BS.CKI Hồ Thị Khánh Quyên - Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM cho biết, không có quy định cụ thể khoảng thời gian phụ nữ có thể quan hệ tình dục lại sau sinh. Tuy nhiên, do mổ lấy thai khiến phụ nữ mất máu nhiều hơn, đau hơn và cần thời gian phục hồi lâu hơn nên các chuyên gia sản phụ khoa vẫn khuyến cáo chị em có thể quan hệ tình dục sau khoảng 6 tuần đối với sinh thường, có thể lâu hơn đối với sinh mổ.

Nếu quan hệ tình dục sớm, cơ sàn chậu chưa hồi phục lại, phụ nữ dễ bị đau xương chậu và đau lưng. Quan hệ khi vết may chưa lành hẳn, sản dịch còn tiết ra, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhiễm trùng, bục vết may ở tầng sinh môn, nếu nhiễm trùng nặng có thể gây viêm nội mạc tử cung, viêm tử cung... có thể ảnh hưởng đến việc mang thai sau này.

Khoảng 6 tuần sau sinh, cơ quan sinh dục của phụ nữ như tử cung, âm đạo đã co hồi lại như bình thường, cơ sàn chậu cũng hồi phục dần, vết may tầng sinh môn lành hẳn. "Hãy quan hệ tình dục khi bạn không quá mệt mỏi hay lo lắng, chỉ quan hệ lại khi cả hai vợ chồng sẵn sàng cho việc ấy; luyện các bài tập Kegel để mau phục hồi các cơ sàn chậu, giúp bạn tự tin hơn và tăng cảm giác khi gần gũi", bác sĩ Khánh Quyên khuyên.

Bên cạnh đó, ở giai đoạn đầu sau sinh, nội tiết người phụ nữ bị thiếu hụt, kèm theo việc chăm con nhỏ quá bận rộn, mệt mỏi nên họ có xu hướng ngại quan hệ, điều này làm cho âm đạo khô, kém đàn hồi. Vì vậy quan hệ tình dục ở thời điểm này, chị em thường hay bị đau rát.

Để giảm bớt sự khó chịu, phái nữ có thể giảm đau bằng các cách sau: làm rỗng bàng quang (tiểu sạch) và tắm bằng nước ấm để tinh thần thoải mái trước khi quan hệ tình dục; kéo dài màn dạo đầu để âm đạo tiết ra chất bôi trơn tự nhiên, hoặc dùng thuốc giảm đau không kê đơn hay chất bôi trơn; nếu sau đó vẫn thấy bỏng rát, hãy chườm đá bọc trong khăn sạch lên vùng cơ thể bị tổn thương sẽ dễ chịu hơn. Nếu quan hệ tình dục tiếp tục gây đau, các cặp vợ chồng nên thăm khám bác sĩ.

Theo Healthline, phụ nữ thời kỳ hậu sản có những thay đổi sinh lý trong cơ thể, các vấn đề phổ biến nhất khi quan hệ tình dục gồm: khô âm đạo, âm đạo đàn hồi kém, cơ sàn chậu yếu, quan hệ dễ bị đau rát, đau lưng, có thể rách vết may tầng sinh môn gây chảy máu, nhiễm trùng, ham muốn giảm. Một nghiên cứu được xuất bản trên BioMed Central (Anh) năm 2018 công bố, gần 50% phụ nữ tham gia cho biết giảm ham muốn sau sinh, 43% người bị thiếu dịch nhờn âm đạo và 37,5% trong số đó bị đau rát khi quan hệ tình dục trong giai đoạn hậu sản.

Do đó, bác sĩ Khánh Quyên khuyên sản phụ nên thăm khám hậu sản sau 4-6 tuần để bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe, khả năng phục hồi vết thương, các cơ sàn chậu và các cơ quan sinh dục như tử cung, âm đạo để sẵn sàng cho việc quan hệ lại. Đồng thời, bác sĩ sẽ tư vấn các phương pháp ngừa thai phù hợp, bởi vì vợ chồng "thân mật" quá sớm sau sinh có thể dẫn đến mang thai ngoài ý muốn. Để giảm nguy cơ biến chứng thai kỳ và những vấn đề sức khỏe khác, các chuyên gia y tế khuyên phụ nữ nên đợi ít nhất 18-24 tháng trước lần mang thai tiếp theo.

Nếu chưa muốn mang thai lại, các cặp vợ chồng có thể chọn phương pháp ngừa thai phù hợp. Theo bác sĩ Quyên, trường hợp cho con bú sữa mẹ hoàn toàn (thời gian giữa hai cữ bú không dài quá 4 tiếng vào ban ngày và 6 tiếng vào buổi tối) có thể giúp tránh thai khoảng 98% trong 6 tháng đầu sau sinh. Tuy nhiên nghiên cứu cho thấy hiệu quả khác nhau ở mỗi người.

Phụ nữ cũng có thể sử dụng que cấy tránh thai (6 tuần đầu sau sinh) hoặc miếng dán ngừa thai; đặt dụng cụ tử cung như vòng tránh thai bằng đồng hoặc vòng tránh thai nội tiết (3 tháng sau sinh thường, 6 tháng sau sinh mổ).

Ngoài ra, chị em có thể sử dụng bao cao su để ngừa thai; thuốc tránh thai progestin ngay sau sinh (đối với trường hợp cho con bú); thuốc tránh thai phối hợp estrogen và progestin có thể bắt đầu uống sau sinh 21 ngày (đối với trường hợp không nuôi con bằng sữa mẹ); hoặc tiêm thuốc tránh thai từ tuần thứ 6 sau sinh nếu cho con bú. Lưu ý, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Châu Vũ