Theo Vụ Giáo dục Đại học, năm 2023, hơn một triệu thí sinh tốt nghiệp THPT, chỉ khoảng 660.250 em đăng ký xét tuyển đại học, trong đó 610.000 đã trúng tuyển đợt 1 (92,7%), tính đến ngày 28/8. Tỷ lệ đỗ đại học quá cao này đặt ra những băn khoăn nhất định về giáo dục đại học ở Việt Nam hiện nay.
Tôi cho rằng, vấn đề ở đây là cần phải xem nhu cầu cử nhân đại học ở ta thực tế thế nào, chứ không phải đào tạo đại học một cách tràn lan, cứ thi là đỗ. Có một thực tế là nhiều sinh viên học xong đại học nhưng đến khi xin việc lại phải bỏ tấm bằng cử nhân để đi làm công nhân. Họ tiêu tốn của bố mẹ không biết bao nhiêu tiền bạc đầu tư, lãng phí cả bao nhiêu năm tuổi trẻ của bản thân mình, để rồi đổi lại chẳng được gì.
Có ý kiến cho rằng các nước phát triển hầu hết dân chúng đều trình độ cử nhân. Việt Nam chỉ 15% dân số có trình độ cử nhân là quá thấp. Tuy nhiên, tôi cho rằng, không nhất thiết cái gì của nước ngoài chúng ta cũng phải đi theo mới là đúng chuẩn. Rất nhiều người hiện nay học xong đại học, có bằng giỏi mà vẫn không kiếm được việc đúng chuyên môn. Cuối cùng, họ lại giấu nhẹm tấm bằng để đi làm công nhân.
Cứ tính nhẩm bốn năm học, sinh viên phải chi từ 250 đến 500 triệu đồng học phí. Với số lượng sinh viên dư thừa, nếu tính là 200.000 thì mỗi năm chúng ta tiêu tốn khoảng 2 tỷ USD mà không được việc gì. Chưa kể những người đó nếu không đi học đại học mà học nghề rồi ra làm nghề sẽ mang lại lợi ích rất lớn cho xã hội.
Tôi cho rằng, việc đào tạo con người chỉ để ra đi làm thì tốt nhất nên học nghề, thời gian đào tạo ngắn, tốn ít tiền, ra kiếm được tiền luôn. Chứ học theo phong cách đại học, mà ra trường cũng chỉ đi làm công nhân thì học làm gì cho tốn tiền của, công sức?
Dù Việt Nam có nhiều cử nhân hơn thì cũng chỉ một vài trường đại học trong nước được công nhận trên thế giới. Có nghĩa là dù bạn có bằng đại học trong nước, nhưng không được quốc tế công nhận thì người ta cũng không coi bạn là cử nhân nếu đi xuất khẩu lao động. Vậy đó có phải một sự lãng phí rất lớn cho xã hội.
Manh Tien
>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.