"Nếu thụ tinh ống nghiệm sớm, vợ chồng tôi đã không mòn mỏi sức khỏe, cạn kiệt tài chính", chị Hạnh, 47 tuổi, ngụ Tuyên Quang, nói khi con đầu lòng chào đời tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cuối tháng hai. Chị Hạnh từng phẫu thuật xoắn u nang buồng trứng, song hàng chục năm qua không đến bệnh viện khám và điều trị vô sinh.

PGS.TS.BS Lê Hoàng, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản (IVF Tâm Anh), cho biết: "Đây là lần đầu tiên chúng tôi ghi nhận trường hợp 20 năm mong con nhưng chưa từng khám chữa vô sinh". Tại IVF Tâm Anh, 65% trường hợp là ca bệnh khó, hiếm muộn lâu năm, nhưng ít người vô sinh tới hai thập kỷ như chị Hạnh.

Những năm qua vợ chồng chị Hạnh muốn mang thai tự nhiên nên không thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản một cách khoa học. Họ đi lễ cầu con, uống thuốc Đông y, bán cả nhà để đi thầy lang. Thời gian kéo dài, ngày càng lớn tuổi, chị Hạnh suy kiệt tinh thần và thể chất song vẫn kiên quyết "sinh con tự nhiên".

Cuối năm 2023, họ mới đến IVF Tâm Anh thăm khám. PGS Hoàng xác định chị Hạnh vô sinh do lớn tuổi kèm giãn tắc hai vòi trứng, chỉ số dự trữ buồng trứng (AMH) chỉ còn 0.5 ng/mL, trứng kém chất lượng.

Chị Hạnh được cắt hai vòi trứng, tránh dịch chảy vào lòng tử cung ngăn phôi bám dính, giảm nguy cơ thai ngoài tử cung. Bác sĩ Hoàng cho người bệnh dùng thuốc kích trứng với phác đồ nhẹ phù hợp độ tuổi và thể trạng, kết quả thu được 4 noãn sau hai chu kỳ gom trứng, tạo thành hai phôi nang ngày 5 và ngày 6.

"Với số lượng noãn ít ỏi, người bệnh có hai phôi nang là một tín hiệu rất khả quan", bác sĩ Hoàng giải thích. Phôi nang thường có tỷ lệ đậu thai cao do phù hợp giai đoạn sinh lý như đậu thai tự nhiên. Sau hai chu kỳ chuẩn bị niêm mạc tối ưu, bác sĩ chuyển một phôi ngày 5 vào buồng tử cung, chị Hạnh đậu thai ngay lần đầu.

Do mang thai khi lớn tuổi, chị Hạnh mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ, huyết áp tăng và có dấu hiệu tiền sản giật. Chị được mổ lấy thai sớm, mẹ tròn con vuông ở tuần 35.

"Tôi hoàn thành tâm nguyện làm mẹ trước tuổi 50", chị Hạnh nói, thêm rằng toàn bộ quá trình thụ tinh ống nghiệm chi phí khoảng 100 triệu đồng, chưa bằng 1/10 số tiền chị uống thuốc Đông y và cúng bái nhiều năm qua.

Độ tuổi sinh sản của phụ nữ trong khoảng 15-44 tuổi. Phụ nữ 25-30 tuổi thường có tỷ lệ mang thai cao nhất, giảm dần sau 35 tuổi do dự trữ buồng trứng giảm, chất lượng trứng thấp và khả năng tử cung mang thai khó khăn hơn. Nam giới lớn tuổi cũng có thể bị ảnh hưởng khả năng sinh sản do chất lượng tinh trùng giảm.

Các kỹ thuật hiện nay mang lại cơ hội làm mẹ cho nhiều phụ nữ lớn tuổi. Song điều trị vô sinh bằng IVF sớm luôn cho hiệu quả cao hơn, chi phí thấp hơn, tránh nhiều rủi ro. Phụ nữ càng lớn tuổi càng có nguy cơ phôi bất thường nhiễm sắc thể, tử cung teo nhỏ, niêm mạc mỏng, giảm dự trữ buồng trứng, có thể phải xin noãn.

Ngoài ra, phụ nữ lớn tuổi thường mắc các bệnh lý phụ khoa như u xơ tử cung hoặc lạc nội mạc tử cung. Trẻ sinh ra bởi mẹ lớn tuổi có nguy cơ cao bất thường hình thái và chức năng, có thể mắc hội chứng Down, dị tật cơ xương hoặc các bệnh liên quan đến phổi hoặc tim mạch... nếu không được sàng lọc phôi trước đó. Thai phụ lớn tuổi dễ mắc đái tháo đường thai kỳ, bất thường thai nghén, có thể ảnh hưởng sức khỏe của mẹ và con, gây thai chết lưu hoặc sảy thai.

Do đó, bác sĩ Hoàng khuyên sau một năm không có con tự nhiên, các cặp vợ chồng nên đến cơ sở y tế điều trị vô sinh hiếm muộn uy tín để được tư vấn và điều trị kịp thời. Tại IVF Tâm Anh, tỷ lệ có thai sau điều trị IVF ở phụ nữ dưới 28 tuổi đến 80,5%.

Thanh Ba