Đầu năm, tại Hà Nội các bác sĩ từng ghi nhận bệnh nhi 2 tháng tuổi, tử vong do Hội chứng tử vong đột ngột ở trẻ sơ sinh (SIDS). Theo gia đình kể lại, khoảng 18h mẹ cho bé bú trong tư thế nằm và ôm con áp vào ngực để ngủ. Hơn một giờ ngủ, người mẹ thức dậy phát hiện con thiếp đi trong tình trạng tím tái toàn thân, không còn thở. Tại bệnh viện bác sĩ xác định bệnh nhi ngừng thở, ngừng tim, hạ nhiệt độ, dù được hồi sức tích cực nhưng không qua khỏi.
Mặc dù SIDS được coi là hiếm nhưng là nguyên nhân khá phổ biến gây tử vong cho trẻ em từ 1-12 tháng tuổi, chiếm từ 35-55% tổng số tử vong ở lứa tuổi này. Nó thường xảy ra nhất trong độ tuổi từ 2-4 tháng, khi em bé đang ngủ.
Đáng chú ý, hội chứng này gây tử vong mà không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào, thường xảy ra ở những trẻ khỏe mạnh. Theo Healthline, đến nay nguyên nhân của SIDS vẫn chưa rõ nhưng các nhà khoa học đang xem xét một số nguyên nhân tiềm ẩn như ngưng thở khi ngủ, do bất thường não trong khu vực kiểm soát hơi thở.
Một số yếu tố nguy cơ dẫn đến hội chứng tử vong đột ngột ở trẻ như: nằm sấp hoặc nằm nghiêng trước 1 tuổi (khi trẻ nằm ngủ, mặt có thể úp xuống và việc hạn chế đường thở là một nguyên nhân gây thiếu oxy trong quá trình ngủ), khuyết tật não, bệnh về đường hô hấp; trẻ nhẹ cân khi sinh, sinh non hoặc bố mẹ sinh nhiều con, tiền sử gia đình có người bị SIDS; trẻ hút thuốc thụ động hoặc mẹ hút thuốc khi mang thai.
Ngoài ra, bé sơ sinh nam có nguy cơ mắc hội chứng SIDS cao hơn nữ. Người mẹ dưới 20 tuổi, thời tiết lạnh quá hoặc nóng quá... cũng trở thành yếu tố nguy cơ dẫn đến tử vong đột ngột ở trẻ sơ sinh. Tăng thân nhiệt do quấn quá nhiều khăn, làm tăng nhịp chuyển hóa và dẫn đến mất kiểm soát nhịp thở ở trẻ, tăng nguy cơ mắc hội chứng tử vong đột ngột.
Các bác sĩ khuyến cáo, để hạn chế nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh, cha mẹ cần lưu ý quan trọng nhất là nên cho trẻ nằm ngửa bất cứ khi nào, kể cả lúc ngủ vào ban ngày hay ban đêm. Ngoài ra, không để dây đeo núm vú giả quấn quanh cổ, hoặc dính vào quần áo, giường, hoặc thú nhồi bông của bé.
Bên cạnh đó, các bà mẹ khi mang thai không nên hút thuốc và uống rượu; không lạm dụng chất kích thích, cũng như không cho trẻ ở gần khu vực có người hút thuốc.
Nếu có thể, ba mẹ nên cho trẻ ngủ riêng từ sớm, trong cùng một phòng nhưng không cùng giường. Người lớn nên tháo đồ chơi, đệm lót, chăn, dụng cụ định vị giấc ngủ và gối ra khỏi nôi của trẻ; tránh quấn chặt (quấn tã) khi bé ngủ.
Phụ huynh cho trẻ bú sữa mẹ cũng có thể giúp trẻ giảm nguy cơ SIDS.
Anh Chi (Healthline, VNCDC)