Bác sĩ Hoàng Nam, khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết chế độ ăn nhiều chất béo tăng nguy cơ hình thành sỏi túi mật từ cholesterol và muối mật. Người béo phì dễ mắc sỏi mật hơn. Biến chứng bệnh khá nguy hiểm như viêm túi mật, viêm đường mật, viêm tụy do sỏi túi mật tắc nghẽn...

Thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh giúp phòng ngừa cơn đau do sỏi mật. Hạn chế hoặc loại bỏ những thực phẩm dưới đây để bảo vệ sức khỏe, giảm nguy cơ hình thành loại sỏi này.

Đồ chiên rán

Thực phẩm được chiên với chất béo bão hòa hoặc chất béo hydro hóa khiến cơn đau do sỏi khó chịu và nặng hơn. Ăn các món chiên rán thường xuyên làm cho thành phần mỡ máu thay đổi, dịch mật tăng triglycerid (chất béo trung tính trong cơ thể) và cholesterol. Nồng độ hai chất này trong dịch mật quá cao sẽ lắng đọng và tạo thành cặn bám hình thành sỏi mật.

Dầu mỡ còn ảnh hưởng đến chức năng gan, mật và dạ dày. Khi ăn nhiều đồ chiên rán, mật xuống ruột không đều, kích thích co bóp mạnh gây đau, viêm và tạo sỏi.

Người bệnh nên hạn chế mỡ động vật, không ăn quá nhiều đồ chiên rán, dùng dầu ô liu hoặc dầu hạt cải có thể giảm tác động tiêu cực đến mật.

Thịt giàu chất béo

Mọi người nên hạn chế thịt xông khói, xúc xích, thịt bò xay, sườn, thay vào đó, tăng cường các loại thịt chứa protein nạc như thịt gà, gà tây, cá. Loại bỏ da và mỡ gà, vịt, ngan để tránh kích ứng sỏi mật. Ưu tiên thực phẩm giàu axit béo omega-3 như bơ, hạt lanh, cá, dầu hạt cải góp phần giảm nguy cơ phát triển sỏi túi mật.

Sản phẩm từ sữa

Trứng có hàm lượng chất gây dị ứng cao, nhiều cholesterol. Sữa, phô mai, bơ và kem đặc đều chứa lượng mỡ động vật cao, tăng các biến chứng ở túi mật. Giảm lượng sữa, thay thế bằng các sản phẩm ít béo để vừa cung cấp canxi cần thiết cho cơ thể, vừa phòng nguy cơ sỏi mật.

Thực phẩm bảo quản

Bánh quy, bánh rán, kẹo đều có nhiều chất bảo quản, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi hoặc biến chứng do sỏi. Axit béo chuyển hóa thường có trong thực phẩm đóng gói và có xu hướng gây ra triệu chứng sỏi mật. Kiểm tra nhãn dinh dưỡng giúp tránh sản phẩm chứa chất béo chuyển hóa.

Thực phẩm tinh chế

Thực phẩm chứa các thành phần tinh chế ít chất xơ làm tăng mức cholesterol trong mật, là nguyên nhân chính gây sỏi túi mật. Chế độ ăn nên ưu tiên gạo lứt, bánh mì nguyên cám hay thực phẩm giàu chất xơ như trái cây, rau xanh, các loại đậu...

Các vấn đề về túi mật, nhất là sỏi thường xảy ra với phụ nữ, người lớn trên 40 tuổi, thừa cân hoặc giảm cân nhanh chóng, người ăn theo chế độ nhiều chất béo và cholesterol, ít chất xơ. Bác sĩ Hoàng Nam khuyến nghị mọi người xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh và cân bằng giúp cải thiện tiêu hóa, đồng thời duy trì cân nặng phù hợp.

Các vấn đề về túi mật có thể gây khó chịu và dễ biến chứng nguy hiểm. Người có dấu hiệu bất thường như đau bụng dữ dội, buồn nôn, vàng da, tiêu chảy thường xuyên kéo dài hơn ba ngày nên đến bác sĩ khám.

Lục Bảo