Theo nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Sản Phụ khoa Mỹ, tinh dịch của đàn ông trong mùa đông sẽ chứa nhiều tinh trùng khỏe mạnh, tốc độ bơi nhanh hơn và ít bị bất thường.

Nghiên cứu được thực hiện dựa trên 6.455 mẫu tinh dịch của 6.447 cặp vợ chồng cho thấy nam giới có tinh dịch đồ bình thường sẽ sản xuất số lượng tinh trùng tốt nhất vào mùa đông và đầu mùa xuân. Trong mùa đông, mỗi ml tinh dịch có tới 70 triệu tinh trùng, trong đó có 5% bơi tốt, giúp dễ dàng thụ thai. Đến mùa hè, con số này chỉ đạt 68 triệu và chỉ 3% có chất lượng tốt.

Một nghiên cứu khác được thực hiện bởi khoa Nội tiết Sinh sản, Bệnh viện Đại học Zurich, Đức, từ năm 1994 đến năm 2015 trên 12.245 mẫu tinh dịch cho thấy các mẫu được lấy vào trước 7h30 cho mật độ, tổng số tinh trùng và hình thái bình thường ở mức cao nhất. Hơn nữa, nồng độ và tổng số tinh trùng tăng đáng kể vào mùa xuân và giảm vào mùa hè.

Hiện chưa lý giải được tại sao chất lượng tinh trùng tốt hơn vào mùa đông và đầu xuân. Tuy nhiên có nhiều giả thuyết cho rằng nhiệt độ mùa hè tăng cao có thể tác động xấu đến quá trình sinh tinh. Ngoài ra, mùa đông - xuân, ảnh hưởng bức xạ ion giảm đi giúp bảo vệ tinh trùng, tăng cảm giác hưng phấn ở nam giới.

Theo nghiên cứu tổng hợp trên 356 nam giới ở Iran, Italy, Thái Lan, Trung Quốc, Ai Cập cho thấy nhiệt độ cao ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng tinh trùng, bao gồm giảm lượng tinh dịch, số lượng, nồng độ, khả năng vận động và hình thái bình thường.

Dù cơ thể người có sẵn các cơ chế tự điều chỉnh nhiệt độ nhưng tiếp xúc nhiều với nhiệt độ cao vẫn có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Mật độ tinh trùng có thể giảm tới 32% khi người đàn ông bị sốt. Nam giới làm việc ở môi trường có nhiệt độ cao kéo dài có thể làm giảm khả năng di động cũng như số lượng tinh binh.

Bên cạnh đó, độ dài ngày và đêm cũng có thể là yếu tố tạo ra những thay đổi về chất lượng tinh dịch theo mùa như ngày dài hơn vào mùa hè và ngắn hơn vào mùa đông. Tác động của chu kỳ ngủ và mức độ tiếp xúc với ánh sáng có tác động sinh học lên các hormone như melatonin. Sự sản xuất melatonin bị ánh sáng chặn lại ở những tháng có chu kỳ ngày dài và tăng vọt ở những tháng mát mẻ.

Các nghiên cứu cho thấy melatonin có đặc tính chống oxy hóa và chống apoptosis (quá trình tự chết của tế bào) mạnh, giúp tránh các tổn thương đến mô tinh hoàn chưa trưởng thành và duy trì hoạt động bảo tồn tinh trùng, tế bào gốc sinh tinh.

Theo BS.CKII Vũ Nhật Khang, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM (IVF Tâm Anh TP HCM), những cặp vợ chồng vô sinh chọn thời điểm mùa đông và đầu mùa xuân để tiến hành thụ tinh ống nghiệm sẽ thuận lợi. Đây là thời điểm trứng tốt, tinh trùng sung sức, thể chất khỏe mạnh, tinh thần thư thái, lạc quan. Những điều kiện quan trọng này giúp tăng tỷ lệ IVF thành công.

Các chuyên gia hỗ trợ sinh sản khuyên những cặp vợ chồng hiếm muộn không nên bỏ qua thời điểm "vàng" này để biến ước mơ làm cha mẹ trở thành hiện thực.

Tại IVF Tâm Anh, tinh trùng "thô" sẽ được lọc rửa loại bỏ và giảm độ phân mảnh, loại bỏ tế bào bạch cầu và tinh trùng chết, chọn lọc những tinh trùng khỏe mạnh trước khi điều trị hỗ trợ sinh sản để tăng khả năng thụ tinh với trứng.

Quỳnh Châu