Trả lời:
Hệ hô hấp được chia thành đường hô hấp trên và dưới. Đường hô hấp trên (gồm các cơ quan như mũi, hầu, họng, xoang, thanh quản) có nhiệm vụ lấy không khí bên ngoài cơ thể, sưởi ấm và lọc trước khi đưa vào phổi. Đường hô hấp dưới (gồm khí quản, cây phế quản, phế nang, màng phổi, phổi) lọc không khí và trao đổi khí.
Trẻ bị viêm đường hô hấp, tức là xảy ra tình trạng viêm nhiễm ở một hoặc một số cơ quan gây cản trở quá trình hô hấp và có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác.
Một số bệnh viêm đường hô hấp thường gặp ở trẻ gồm nhiễm trùng mũi, viêm xoang, viêm họng, viêm phổi, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản... Nguyên nhân phổ biến do virus hợp bào hô hấp (RSV), cúm, sởi, adenovirus, rhinovirus, enterovirus; vi khuẩn haemophilus influenzae týp B (Hib), phế cầu khuẩn (streptococcus pneumoniae), liên cầu khuẩn, tụ cầu, vi khuẩn chlamydia trachomatis, vi khuẩn klebsiella pneumoniae.
Những tác nhân này thường dễ lây từ người này sang người khác sau khi tiếp xúc với giọt bắn, dịch tiết của người bệnh ho, hắt hơi. Do đó, viêm đường hô hấp ở trẻ dễ lây lan và phát tán trong cộng đồng, môi trường trường học, khu vui chơi, nhà trẻ.
Trẻ em mắc bệnh thường có thời gian ủ bệnh ngắn, triệu chứng xuất hiện ồ ạt, thường là hắt hơi nhiều, nghẹt mũi, sổ mũi, ho, sốt cao, chán ăn, mệt mỏi, khó chịu, nhức đầu, đau nhức cơ, nôn ói, tiêu chảy, khó thở. Do đó, trẻ có triệu chứng bệnh nên đến bác sĩ chuyên khoa khám và chỉ định điều trị.
Trẻ viêm đường hô hấp nhẹ có thể được điều trị tại nhà. Các triệu chứng ho, sổ mũi, nghẹt mũi có thể khiến đường thở của trẻ bị thu hẹp do viêm nhiễm, dịch nhầy tích tụ nhiều gây khó chịu trong mũi và họng, dẫn đến khó thở.
Phụ huynh nên thường xuyên lau mũi, hút mũi và nhỏ mũi cho trẻ nhỏ để thông thoáng đường thở. Với trẻ lớn hơn, sau khi nhỏ nước muối sinh lý vào mũi, bố mẹ có thể hướng dẫn con hỉ mũi.
Nếu trẻ bị ho, phụ huynh có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ về cách trị ho từ thảo dược phù hợp với độ tuổi và tình trạng. Trẻ uống thuốc hạ sốt cần tuân theo chỉ định của bác sĩ về loại, liều dùng để tránh sốt cao kéo dài. Bên cạnh đó, trẻ nên có chế độ ăn uống dinh dưỡng khoa học và nghỉ ngơi nhiều.
Khi thời tiết lạnh, ngoài lưu ý dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, bạn nên giữ ấm tốt cho trẻ dù ở nhà hay khi ra khỏi nhà, đeo khẩu trang lúc ra ngoài để bảo vệ đường thở.
Sốt có thể khiến trẻ mất nước và điện giải. Trong thời tiết lạnh, bé thường lười uống nước khiến cơ thể không bù nước kịp thời, do đó cần cho trẻ uống đủ lượng nước cần thiết. Trẻ nên uống nước ấm, ăn thức ăn lỏng và ấm, bổ sung thêm vitamin C giúp tăng cường đề kháng, có thể sớm hồi phục.
Phụ huynh nên thường xuyên theo dõi tình trạng của trẻ, nếu con có dấu hiệu bệnh trở nặng như sốt cao không hạ, khó thở, co giật... đưa đến bệnh viện khám và điều trị.
PGS.TS.BS Vũ Huy Trụ
Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh trẻ em tại đây để được bác sĩ giải đáp |