ThS.BSNT Lâm Hoàng Duy, Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết nội mạc tử cung thông thường chỉ tìm thấy ở trong tử cung. Khi tới ngày kinh, lớp nội mạc sẽ bong ra, thoát ra khỏi cơ thể, gây ra hiện tượng hành kinh. Trong vài trường hợp hiếm, mô nội mạc tử cung "đi lạc" ra ngoài ổ bụng, phát triển trên bộ phận khác như trong cơ tử cung, ống dẫn trứng, buồng trứng, thậm chí lạc chỗ sâu bên trong ổ bụng, vào bàng quang, trực tràng, ruột,...

Khi tới ngày kinh, mô nội mạc lạc này cũng đồng thời hoạt động, gây hiện tượng xuất huyết tại chỗ y hệt máu kinh của người phụ nữ. Máu kinh lạc chỗ bị chính cơ thể người bệnh "chống đối lại" bằng phản ứng viêm, dẫn đến đau bụng từ nhẹ cho đến nặng mỗi khi hành kinh.

Trường hợp mô lạc nội mạc đi sâu vào trong trực tràng hoặc bàng quang, đôi khi người phụ nữ đi tiêu tiểu ra máu. Trường hợp lạc nội mạc sâu trong buồng trứng, ổ bụng, hiện tượng viêm làm dây dính cơ quan xung quanh lại gây khó có thai, thậm chí là vô sinh.

Thông thường người phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung đi khám vì 2 vấn đề chính: đau bụng kinh hoặc vô sinh. Tùy theo mức độ, triệu chứng của bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị khác nhau, từ theo dõi đến uống thuốc giảm đau khi hành kinh. Nếu mức độ bệnh nặng hơn, người bệnh được chỉ định dùng thuốc nội tiết để điều chỉnh kinh nguyệt, giải pháp cuối cùng là phẫu thuật.

Phẫu thuật bóc tách lạc nội mạc tử cung là chỉ định của bác sĩ nếu phát hiện người bệnh có khối u lạc nội mạc tử cung quá to, gây ảnh hưởng cơ quan khác hoặc ảnh hưởng khả năng sinh sản.

Hiện có 2 phương pháp phẫu thuật lạc nội mạc tử cung: mổ nội soi, mổ mở. Trong đó, nội soi ổ bụng là dạng phẫu thuật xâm lấn tối thiểu. Bác sĩ sử dụng ống soi có đèn, camera cho phép nhìn thấy khu vực có nội mạc bên trong cơ thể. Bác sĩ sử dụng dao, nhiệt hoặc tia laser nhằm bóc tách, cắt bỏ mô lạc nội mạc tử cung ra khỏi cơ quan như buồng trứng, bàng quang, ống dẫn trứng, trực tràng... Các mẫu mô này sau đó sẽ chuyển đến phòng thí nghiệm để thử nghiệm.

Trong trường hợp bị lạc nội mạc tử cung nặng hoặc dính nặng, không thể điều trị bằng phương pháp nội soi, bệnh nhân phẫu thuật mở ổ bụng để bóc tách khối lạc nội mạc.

Bác sĩ Duy cho biết thêm, rất khó chữa dứt điểm lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên, phẫu thuật có thể giúp phụ nữ kiểm tra cơ quan sinh sản đánh giá khả năng mang thai, đồng thời xử trí một số trường hợp có nang hoặc gỡ dính để hỗ trợ sinh sản.

Sau phẫu thuật, nếu mổ nội soi, người bệnh có thể mệt mỏi, đau vết mổ trong vài ngày, hồi phục lâu hơn nếu mổ mở. Trong thời gian hồi phục tại nhà, người bệnh nên hạn chế thực hiện một số hoạt động thường ngày như vận động hoặc tập thể dục nặng, không quan hệ tình dục, không lái xe trong khoảng 2 tuần. Trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể kê đơn thuốc nội tiết sau mổ để ngăn chặn cơn đau, nguy cơ tái phát bệnh.

Nếu bệnh nhân bị lạc nội mạc tử cung nặng, không có nhu cầu sinh sản có thể được chỉ định cắt tử cung, đây là phương án có thể điều trị dứt điểm. Người bệnh cần thời gian phục hồi lâu hơn, kéo dài từ 4-6 tuần.

Một số trường hợp bệnh nặng cần cắt toàn bộ tử cung, buồng trứng. Sau phẫu thuật, phụ nữ có thể gặp các triệu chứng như bốc hỏa, loãng xương. Lúc này, chị em cần tái khám với bác sĩ sản khoa để được tư vấn điều trị cải thiện tình trạng, nâng cao sức khỏe.

Tuệ Diễm