Theo bác sĩ Ngô Đình Triệu Vỹ, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản BVĐK Tâm Anh TP HCM, sinh tinh là toàn bộ quá trình trình sản xuất và trưởng thành về mặt chức năng của tinh trùng. Quá trình này thường xuyên xảy ra và kéo dài liên tục cho đến cuối đời.

"Nhà máy" tinh hoàn của nam giới tạo ra vài triệu tinh trùng mỗi ngày, nghĩa là cứ mỗi giây sẽ có khoảng 1.500 tinh trùng được sinh ra. Vì vậy khi kết thúc một chu kỳ sản xuất đầy đủ thì đến cuối chu kỳ, cơ thể một người đàn ông có thể tái tạo tới 8 tỷ tinh trùng.

Trong mỗi ml tinh dịch được giải phóng khi xuất tinh chứa 20-300 triệu tế bào tinh trùng. Vì thế, việc tái tạo số lượng lớn như trên là cần thiết, để đảm bảo có nguồn cung cấp tinh trùng mới luôn dồi dào, phục vụ tốt cho quá trình thụ thai.

Một chu kỳ tái tạo thường kéo dài trung bình 72 ngày, bao gồm 3 giai đoạn. Đầu tiên, tinh nguyên bào phân chia mang bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội giảm phân tạo thành tinh tử mang bộ nhiễm sắc thể đơn bội, có khả năng mang dữ liệu di truyền. Tiếp đó, tinh tử sẽ bước vào giai đoạn biệt hóa để trở thành tinh trùng trưởng thành trong tinh hoàn, đặc biệt là trong ống sinh tinh. Tinh trùng trưởng thành sẽ bước vào giai đoạn "khả năng hóa tinh trùng" tại mào tinh để có được khả năng bơi di động.

Tinh trùng trưởng thành có đầu chứa gene di truyền và đuôi để di chuyển, bơi dễ dàng qua âm đạo, tử cung và ống dẫn trứng của phụ nữ nhằm thụ tinh. Tinh trùng sau khi sản xuất sẽ di chuyển vào mào tinh hoàn (một ống nối với tinh hoàn để lưu trữ tinh trùng). Mào tinh hoàn có vai trò dự trữ tinh trùng cho đến khi xuất tinh.

Quá trình sinh tinh sẽ liên tục lấp đầy mào tinh hoàn bằng những tinh trùng mới. Vì vậy, khi nam giới không xuất tinh càng lâu thì tinh trùng sẽ tích tụ lại càng nhiều và khi đó số lượng tinh trùng trong một lần xuất tinh càng cao.

Tinh trùng càng khỏe mạnh thì khả năng thụ thai sẽ càng cao. Ngoài số lượng, chất lượng của tinh trùng được đánh giá bằng 2 yếu tố: tính di động, hình thái.

Tính di động là sự di chuyển của tinh trùng. Khả năng di chuyển của tinh trùng được đo bằng số lượng tinh trùng đang di động. Một nam giới được xem là có khả năng sinh sản khi có ít nhất 40% tinh trùng di động. Hình thái, tức hình dạng tinh trùng bình thường phải có đuôi dài và đầu hình bầu dục. Số lượng tinh trùng có hình dạng bình thường cao hơn đồng nghĩa với việc là cơ hội thụ thai cũng sẽ cao hơn.

Theo bác sĩ Ngô Đình Triệu Vỹ, nam giới có thể cải thiện sức khỏe tinh trùng bằng nhiều cách.

Tập thể dục thường xuyên: Một nghiên cứu năm 2014 phân tích 433 mẫu tinh dịch từ 231 người tham gia đã phát hiện ra rằng, những người đàn ông thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời hoặc nâng tạ trong khoảng 3,2 giờ/tuần có số lượng tinh trùng tăng 42%, cao hơn so với những người đàn ông không tập thể dục.

Cung cấp đủ vitamin C và D cho cơ thể: Một nghiên cứu năm 2016 trên 200 đàn ông cho thấy, những người giảm cân và bổ sung 1.000 mg vitamin C mỗi ngày có gia tăng về số lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng. Một nghiên cứu khác vào năm 2015 trên 102 cặp vợ chồng cũng chỉ ra rằng, nam giới có lượng vitamin D bình thường trong mẫu máu thì người vợ có tỷ lệ mang thai cao hơn so với người vợ của những nam giới bị thiếu vitamin D, mặc dù không có sự khác biệt nào đáng kể về số lượng hoặc khả năng di chuyển của tinh trùng.

Cung cấp đủ Lycopene: Một nghiên cứu năm 2014 nhận định rằng tiêu thụ 4-8mg lycopene mỗi ngày có thể giúp tăng số lượng và khả năng sống của tinh trùng, hoặc số lượng tinh trùng sống trong một mẫu tinh dịch nhất định. Lycopene là một chất chống oxy hóa được tìm thấy trong nhiều loại trái cây và rau quả.

Hạn chế hoặc bỏ hút thuốc lá: Năm 2015, một đánh giá tổng thể 33 nghiên cứu có từ năm 1982 cho thấy, hút thuốc có ảnh hưởng rõ rệt đến chất lượng tinh dịch và chức năng của tinh trùng, đặc biệt là ở những nam giới có khả năng sinh sản bình thường.

Hạn chế rượu bia: Thêm một vài nghiên cứu được thực hiện trên 1.221 người đàn ông chỉ ra rằng, những người càng uống nhiều rượu bia thì càng có khả năng cao sản xuất ra những tinh trùng có hình dạng bất thường. Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra lưu ý giữa việc uống rượu bia với nồng độ testosterone thấp, có thể gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Mặc đồ lót và quần áo rộng rãi, thoáng mát: Tinh hoàn cần duy trì mức nhiệt từ 35-37 độ C, mát hơn so với nhiệt độ cơ thể. Đây là điều kiện môi trường tối ưu để sản xuất tinh trùng. Việc mặc đồ lót quá chật chật hay quần jeans hoặc các đồ bó khác sẽ ép tinh hoàn vào cơ thể và làm tăng nhiệt độ của chúng, khiến tinh trùng mất khả năng vận động cũng như khả năng sống sót.

Phương Trinh