Trả lời:

Một trong những cách hay được người thừa cân, béo phì áp dụng để giảm cân là nhịn ăn, có thể là nhịn ăn gián đoạn, nhịn ăn thường xuyên hoặc ăn ít hơn mức cần thiết. Tuy nhiên, nhịn ăn là cách giảm cân sai lầm vì gây thiếu hụt chất dinh dưỡng, rối loạn điện giải. Nhịn ăn lâu có thể dẫn đến biếng ăn, cơ thể suy kiệt, suy tim, suy hô hấp, dẫn tới tử vong.

Một người trưởng thành khỏe mạnh cần ít nhất 1.500 calo mỗi ngày, nếu tiêu thụ ít hơn 800 calo một ngày có thể ảnh hưởng sức khỏe, do cơ thể không được cung cấp đủ năng lượng để duy trì trao đổi chất ổn định. Mức giảm calo an toàn chỉ nên 300-500 calo một ngày. Giảm nhiều hơn khiến cơ thể mất nước, mất cơ, biến chứng.

Khi nhịn ăn, cơ thể luôn ở trạng thái "đói", tốc độ chuyển hóa giảm để tiết kiệm năng lượng. Do đó, người nhịn ăn thường mệt, giảm tập trung, rối loạn giấc ngủ. Nhịn ăn để giảm cân thường kéo theo tình trạng thiếu nước và các vi chất cần thiết như sắt, kẽm, magie..., từ đó gây hậu quả như suy dinh dưỡng, suy nhược cơ thể, suy kiệt. Cơ thể cũng có thể bị rối loạn các chất điện giải nghiêm trọng như natri, canxi, kali... khiến tụt huyết áp, giảm trương lực cơ hoặc co cứng cơ.

Khi không nạp đủ lượng calo nạp vào, cơ thể sử dụng nguồn năng lượng dự trữ trong cơ, dẫn đến tình trạng mất cơ mà không giảm mỡ, đồng thời tích tụ các sản phẩm chuyển hóa gây độc cho cơ thể.

Nhịn ăn kéo dài còn gây ra các rối loạn tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy, buồn nôn, trào ngược dạ dày do lượng thức ăn nạp vào quá ít, không kích thích niêm mạc ruột hoạt động tốt. Đói kéo dài dẫn đến dư thừa axit trong dạ dày, viêm loét, trào ngược. Đây cũng là yếu tố thúc đẩy rối loạn nội tiết, dẫn đến mất kinh nguyệt ở phụ nữ, suy buồng trứng, giảm khả năng sinh sản.

Để giảm cân an toàn, bạn không nên nhịn ăn, thay vào đó nên giảm lượng calo nạp vào ở mức an toàn nhưng vẫn đảm bảo đủ các chất cần thiết như tinh bột, chất xơ, đạm... Không nên dùng thức ăn chứa nhiều chất ngọt bởi vì kích thích cơ thể tiết insulin, dễ gây đói và hạ đường huyết. Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn, đồ ăn chứa chất béo không bão hòa. Chỉ nên giảm 5-10% cân nặng trong 3-6 tháng, không giảm cân ồ ạt quá nhanh, quá nhiều trong thời gian ngắn. Nếu bạn có vấn đề về khớp nên đến bệnh viện có trung tâm hoặc chuyên khoa điều trị béo phì để bác sĩ tư vấn mô hình đa mô thức, phù hợp với thể trạng.

Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Trúc Anh
Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh