Trả lời:

Xuất huyết tiêu hóa là tình trạng chảy máu ra khỏi lòng mạch vào đường tiêu hóa, bắt đầu từ thực quản, dạ dày, tá tràng, ruột non, đại tràng, trực tràng và hậu môn. Lượng máu chảy có thể rỉ rả khó phát hiện hoặc ồ ạt không thể kiểm soát.

Xuất huyết tiêu hóa chia thành hai nhóm, bao gồm xuất huyết tiêu hóa trên với các triệu chứng như nôn ra máu, đi ngoài phân đen như bã cà phê, tanh hôi. Xuất huyết tiêu hóa dưới chủ yếu biểu hiện đi ngoài phân máu đỏ. Trong trường hợp xuất huyết tiêu hóa trên ồ ạt, bệnh nhân có thể tiêu phân máu đỏ kèm nôn ra máu.

Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề như tổn thương mạch máu, loét ở đường tiêu hóa, bệnh túi thừa, polyp đại tràng, khối u lành tính hoặc ung thư. Một số bệnh lý nhiễm trùng ở ruột non, bệnh viêm ruột mạn tính cũng gây xuất huyết tiêu hóa.

Nếu không được phát hiện hay can thiệp kịp thời, tình trạng này có nguy cơ diễn tiến dẫn đến thiếu máu cấp gây ra triệu chứng đau ngực, chóng mặt, xây xẩm, khó thở. Mất máu nhiều, không kiểm soát còn dẫn đến sốc, thiếu máu ở những phần còn lại trong cơ thể, tổn thương các cơ quan, nguy cơ tử vong.

Triệu chứng điển hình có thể nhận thấy như da xanh, niêm mạc nhợt nhạt, đau ngực, chóng mặt, lú lẫn, thở nông, mạch nhanh, hạ huyết áp, lượng nước tiểu giảm... Trường hợp mất máu rỉ rả dễ dẫn đến thiếu máu mạn, da niêm mạc xanh xao, thiếu tập trung, giảm khả năng gắng sức.

Để tránh biến chứng nguy hiểm, khi phát hiện triệu chứng xuất huyết, người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời.

Tùy vào triệu chứng, nguyên nhân và vị trí xuất huyết, bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp như điều trị thuốc cầm máu, truyền máu (nếu chảy máu cấp nặng), dịch truyền.

Người bệnh có thể được nội soi dạ dày tá tràng hay đại trực tràng để tìm điểm chảy máu và can thiệp cầm máu qua nội soi như kẹp clip có phối hợp tiêm cầm máu hoặc không, đốt nhiệt, đốt argon plasma, đốt laser, thắt thun...

Trường hợp nặng, không đáp ứng bằng điều trị nội soi, bác sĩ chụp mạch máu và can thiệp nội mạch nếu đang chảy máu. Nếu đã áp dụng các phương pháp trên nhưng đều thất bại, người bệnh cần cân nhắc can thiệp phẫu thuật cầm máu.

Cách chăm sóc sức khỏe tiêu hóa như ăn uống lành mạnh, tăng cường rau xanh, trái cây tươi; hạn chế các món cay, không lạm dụng rượu bia, thuốc lá... để tránh làm tổn thương niêm mạc dạ dày, phòng ngừa xuất huyết tiêu hóa.

Trường hợp của bạn cần đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện uy tín có chuyên khoa Tiêu hóa để khám, chẩn đoán có phải xuất huyết tiêu hóa không và nguyên nhân do đâu. Từ đó, bác sĩ tư vấn hướng xử lý dựa vào tình trạng bệnh.

ThS.BS.CKI Võ Tuấn Phong
Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM