Trả lời:

Đau ngực cấp tính là một trong những lý do phổ biến nhất cần cấp cứu y tế nhanh chóng. Một số bệnh lý gây đau ngực và đặc điểm của cơn đau bao gồm:

Nguyên nhân do tim

Đau thắt ngực ổn định: Người bệnh tức ngực sau xương ức, nóng rát hoặc nặng ngực. Cơn đau thỉnh thoảng lan tới cổ, hàm, thượng vị (trên rốn), vai, tay trái. Cơn đau bị kích thích do tập thể dục, thời tiết lạnh hoặc do xúc động, thời lượng 2-10 phút.

Đau thắt ngực không ổn định: Tương tự như đau thắt ngực nhưng có thể nặng hơn và kéo dài hơn 20 phút, khả năng chịu đựng gắng sức thấp hơn.

Nhồi máu cơ tim cấp tính: Tương tự như đau thắt ngực nhưng cơn đau trầm trọng hơn, khởi phát đột ngột và thường kéo dài từ 30 phút trở lên, kèm triệu chứng khó thở, suy nhược, buồn nôn, ói mửa.

Viêm màng ngoài tim: Triệu chứng là đau dữ dội nhất khi hít vào, kèm khó thở, mệt mỏi.

Do mạch máu

Bóc tách động mạch chủ: Triệu chứng cảnh báo như cơn đau dữ dội, khởi phát đột ngột ở mặt trước của ngực lan ra đằng sau, thường xảy ra khi tăng huyết áp.

Thuyên tắc phổi: Tình trạng này khởi phát đột ngột, gây khó thở và đau, nhịp tim nhanh.

Do phổi

Viêm màng phổi và/hoặc viêm phổi: Triệu chứng của người bệnh như đau, tức ngực khi hít thở, mỗi lần thở có nghe tiếng khò khè và nặng nhọc, ho khan kéo dài.

Viêm khí phế quản: Người bệnh có cảm giác nóng rát ở giữa ngực, kèm theo ho.

Tăng áp phổi: Đau tức ngực, chóng mặt, nhịp tim nhanh, khó thở, da tím tái.

Tràn khí màng phổi tự phát: Khởi phát đột ngột, gây đau ngực dữ dội, đau nhiều hơn khi hít thở, vật vã, tím tái, thở nhanh, thở nông, huyết áp tụt, mạch nhanh.

Bệnh lý tiêu hóa

Trào ngược dạ dày thực quản: Người bệnh có cảm giác khó chịu ở vùng dưới xương ức và vùng thượng vị, thời lượng 10-60 phút, trầm trọng hơn sau bữa ăn lớn hoặc nằm ngay sau khi ăn. Cơn đau cải thiện nhờ thuốc kháng axit.

Loét dạ dày: Triệu chứng nóng rát kéo dài vùng thượng vị hoặc dưới xương ức.

Bệnh túi mật: Cơn đau kéo dài vùng thượng vị hoặc hạ sườn phải, xảy ra vô cớ hoặc sau bữa ăn.

Viêm tụy: Người bệnh đau dữ dội vùng thượng vị và dưới xương ức kéo dài.

Bệnh lý xương khớp

Viêm sụn sườn: Triệu chứng đau nhói đột ngột, đau tăng khi cử động hoặc đè ép.

Bệnh đĩa đệm cổ: Khởi phát cơn đau đột ngột thoáng qua, tái phát khi cử động cổ, chấn thương hoặc gắng sức.

Do viêm: Cơn đau liên tục, nặng hơn khi cử động vùng ngực và cánh tay, đau rát kéo dài ở vùng da bị viêm.

Đau do tâm lý: Tức ngực hoặc đau nhức, thường kèm theo khó thở, kéo dài 30 phút trở lên, không liên quan đến gắng sức.

Trên đây là một số nguyên nhân cơ bản gây đau ngực. Không rõ cơn đau ngực ba bạn gặp phải có đặc điểm gì, đau ở vị trí nào, tần suất nhiều hay ít... nên khó chẩn đoán chính xác. Nếu nghi ngờ cơn đau liên quan đến tim, bạn nên đưa ba đi khám chuyên sâu về tim mạch. Bác sĩ sẽ chỉ định các kỹ thuật chẩn đoán từ cơ bản đến nâng cao, xác định nguyên nhân do bệnh tim hay bệnh lý khác.

Trước tiên, bác sĩ hỏi bệnh sử, tiền căn bệnh và yếu tố nguy cơ hiện có của người bệnh, xem bác có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường hay hút thuốc lá không. Tiếp theo, bác sĩ chỉ định cận lâm sàng bao gồm xét nghiệm xem có rối loạn lipid máu không, đánh giá tình trạng đường huyết, đo điện tim, chụp X-quang tim phổi thẳng.

Tùy theo tính chất cơn đau, nếu nghi ngờ bệnh động mạch vành, bác sĩ chỉ định các kỹ thuật thăm dò đánh giá chuyên sâu như siêu âm tim gắng sức đạp xe hoặc thuốc, gắng sức đi bộ trên thảm lăn. Đây là những nghiệm pháp rất hữu ích trong việc tìm ra bất thường ở tim, phát hiện sớm bệnh mạch vành. Đôi khi, khảo sát cấu trúc như MSCT động mạch vành cũng được thực hiện kết hợp để chẩn đoán và điều trị hiệu quả bệnh mạch vành.

ThS.BS.CKII Nguyễn Thị Ngọc
Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM