật độ xương, nguy cơ cao bị loãng xương sau này, nhất là ở người béo phì, nồng độ vitamin D thường thấp, giảm khả năng hấp thụ canxi.

Viêm mạn tính

Nam giới vô sinh do mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm tuyến tiền liệt, viêm mào tinh hoàn không được điều trị triệt để có thể trở thành viêm mạn tính, gây tổn thương lâu dài.

Ung thư

Một số nghiên cứu đã chỉ ra vô sinh là một dấu ấn sinh học (chỉ số đo lường mức độ nghiêm trọng hoặc sự hiện diện của trạng thái bệnh) tiềm năng trong việc phát hiện và điều trị ung thư ở nam giới. Chẳng hạn ung thư tinh hoàn, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư hạch.

Bệnh thận

Vô sinh do rối loạn tinh trùng có thể liên quan đến chức năng thận bất thường. Nếu quá trình điều trị vô sinh không phát hiện và điều trị kịp thời tình trạng này có thể dẫn đến bệnh thận mạn tính.

Rối loạn tâm lý

Nam giới vô sinh đối mặt với stress, trầm cảm và lo âu, làm tăng nguy cơ phát triển các rối loạn tâm lý, ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch, có khả năng mắc bệnh liên quan đến viêm mạn tính. Mất ngủ do stress làm rối loạn chức năng nội tiết, rối loạn nhịp thở, tăng nhịp tim, giảm lượng máu đến tim, nguy cơ mắc các bệnh tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim... Căng thẳng tinh thần trong quá trình điều trị vô sinh kéo dài cũng dễ khiến nam giới tìm đến thuốc lá và bia rượu, gây hại sức khỏe tổng thể.

Bệnh thần kinh

Tình trạng viêm mạn tính gây tổn thương các cơ quan, trong đó có hệ thần kinh. Nam giới vô sinh do nguyên nhân này nếu không được điều trị có thể phát triển các bệnh như Alzheimer hoặc Parkinson ở tuổi già.

Suy giảm miễn dịch

Một số dạng vô sinh nam liên quan đến các bất thường miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm trùng hoặc bệnh lý tự miễn.

Theo bác sĩ Huy, nam giới vô sinh nên thăm khám, theo dõi sức khỏe định kỳ sau khi chấm dứt điều trị hỗ trợ sinh sản để phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn. Nếu vô sinh do viêm nhiễm hoặc liên quan đến nội tiết, miễn dịch, phái mạnh cần điều trị y tế kịp thời, triệt để. Duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống cân đối, hạn chế rượu bia, bỏ thuốc lá, tập thể dục thường xuyên, kiểm soát cân nặng hợp lý, quản lý căng thẳng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

Trịnh Mai