Người nhà của bà Nguyễn Thị Trang (Bình Dương) kể lại, trước đó, bà đi tắm lúc 19h30. Khi ra khỏi phòng tắm thì đi loạng choạng. Người nhà vội dìu bà vào giường, thấy có các dấu hiệu bất thường nên lo đột quỵ. Bà được sơ cứu ở bệnh viện gần nhà, rồi chuyển thẳng đến Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh TP HCM ngày 16/5.
Bà nhập viện trong tình trạng miệng đớ, lưỡi hơi cứng, chân tay yếu liệt nhẹ, tiếp xúc chậm... Bệnh nhân có tiền sử cao huyết áp đang điều trị. Huyết áp khi cấp cứu là 180/90 mmHg, chỉ số mỡ máu (cholesterol) cao.
BS.CKII Trần Lê Thanh Tâm (Khoa Nội Thần kinh, Trung tâm Thần kinh) cho biết, thăm khám bước đầu, các bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân có dấu hiệu khởi phát đột quỵ từ trước đó 2 giờ và nhanh chóng khởi động quy trình khẩn "Code Stroke" (báo động đỏ đột quỵ), ưu tiên cứu người.
Bệnh nhân được làm các xét nghiệm cần thiết, chuyển ngay vào phòng chụp CT 768 lát cắt để kiểm tra tình trạng. Kết quả CT sọ não ghi nhận đột quỵ do thiếu máu não cấp ở bán cầu trái và tắc động mạch não giữa trái. Ngoài ra, não xuất hiện tổn thương vài ổ nhỏ, nghi ngờ do tổn thương cũ.
"Bệnh nhân đã có những tổn thương từ trước nhưng không biểu hiện; không đi tầm soát chụp chiếu kiểm tra để ngăn chặn bệnh từ sớm", bác sĩ Tâm cho biết.
Người bệnh được sử dụng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch; 30 phút sau, tiếp tục được can thiệp nội mạch lấy huyết khối lớn làm tắc mạch máu não lớn. Các bác sĩ tái thông thành công mạch máu não bị tắc và tiếp tục theo dõi.
Hình ảnh tắc động mạch não giữa trái (bên trái) và tái thông hoàn toàn (bên phải) sau can thiệp qua máy chụp mạch máu xóa nền. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Hai ngày sau can thiệp, bệnh nhân tỉnh táo, cải thiện sức cơ tay chân phải và có thể đi đứng trở lại. Bệnh nhân tiếp tục tập vật lý trị liệu; điều trị rối loạn ngôn ngữ, huyết áp và mỡ máu.
BS.CKII Thi Văn Gừng (Trưởng Đơn vị Can thiệp mạch, Trung tâm Chẩn đoán Hình ảnh và Điện quang Can thiệp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) cho biết thêm, hiện tại có hai phương pháp điều trị đột quỵ thiếu máu não cấp là sử dụng thuốc tiêu sợi huyết và can thiệp lấy huyết khối. Thời gian "vàng" cấp cứu đột quỵ thiếu máu não cấp là từ 3-4,5 giờ, có thể mở rộng lên đến 24 giờ, tăng tỷ lệ cứu sống người bệnh.
Người bệnh đang tập luyện và có thể đi lại sau can thiệp cấp cứu đột quỵ. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Đột quỵ cấp là bệnh lý rất nguy hiểm. Bác sĩ Gừng dẫn các nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ người trưởng thành (hơn 25 tuổi) bị đột quỵ chiếm hơn 25%. Trong đó, đa số trường hợp đột quỵ thể thiếu máu não. Nếu bệnh nhân đến sớm, trong giờ "vàng" có thể tái thông mạch máu kịp thời. Trường hợp cấp cứu trễ, vùng thiếu máu diễn tiến thành nhồi máu não, nguy hiểm đến tính mạng hoặc để lại nhiều di chứng nặng nề.
Các bệnh lý nền như tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường, tăng mỡ máu, xơ vữa thành mạch máu, túi phình mạch máu não... là những yếu tố nguy cơ gây ra đột quỵ. Người bệnh cần đi khám, kiểm tra sức khỏe và tầm soát đột quỵ định kỳ mỗi năm 1-2 lần.
Dương Đình Hoàn
* Tên bệnh nhân đã được thay đổi.