Vấn đề vô sinh ở nam giới thường không được chẩn đoán cho đến khi họ kết hôn. Nhiều đàn ông có số lượng tinh trùng thấp không gặp triệu chứng nào và chỉ phát hiện vấn đề khi được phân tích tinh dịch.

Một số tình trạng như ham muốn tình dục kém, cương cứng yếu, xuất tinh bất thường, giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc giãn tĩnh mạch ở bìu... có thể góp phần khiến tinh hoàn bị ảnh hưởng, dẫn đến ít sản xuất hoặc tinh trùng kém phát triển.

Vậy, nam giới có thể làm cách nào để nâng chất lượng tinh trùng? Theo Tiến sĩ Wendy Teo, bác sĩ sản phụ khoa của Phòng khám Phụ nữ Wendy tại Bệnh viện Mount Elizabeth, Mỹ, trước hết nam giới cần hiểu hành trình tinh trùng gặp trứng rất khó khăn. Tinh trùng cần vượt qua chất nhầy cổ tử cung dày và tính acid của âm đạo để đi vào khoang tử cung để đến ống dẫn trứng.

"Ống dẫn trứng hẹp hơn so với tử cung, tạo ra các rào cản khác đối với tinh trùng. Yếu tố miễn dịch trong hệ thống sinh sản của phụ nữ cũng là thử thách mà tinh trùng phải vượt qua trước khi thụ tinh", tiến sĩ Teo nói.

Do đó, chỉ có vài trăm tinh trùng đến gần trứng. Để những "vận động viên bơi lội" này tăng cơ hội tiếp cận trứng, các chuyên gia khuyến cáo như sau.

Ăn nhiều thực phẩm tự nhiên

Nam giới không nên ăn đồ ăn vặt và thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt là thịt chế biến sẵn, bởi đây là sát thủ với tinh trùng. Thay vào đó, chế độ ăn gồm thịt gà, cá, trái cây và rau quả, rau diếp, cà chua và ngũ cốc nguyên hạt rất tốt cho sức khỏe tinh trùng.

Tập thể dục và ngủ đủ giấc

Một số nghiên cứu cho biết giảm cân và tập thể dục ở những người thừa cân hoặc béo phì có thể dẫn đến cải thiện hoặc tăng số lượng tinh trùng. Một nghiên cứu năm 2017 đã đo lường lợi ích tập thể dục nhịp điệu trong 16 tuần, mỗi tuần gồm ba buổi 50 phút, những người tham gia đặt 50-65% nhịp tim tối đa. Kết quả, tập thường xuyên làm tăng số lượng và khả năng vận động của tinh trùng ở 45 người đàn ông mắc bệnh béo phì và có lối sống ít vận động.

Bỏ thuốc lá

Một phân tích tổng hợp năm 2016 tổng kết hơn 20 nghiên cứu trên gần 6.000 người tham gia cho thấy hút thuốc làm giảm số lượng tinh trùng. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người hút một lượng vừa phải hoặc nhiều thuốc lá có chất lượng tinh trùng thấp hơn những người hút ít thuốc lá hơn.

Hạn chế ăn đậu nành và thực phẩm giàu estrogen

Một số loại thực phẩm từ đậu nành chứa estrogen thực vật. Estrogen có thể làm giảm liên kết testosterone (một loại hormone của nam giới) và sản xuất tinh trùng. Nghiên cứu năm 2019 trên 1.319 nam giới ở Trung Quốc, cho thấy nồng độ estrogen thực vật cao hơn trong tinh dịch tương đương với chất lượng tinh trùng thấp hơn.

Bổ sung đủ folate và kẽm

Các nghiên cứu hạn chế cho thấy rằng tiêu thụ folate và kẽm kết hợp có thể cải thiện sức khỏe của tinh trùng về nồng độ, số lượng.

Những cách không có tác dụng

Ngăn ngừa tràn tinh dịch: Theo tiến sĩ Teo, không có cơ sở khoa học cho thấy ngăn tràn tinh dịch sẽ cải thiện chất lượng tinh trùng. Tinh trùng khỏe mạnh rất nhỏ và đủ khả năng bơi lên cổ tử cung, còn dịch tràn ra ngoài thường chứa tinh trùng kém di động hoặc không khỏe mạnh. Bên cạnh đó, tinh dịch xuất tinh thường tạo thành một loại gel mềm bên trong âm đạo, có tác dụng bảo vệ tinh trùng khỏi acid trong âm đạo và tạo nền tảng để xâm nhập vào tử cung.

Nâng cao chân của đối tác để giữ tinh dịch trong âm đạo: Tác động mất tinh dịch do chảy ngược sau khi quan hệ tình dục chưa được nghiên cứu rộng rãi. Tuy nhiên, tinh trùng chỉ mất vài phút để đi vào tử cung. Tương tự, việc giúp đối tác đạt cực khoái cũng không có tác dụng giúp tinh trùng bơi nhanh hơn, chỉ giúp khuyến khích giao hợp và tăng cơ hội mang thai.

Sử dụng chất bôi trơn khi quan hệ tình dục: Chất bôi trơn không thực sự đẩy nhanh hành trình của tinh trùng. Thay vào đó, nếu sử dụng chất bôi trơn không thân thiện với tinh trùng, tinh trùng có thể bị giết chết. Tiến sĩ Teo khuyên vợ chồng nên chọn chất bôi trơn không chứa paraben, không chứa glycerin và có độ pH trung tính là 7.

Chi Lê (Theo Channel News Asia, Medical News Today)