Phần lớn phụ nữ dễ tăng cân trong thai kỳ. Nhiều thai phụ mong chọn được món ăn giúp con tăng cân nhưng mẹ vẫn giữ nguyên cân nặng. Tuy nhiên, theo BS.CKI Hồ Thị Khánh Quyên, Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, điều này khó thực hiện.

"Thức ăn phải được thai phụ hấp thụ mới có dinh dưỡng nuôi bé, nên không thể 'thức ăn chỉ vào con, không vào mẹ'", bác sĩ Quyên nói.

Bào thai hấp thu dinh dưỡng từ mẹ tốt hay không phụ thuộc nhiều nguyên nhân, bánh nhau nhỏ hoặc mắc bệnh lý ở bánh nhau (nhất là u bánh nhau) khiến hấp thu, chuyển hóa dinh dưỡng kém. Thai phụ lớn tuổi, sức khỏe kém, chế độ dinh dưỡng mất cân đối, lao động nặng nhọc khiến bản thân và thai nhi không tăng cân.

Bác sĩ Quyên lưu ý mẹ bầu chia nhỏ bữa ăn để thai tăng hấp thu dinh dưỡng. Mẹ nên chọn món ăn đa dạng dưỡng chất, nhất là khi thai phát triển nhanh nhất ở tam cá nguyệt thứ hai và ba.

Dưới đây là một số thực phẩm giúp bào thai tăng cân tốt.

Yến: Yến tốt cho sức khỏe thai phụ và thai nhi, nhưng không nên sử dụng trong ba tháng đầu thai kỳ để tránh tác dụng phụ. Nếu thai nhi tăng cân thấp hơn bình thường, mẹ bầu có thể sử dụng yến làm thực phẩm bổ sung, song không quá 3 g một ngày, ăn 3 lần một tuần. Yến phải đảm bảo chất lượng, tự chưng cất. Các sản phẩm yến chưng sẵn chứa nhiều đường có thể khiến thai phụ tăng đường huyết.

Bơ: Chứa nhiều chất axit béo không bão hòa đơn, chất xơ, vitamin C, B, E, K và nhiều khoáng chất thiết yếu khác như kali, folate, lutein... Các axit béo đơn tham gia vào quá trình thành da, mô, não ở trẻ.

Sữa tươi không đường: Sữa chứa đầy đủ nhóm chất cần thiết như chất đạm, canxi, chất béo, vitamin D, kẽm... Chất đạm hỗ trợ trẻ phát triển cơ bắp, canxi giúp hình thành và phát triển hệ xương, răng. Cả hai dưỡng chất này phát triển não bộ trẻ khi còn trong bụng mẹ.

Thịt bò: Trung bình 100 g thịt bò cung cấp 36 g protein và ít chất béo, tốt cho mẹ bầu. Thực phẩm góp phần cải thiện tình trạng thiếu máu, sắt trong thai kỳ. Thiếu máu là nguyên nhân khiến thai nhi kém phát triển, chậm tăng cân.

Cá hồi: Giàu chất béo omega-3 và chất đạm. Axit béo omega-3 (DHA và EPA) bảo vệ mắt, hỗ trợ phát triển não bộ cho thai nhi.

Các loại hạt: Thai phụ có thể bổ sung thêm hạt hạnh nhân, hạt óc chó, macca, óc chó, hạt lanh, hạt bí... Chúng giàu omega-3, các dưỡng chất khác như protein, vitamin, photpho tốt cho não bộ của trẻ.

Trứng: Cung cấp đạm, sắt, kẽm, choline, folate quan trọng đối với sự phát triển trí não, ngăn ngừa nguy cơ khuyết tật ống thần kinh như tật nứt đốt sống ở thai nhi. Mẹ bầu nên ăn 3-4 trứng mỗi tuần, ăn cả lòng đỏ lẫn lòng trắng vì lòng đỏ trứng chứa choline.

Ngoài ra, thai phụ ưu tiên thức ăn nấu chín, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, không uống bia, rượu, cà phê.

Phụ nữ thừa cân trong thai kỳ có thể điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, tập thể dục. Ngược lại, thai phụ thiếu cân khiến thai chậm phát triển trong tử cung, dị tật, thiếu máu; chuyển dạ, sinh sớm. Trẻ sinh ra có nguy cơ còi cọc, suy dinh dưỡng, dễ mắc bệnh hô hấp.

Tuệ Diễm