Chất béo có trong thực phẩm thường ngày, chia thành các loại gồm bão hòa, không bão hòa và chuyển hóa. Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Mỹ khuyến nghị mỗi người nên ăn ít hơn 10% lượng calo hàng ngày từ chất béo bão hòa, có nhiều trong thực phẩm từ động vật như thịt bò, thịt lợn.
Hạt hồ đào, quả phỉ, hạnh nhân, hạt vừng, hạt bí ngô, dầu ô liu, dầu hạt cải... giàu chất béo không bão hòa. Chúng góp phần giảm cholesterol xấu trong máu, hạn chế nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ. Hàm lượng chất béo chuyển hóa cao trong món nướng, đồ ăn nhanh và bơ thực vật; không tốt cho tim, mạch máu và sức khỏe tổng thể.
Người khỏe mạnh, duy trì chế độ ăn uống cân bằng ít khi thiếu chất béo. Trường hợp thiếu thường xảy ra do rối loạn ăn uống, cắt đại tràng, mắc bệnh viêm ruột, xơ nang, suy tụy. Dưới đây là những dấu hiệu nhận biết.
Chậm lành vết thương
Cơ thể cần chất béo để tạo ra nhiều phân tử quan trọng kiểm soát phản ứng viêm. Chế độ ăn ít chất béo có thể phá vỡ phản ứng, dẫn đến vết thương lâu khỏi. Thiếu các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D cũng khiến vết thương chậm lành hơn bình thường.
Thiếu vitamin
Cơ thể cần chất béo trong chế độ ăn uống để hấp thụ các vitamin tan trong chất béo. Thiếu vitamin có thể làm tăng nguy cơ quáng gà, nướu sưng, tóc khô, trầm cảm, đau cơ.
Viêm da
Chất béo cần thiết trong cấu trúc tế bào da, giúp da duy trì độ ẩm. Không có đủ dưỡng chất này trong chế độ ăn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe làn da, dẫn đến viêm. Viêm da thường biểu hiện dưới dạng phát ban khô, có vảy. Thiếu hụt omega-3 làm tăng nguy cơ mụn trứng cá, các tình trạng da liễu khác.
Đau khớp
Axit béo omega-3 có trong cá hồi, quả óc chó, cá ngừ, hạt lanh. Chất béo có khả năng chống viêm, giảm triệu chứng và phòng ngừa viêm khớp. Khả năng này của cơ thể suy giảm khi không đủ chất béo nên dễ dẫn tới đau nhức kéo dài.
Suy giảm hệ thống miễn dịch
Người ăn đủ rau, trái cây và carbs nhưng thường xuyên ốm có thể kiểm tra xem có nạp đủ chất béo không. Thiếu chất béo có thể dẫn đến kém hấp thu chất dinh dưỡng, làm suy yếu hệ thống miễn dịch.
Mất cân bằng nội tiết tố
Vitamin B12, vitamin D và selen cần thiết cho hoạt động bình thường của hệ thống nội tiết, nơi sản sinh ra các hormone. Cơ thể không có đủ các vitamin này do thiếu chất béo, dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố và làm tăng nguy cơ tăng cân, kinh nguyệt không đều.
Mệt mỏi
Khi thiếu chất, cơ thể sử dụng các chất dinh dưỡng dự trữ. Người không nhận đủ chất béo có xu hướng ăn nhiều carb hơn, thường xuyên mệt mỏi vì đói.
Lê Nguyễn (Theo Timesofindia)
Độc giả đặt câu hỏi về dinh dưỡng tại đây để bác sĩ giải đáp |