Mỗi bé gái khi chào đời sẽ có một lượng trứng nhất định trên hai buồng trứng, giảm dần đến tuổi dậy thì. Mỗi tháng, phần lớn trứng sẽ thoái hóa trước khi trưởng thành, chỉ một số được lựa chọn tiếp tục phát triển để phóng noãn. Nếu không thụ tinh cùng tinh trùng sẽ hình thành kinh nguyệt. Do đó, số lượng và chất lượng trứng ngày càng giảm theo tuổi tác.

ThS.BS Trần Ngọc Vân Anh, khoa Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh - Quận 8, cho biết ở phụ nữ sau 35 tuổi, số lượng và chất lượng trứng suy giảm với tốc độ nhanh hơn, giảm khả năng thụ thai, tăng nguy cơ vô sinh, sảy thai hoặc dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Không ít phụ nữ trẻ tuổi bị giảm dự trữ buồng trứng, còn gọi là suy buồng trứng sớm. Tình trạng này do các nguyên nhân như di truyền, các bệnh lý về nhiễm sắc thể, rối loạn tự miễn, ảnh hưởng của các phương pháp điều trị ung thư (hóa trị, xạ trị). Một số trường hợp suy buồng trứng sớm do nạo phá thai, phẫu thuật tác động lên buồng trứng hoặc vòi trứng hoặc không xác định được nguyên nhân.

Giảm dự trữ buồng trứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản và chất lượng đời sống tình dục. Bác sĩ Vân Anh khuyến cáo phụ nữ nên lưu ý các dấu hiệu dưới đây.

Kinh nguyệt không đều: Trung bình một chu kỳ kinh nguyệt khoảng 28 ngày, trường hợp 21-35 ngày vẫn được xem là bình thường. Số ngày hành kinh ở mỗi chu kỳ khoảng 2-7 ngày, lượng máu khoảng 50-150 ml. Chu kỳ kinh nguyệt ngắn hơn 21 ngày hoặc dài hơn 35 ngày, số ngày hành kinh ngắn hoặc dài hơn, lượng máu kinh nhiều hoặc ít hơn, hình thái và màu sắc khác lạ đều là dấu hiệu bất thường.

Giảm ham muốn tình dục: Đây là dấu hiệu gợi ý tình trạng suy giảm nội tiết tố nữ. Triệu chứng này có thể kèm theo rối loạn kinh nguyệt, khô âm đạo... Một số trường hợp biểu hiện tương tự tiền mãn kinh, mãn kinh, gồm bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, mất ngủ, khó tập trung, dễ kích động, căng thẳng lo âu... Mặt khác, nhiều phụ nữ không có dấu hiệu bất thường, chỉ phát hiện suy giảm dự trữ buồng trứng khi đi khám sau nhiều năm không có thai. Trường hợp vô sinh do dự trữ buồng trứng cạn kiệt gặp nhiều khó khăn khi điều trị hỗ trợ sinh sản.

Theo bác sĩ Vân Anh, phát hiện sớm tình trạng giảm dự trữ buồng trứng giúp điều trị dễ dàng, tiết kiệm chi phí hơn. Tuy nhiên, tình trạng này không có dấu hiệu đặc trưng ở giai đoạn đầu. Do đó, vợ chồng sau kết hôn một năm chưa có thai nên đi khám và điều trị sớm. Phụ nữ chưa kết hôn, dù trẻ tuổi, có các dấu hiệu như chu kỳ kinh nguyệt thất thường, vô kinh... nên xét nghiệm dự trữ buồng trứng. Khi được chẩn đoán mắc bệnh, phụ nữ nên cân nhắc trữ trứng nhằm bảo tồn khả năng sinh sản trong tương lai.

Hoài Thương