Trả lời:

U sao bào lông còn gọi là u tế bào hình sao dạng nang hoặc u thần kinh đệm cấp độ thấp. Khối u sao bào lông khởi phát từ những tế bào thần kinh đệm hình sao, bị rối loạn chức năng, tăng sinh quá mức, vượt qua hệ miễn dịch của cơ thể và không tuân theo chu trình tự chết của tế bào. Phần lớn được phát hiện trong não và ít gặp trong tủy sống. Bệnh thường xảy ra ở trẻ em và thanh thiếu niên, một số trường hợp được phát hiện ở người trưởng thành.

U sao bào lông lành tính, không phải ung thư. Loại u này thường hình thành riêng lẻ, mang tính cá biệt, không lây nhiễm hoặc di truyền. Hiện chưa xác định nguyên nhân gây bệnh nhưng một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ như nhiễm phóng xạ, chất độc màu da cam dioxin hoặc hóa chất độc hại khác, đột biến gene NF1, BRAF, IDH1, IDH2... Người bệnh u xơ thần kinh loại 1, hội chứng Li - Fraumeni hoặc Turcot cũng có nguy cơ đồng mắc u sao bào lông.

Lúc mới hình thành, u sao bào lông thường phát triển âm thầm, chậm tăng kích thước, không gây triệu chứng rõ ràng nên khó phát hiện. Khi kích thước u đủ lớn, chèn ép vào các cấu trúc thần kinh xung quanh, người bệnh mới bắt đầu có triệu chứng như đau đầu, buồn nôn, mất thăng bằng, rối loạn vận động, nhìn đôi, giảm thị lực, rối loạn nội tiết, co giật, hôn mê, tử vong.

Để chẩn đoán và đánh giá cụ thể u sao bào lông, cùng với khám lâm sàng, hỏi bệnh sử, bác sĩ còn dựa trên kết quả các xét nghiệm, chụp chiếu phù hợp như CT 768 hoặc 1975 lát cắt, MRI 1,5-3 Tesla, DTA, sinh thiết...

Nếu phát hiện u và đánh giá tình trạng, mức độ, bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp như phẫu thuật, xạ trị, hóa trị. Trong đó, phẫu thuật là phương pháp điều trị đặc hiệu, giúp loại bỏ hoàn toàn hoặc phần lớn kích thước khối u sao bào lông. Nhiều trường hợp trẻ em hoặc thanh thiếu niên được chữa khỏi bệnh hoàn toàn với một lần phẫu thuật.

Hiệu quả phẫu thuật phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kinh nghiệm bác sĩ, sự hỗ trợ của máy móc, công nghệ cao. Ví dụ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM sử dụng các thiết bị hiện đại, tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) như robot mổ não Modus V Synaptive, định vị thần kinh Neuro-Navigation Curve, BrainLAB thế hệ mới kết hợp kính vi phẫu K.Zeiss Kinevo 900 có tính năng chụp huỳnh quang 3D, theo dõi sinh lý thần kinh trong phẫu thuật (IONM)... Từ đó, khắc phục nhược điểm của kỹ thuật mổ não và tủy sống truyền thống, nâng cao hiệu quả điều trị.

Bạn nên sớm đưa con đến khám tại chuyên khoa Phẫu thuật Thần kinh để bác sĩ chẩn đoán và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp, kịp thời, tránh để lâu nguy hiểm.

BS.CKI Phan Vân Đình
Khoa Phẫu thuật Thần kinh
Trung tâm Khoa học Thần kinh
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM